Chưa có đánh giá nào
Ngôn ngữ: Chữ Hán
Thể thơ: Thất ngôn bát cú
Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
5 bài trả lời: 2 bản dịch, 3 thảo luận
Từ khoá: núi Đọi (7)

Đăng bởi hongha83 vào 24/03/2020 14:08, đã sửa 2 lần, lần cuối bởi Vanachi vào 18/06/2021 21:39

登龍隊山題崇善延齡寶塔碑後

千仞層巒古化城,
攀緣石磴扣禪扃。
李皇恠誕碑空在,
明賊兇殘寺已更。
路少人踪苔甲緑,
山多春雨燒痕青。
登高眼界無窮著,
萬里茫茫草樹平。

 

Đăng Long Đội sơn đề Sùng Thiện Diên Linh bảo tháp bi hậu

Thiên nhận tằng loan cổ Hoá Thành,
Phan duyên thạch đặng khấu thiền quynh.
Lý hoàng quái đản bi không tại,
Minh tặc hung tàn tự dĩ canh.
Lộ thiểu nhân tung đài giáp lục,
Sơn đa xuân vũ thiếu ngân thanh.
Đăng cao nhãn giới vô cùng trước,
Vạn lý mang mang thảo thụ bình.

 

Dịch nghĩa

Trong dãy núi cao ngàn nhận ở Hoá Thành thời xưa,
Trèo lên đèo đá, gõ cửa nhà chùa.
Việc quái dị của vua nhà Lý chỉ còn lại bia trơ đó,
Sau sự tàn phá của giặc Minh chùa đã thay đổi.
Đường ít người đi nên lớp rêu phủ xanh rì,
Núi nhiều mưa xuân khiến dấu lửa cháy đã chuyển màu xanh.
Lên cao mắt càng trông xa thấy rộng,
Muôn dặm mênh mông cây cỏ trải phẳng.


Lời dẫn: “Dư bái yết sơn lăng, lộ kinh sơn tả, toại đăng lãm yên. Tiếu Lý triều sự đản chi quân thần, ta quốc bộ tằng kinh ư binh tiển. Lưu nhất luật vu thạch âm vân.” 予拜謁山陵,路經山左,遂登覽焉。笑李朝事誕之君臣,嗟國步曾經於兵燹。留一律于石陰云。 (Ta đi bái yết sơn lăng, đường qua bên tả núi này, bèn lên chơi chùa. Cười vua tôi triều Lý tôn sùng điều quái đản, thương đất nước trải nhiều phen binh lửa. Nên lưu lại một bài thơ vào mặt sau bia rằng.)

Lạc khoản: “Thiên Nam động chủ lưu đề. Quang Thuận bát niên. Trấn điện tướng quân, thần Lê Văn phụng tả.” 天南洞主留題。光順八年。鎮殿將軍,臣黎文奉寫。 (Thiên Nam động chủ lưu đề. Năm Quang Thuận thứ 8 [1467]. Bề tôi Lê Văn chức Trấn điện tướng quân vâng lệnh viết.)

Long Đội là núi thuộc huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Theo sách Đại Nam nhất thống chí thì trên núi có chùa cổ lập từ thời Lý. Có bia chép việc Lý Thần Tông là hậu thân của Từ Đạo Hạnh. Giặc Minh đốt chùa và lật đổ bia, đến đời Lê lập lại chùa và dựng lại bia.

