884.35
Nước: Việt Nam (Cận đại)
179 bài thơ, 83 bài dịch
39 người thích
Tạo bởi Vanachi vào 15/03/2005 10:45, đã sửa 3 lần, lần cuối bởi Vanachi vào 26/06/2008 00:33
Trần Tế Xương 陳濟昌 (5/9/1870 - 29/1/1907) tên khai sinh là Trần Duy Uyên 陳維淵, tử Tử Thịnh 子盛, hiệu Vị Thành 渭城, một số tài liệu còn chép nhầm tên là Trần Kế Xương. Ông người làng Vị Xuyên, huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định, xuất thân từ một gia đình thanh bạch. Đường khoa cử của ông lận đận: đi thi từ năm 15 tuổi nhưng hỏng hoài, mãi tới năm 24 tuổi (1894) mới đỗ tú tài. Sau đó ông lại trượt cử nhân 5 khoa liền. Nhà nghèo, con đông, nghề dạy học lại bấp bênh trong thời kỳ Nho học suy tàn, ông chỉ còn biết trông cậy vào bà vợ đảm đang. Đang lúc còn đeo đuổi khoa cử, ông đột ngột qua đời năm 1907, mới 37 tuổi.

Tác phẩm ông để lại gồm nhiều thể loại: thơ, phú, câu đối, hát nói..., phần lớn đều bằng chữ Nôm. Thơ văn ông giản dị, bình dân, nhưng tự nhiên và linh hoạt. Nhiều sáng tác trình bày tâm sự đau đớn, xót xa; hoặc mỉa mai, ngạo đời một cách chua chát, cay độc; hoặc gửi gấm tấm lòng yêu nước thương nòi một cách kín đáo và sâu sắc.

 

