Bài thơ: Thu châm - 秋砧 (Ngô Thì Nhậm

Chưa có đánh giá nào

Ngôn ngữ: Chữ Hán
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt
Thời kỳ: Tây Sơn
3 bài trả lời: 3 bản dịch
Từ khoá: tác giả tồn nghi (242) thơ đi sứ (892)

Đăng bởi Vanachi vào 13/08/2006 18:54, đã sửa 1 lần, lần cuối bởi hongha83 vào 22/05/2016 04:43

秋砧

聲從月夜三千戶，
響洞長安十二街。
遠戍未於能到耳，
搧於華驛倒秋懷。

Thu châm

Thanh tòng nguyệt dạ tam thiên hộ,
Hưởng động Trường An^[1] thập nhị nhai.
Viễn thú vị ư năng đáo nhĩ,
Thiên ư Hoa dịch đảo thu hoài.

Dịch nghĩa

Tiếng đập vải đêm trăng từ ba nghìn hộ đưa tới,
Vang động cả mười hai phố ở Trường An.
Tiếng này chưa chắc đã đến tai người lính thú phương xa,
Chỉ nện vào tâm tình nhớ thu của người nằm quán trạm Trung Hoa.

Bài thơ này trong số chùm thơ vịnh cảnh thu ở Yên Đài (Yên Kinh) mà một số người trong sứ đoàn do Phan Huy Ích dẫn đầu sang nhà Thanh, trong đó có thơ của Phan Huy Ích, Vũ Huy Tấn, Đoàn Nguyễn Tuấn, Bùi Ứng Thằng (người Thanh).

Nghề làm vải xưa có công đoạn dùng chày nện vải trên một tảng đá (châm) cho vải mềm mại, mỏng đẹp. Âm thanh nện vải này gợi cảm hứng rất lớn cho các thi nhân xưa, đặc biệt dùng miêu tả nỗi lòng chinh phụ nhớ chồng ngoài biên ải (chinh phụ nện vải để may áo rét gửi cho chồng).

Bài Tử Dạ thu ca của Lý Bạch có câu: “Trường An nhất phiến nguyệt, vạn hộ đảo y thanh” (Một tấm trăng trong thành Trường An vang tiếng đập vải của muôn hộ), “vạn hộ” hay “tam thiên hộ” ở đây chỉ là nói số nhiều.

Chú thích:

[1]

Ở đây chỉ Yên Kinh.

Trường An ( 34.264,108.948): Trường An 長安 là kinh đô nhà Hán và nhà Đường, Trung Quốc, cố chỉ nay trong thành phố Tây An, tỉnh Thiểm Tây, là thắng cảnh du lịch quốc tế. Các đời sau, cả ở Trung Quốc và Việt Nam, người ta cũng thường dùng Trường An với nghĩa là kinh đô nói chung. Ví dụ câu ở ca dao “Chẳng thơm cũng thể hoa lài, Dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An”, Tràng An dùng để chỉ kinh thành Thăng Long.

Hình: Cổng phía đông thành Tây An ngày nay