[Thông tin 2 nguồn tham khảo đã được ẩn]

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 1 trang (5 bài trả lời)
[1]

Ảnh đại diện

Bản dịch của Nhóm Lê Quý Đôn (Lê Thước, Vũ Đình Liên, Trịnh Đình Rư, Nguyễn Sĩ Lâm, Trần Lê Hữu)

Thành Hoá chon von núi một dây
Leo qua đèo đá viếng am mây
Chuyện kỳ vua Lý bia trơ đó
Tội ác quân Minh vết phá đây
Đường vắng chân người rêu biếc phủ
Xuân nhiều mưa núi ngấn xanh dày
Lên cao tầm mắt nhìn càng rộng
Muôn dặm mênh mông cỏ lẫn cây


[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]
Khi bạn so găng với cuộc đời, cuộc đời luôn luôn thắng (Andrew Matthews)
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Đỗ Văn Hỷ

Non ngất nghìn tầm thành Hoá cũ,
Men vin bậc đá viếng thiền gia.
Hoang đường vua Lý bia còn đó,
Tàn bạo quân Minh tháp khác xưa.
Đường biếc rêu phong, người vắng dấu,
Núi xanh vệt cháy, tiết nhiều mưa.
Lên cao tầm mắt nhìn bao quát,
Muôn dặm cây xanh một dải mờ.


[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]
Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Chỉnh sửa nội dung

Tôi đọc bài thơ đăng trên diễn đàn, có dẫn nguồn Hoàng Việt thi tuyển và Thơ văn Lý Trần. Tuy nhiên các nguồn đó là thứ cấp nên có một số chỗ xuất nhập, sai khác với bản gốc.
Đối chiếu với bản dập (đính kèm) trên mặt sau bia tháp Sùng Thiện Diên Linh thì chữ Hán cần sửa như sau:
千仞層巒古化城,
攀緣石磴扣禪扃。
李皇恠誕碑空在,
兇殘寺已更。
路少人踪苔甲綠,
山多春雨痕青。
登高眼界無窮著,
萬里茫茫草樹平。
Phiên âm cần sửa:
...
Minh TẶC....
Sơn đa hiểu vũ THIỂU ngân thanh
...
Và như vậy, cách hiểu buổi sớm... là chưa đúng. Ở đây nói về việc vết tích của chiến tranh (vết cháy) đã khôi phục lại màu xanh (của cây cối). Vì vậy, chỉ có bản dịch của Đỗ Văn Hỷ là đúng.

Phần lời dẫn cần sửa:
Lời dẫn: “Dư bái yết sơn lăng, lộ kinh sơn tả, toại đăng lãm yên. Tiếu Lý triều sự đản chi quân thần, ta quốc bộ tằng kinh ư binh tiển. Lưu nhất luật vu THẠCH ÂM VÂN:.” 予拜謁山陵,路經山左,遂登覽焉。笑李朝事誕之君臣,嗟國步曾經於兵燹。留一律于石陰云。 (Ta đi bái yết sơn lăng, đường qua bên tả núi này, bèn lên chơi chùa. Cười vua tôi triều Lý tôn sùng điều quái đản, thương đất nước trải nhiều phen binh lửa. Nên có đề một bài thơ VÀO MẶT SAU BIA NHƯ SAU)
天南洞主留題
光順八年
THIÊN NAM ĐỘNG CHỦ LƯU ĐỀ
HỒNG THUẬN BÁT NIÊN
(Thiên Nam động chủ lưu đề
Hồng Thuận năm thứ 8)
https://photos.app.goo.gl/veFcBBNQakyPiz2R7

Du ư nghệ
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Sai chữ

Bản chữ Hán cũ là căn cứ theo Hoàng Việt thi tuyển. Tôi đã kiểm tra lại Thơ văn Lý Trần thì không chép sai 2 chữ trong bài, đúng như bản dập tiên sinh cung cấp, nhưng sai chữ THẠCH trong lời dẫn chép thành HỮU, nay đính chính lại.

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Chữ Đề 題 提 chữ Linh 齡 玲

Tên bài thơ là do người làm sách đời sau đặt. Tuy nhiên chữ Đề trong tên bài đang gõ sai chữ Hán. Chữ Linh dùng 齡 (sùng việc thiện, kéo dài tuổi thọ)

Du ư nghệ
Chưa có đánh giá nào
Trả lời