  1. Anh kiệt chơi hoang Giễu bạn
  2. Áo bông che bạn
    2
  3. Ba cái lăng nhăng
    2
  4. Bác cử Nhu
  5. Bảo người bán sực tắc
  6. Bắt được đồng tiền
  7. Bợm già
  8. Bỡn người làm mối
  9. Bỡn ông ấm Điềm
  10. Bỡn ông phó bảng
  11. Bỡn tri phủ Xuân Trường
  12. Buôn bán sành sỏi
  13. Buồn thi hỏng
  14. Cái nhớ
  15. Cảm hứng
  16. Cảm Tết Tết đến
  17. Cảnh Tết nhà cô đầu
  18. Câu đối mừng ông phó Huyến
  19. Câu đối Tết: Không dưng xuân - Có nhẽ trời
  20. Câu đối Tết: Nực cười thay - Thôi cũng được
  21. Câu đối Tết: Thiên hạ xác rồi - Nhân tình trắng thế
  22. Câu đối Tết: Vui xuân - Người học
  23. Câu đối Tết: Xuân về chớ để xuân đi - Năm mới khác gì năm cũ
  24. Câu đối than thân: Ngoài ba mươi - Sao được như
  25. Câu đối than thân: Nợ có chết ai đâu - Trời để sống ta mãi
  26. Câu đối than thân: Trúc báo bình an - Cò nhiều văn tự
  27. Cháu khóc cô chồng
  28. Chế bạn lấy vợ bé
  29. Chế gái đĩ
  30. Chế ông đốc học
  31. Chế ông huyện Đ
  32. Chị Hằng, thằng Cuội
  33. Chiêm bao
  34. Chợt giấc
  35. Chú Mán
  36. Chữ nho
  37. Chửi cậu ấm
  38. Con buôn
  39. Cô hầu gửi thăm quan lớn
  40. Cô Tây đi tu
  41. Dạ hoài
  42. Dại khôn
    2
  43. Đại hạn
  44. Đánh tổ tôm
  45. Đau mắt
  46. Đất Vị Hoàng
    1
  47. Đề ảnh
    2
  48. Để vợ chơi nhăng
  49. Đêm buồn
  50. Đêm dài
  51. Đi hát mất ô
    1
  52. Đi thi
    1
  53. Đi thi nói ngông
  54. Đổi thi
  55. Đùa bạn vào nhà pha
  56. Gái buôn
  57. Gái goá nhà giàu
  58. Gái ở chùa Thiếu nữ đi tu
  59. Gần Tết than việc nhà
  60. Già chơi trống bỏi Chế ông lão ve gái
  61. Giễu người thi đỗ
  62. Giễu ông Đồ Bốn ở phố Hàng Sắt
  63. Giễu ông đội
  64. Gửi người cũ
  65. Gửi ông thủ khoa Phan
    2
  66. Gửi Phan Bội Châu
  67. Hát cô đầu
  68. Hễ mai tớ hỏng
    1
  69. Hoá ra dưa
  70. Học trò ngủ cạnh thầy
  71. Hỏi đùa mình Gửi cho bạn thân
  72. Hỏi mình
    1
  73. Hỏi ông trăng
  74. Hỏi ông trời
  75. Hỏi trăng hỏi nước
  76. Hỏng thi khoa Quý Mão (1903)
  77. Hót của trời
    1
  78. Kể lai lịch
  79. Khen người hàng sắt
  80. Khoa Canh Tý
  81. Khóc em gái
  82. Khóc vợ bạn
  83. Không chiều đãi
    1
  84. Không học vần Tây
  85. Không vay mà phải trả
    1
  86. Khuyên học trò đi thi
  87. Làm lẽ thứ tư
    1
  88. Lấy lẽ
    1
  89. Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu (1897) Vịnh khoa thi hương
    5
  90. Lên đồng
  91. Lụt năm Bính Ngọ (1906)
    1
  92. Mất hai hào
  93. Mẹ cái lầm (phú đắc)
    1
  94. Mồng hai Tết viếng cô Ký
  95. Một nén tâm hương
  96. Mùa nực mặc áo bông
  97. Mưa tháng bảy
  98. Mừng chú làm nhà
  99. Mừng nghị viên
  100. Mừng ông cử Bùi lấy vợ kế
  101. Mừng ông lang
  102. Năm mới
  103. Năm mới chúc nhau
    1
  104. Ngày xuân của làng thơ
  105. Ngẫu chiếm
  106. Ngẫu hứng
    1
  107. Nghèo mà vui
  108. Ngón chầu
  109. Nhà nho giả danh
  110. Nhớ bạn phương trời
  111. Oán Kiều
  112. Ông ấm Mốc
  113. Ông cò
  114. Ông cử Ba
  115. Ông cử thứ năm
  116. Ông Hàn
  117. Ông Hàn bị vợ doạ bỏ
  118. Ông lão
  119. Ông tiến sĩ mới
  120. Phòng không
  121. Phố Hàng Song
  122. Phú hỏng khoa Canh Tý
    1
  123. Phú thầy đồ
  124. Phường hát tuồng
  125. Phường nhơ
  126. Quan tại gia
  127. Răn mình
  128. Rượu say
  129. Sắm Tết Mứt rận
  130. Sông Lấp
    2
  131. Sư ở tù
  132. Ta chẳng ra chi Gửi cô đầu
  133. Tái giá
  134. Tặng người quen
  135. Tết dán câu đối Câu đối ngày Tết
  136. Tết tặng cô đầu
  137. Thái vô tích
  138. Than cùng
  139. Than đạo học
  140. Than nghèo
  141. Than nghèo
  142. Than nước lụt Bính Ngọ
  143. Than phận nghèo bài 1
  144. Than phận nghèo bài 2
  145. Than phận nghèo bài 3 Vì tiền • Thói đời
  146. Than sự thi
  147. Than thân
  148. Than thân chưa đạt
  149. Thành pháo
  150. Thề với người ăn xin
  151. Thi cơm rượu
  152. Thi hỏng
  153. Thi phúc
  154. Thói đời
    2
  155. Thông gia với quan
  156. Thú cô đầu
  157. Thương vợ
    4
  158. Tiến sĩ giấy
  159. Trách anh cờ bạc ăn chơi
  160. Tú Tây Hồ, đồ Xuân Dục
  161. Tự cười mình
  162. Tự cười mình
  163. Tự cười mình Than cùng
  164. Tự đắc
  165. Tự ngụ
    1
  166. Tự tiếc
  167. Tự tự
  168. Tự vịnh (phú đắc)
    1
  169. Vay sư không được
  170. Văn tế sống vợ
    1
  171. Vị Hoàng hoài cổ
    1
  172. Viếng bạn
  173. Vịnh chinh phụ
  174. Vịnh cô Cáy chợ Rồng
  175. Vợ chồng Ngâu
  176. Vợ tế chồng
  177. Vua bếp chơi xuân
  178. Xuân hứng
  179. Xuân nhật ngẫu hứng

Tuyển tập chung

Thơ dịch tác giả khác

Bạch Cư Dị (Trung Quốc)

Cao Thích (Trung Quốc)

Dương Quýnh (Trung Quốc)

Đỗ Phủ (Trung Quốc)

Đỗ Thẩm Ngôn (Trung Quốc)

Đới Thúc Luân (Trung Quốc)

Khâu Vi (Trung Quốc)

Lạc Tân Vương (Trung Quốc)

Lưu Trường Khanh (Trung Quốc)

Lý Bạch (Trung Quốc)

Lý Kỳ (Trung Quốc)

Lý Xương Phù (Trung Quốc)

Mạnh Hạo Nhiên (Trung Quốc)

Sầm Tham (Trung Quốc)

Thẩm Thuyên Kỳ (Trung Quốc)

Thường Kiến (Trung Quốc)

Tiền Khởi (Trung Quốc)

Tổ Vịnh (Trung Quốc)

Tống Chi Vấn (Trung Quốc)

Trần Tử Ngang (Trung Quốc)

Trương Quân (Trung Quốc)

Trương Vị (Trung Quốc)

Tư Không Thự (Trung Quốc)

Vi Ứng Vật (Trung Quốc)

Vu Lương Sử (Trung Quốc)

Vương Bột (Trung Quốc)

Vương Duy (Trung Quốc)

Vương Loan (Trung Quốc)

Vương Tích (Trung Quốc)