Văn nhân khốc 聞人哭 • Nghe người khóc

Chiều hôm nghe khóc than,
Tự phía nào không rõ.
Ra cửa lắng tai nghe,
Mẹ khóc con mới bỏ,
Tội chi đến nỗi này?
Thương thay tình goá bụa,
Chồng chết đã ba năm.
Hình bóng bao tiều tuỵ.
Một nách bốn con thơ,
Hai trai hai gái nhỏ.
Có một đứa mới khôn,
Bồng dưng chết xấu số.
Khóc lóc xót thương hoài,
Cô hồn tìm đâu có.
Sớm hôm dõi dấu vết,
Bàng hoàng lòng mụ mê.
Nhà trống nhện giăng tơ,
Tường xiêu chuột đào lỗ.
Goá bụa chẳng yên thân,
Dắt díu tìm nơi ngụ.
Xưa là nhà láng giềng,
Nay vườn hoang bỏ xó.
Sự đời lắm biển dâu,
Có riêng chi việc nọ.
Tính ta vốn đa sầu,
Chốn phòng cô vò võ,
Chẳng nỡ nghe khóc than,
Ôm gối buồn gục ngủ.

Vẳng nghe người khóc chiều tà,
Không tường tiếng khóc phát ra chỗ nào.
Mở song xem vẳng từ đâu,
Hoá ra hàng xóm mẹ rầu khóc con.
Tình người quá phụ thương thay!
Đến nông nỗi ấy tội này đáng không?
Chết chồng đã ba năm tròn,
Một mình một bóng gầy mòn héo hon.
Thân đơn gối chiếc bốn con,
Hai trai hai gái lớn hơn một người
Lăn đùng bỗng một chết tươi,
Xót thương khóc lóc bao lời đắng cay,
Cô hồn không biết nơi đâu.
Sớm chiều vật dụng săm soi tìm tòi,
Bàng hoàng như giấc mộng mơ.
Tường xiêu, chuột khoét giăng tơ nhện mành.
Bà ta không thấy yên lành,
Dắt con nơi khác thôi đành bỏ đi.
Nhà người láng giềng trước đây,
Thành nơi vắng vẻ cỏ đầy vườn hoang.
Việc đời dâu bể bao đàng,
Phải đâu chỉ việc này hằng xảy ra.
Đa sầu tính lại của ta,
Gian phòng tịch mịch trong nhà cô đơn.
Không cam nghe tiếng khóc hờn,
Gục đầu xuống gối ngủ cơn li bì.

Chiều nay nghe tiếng khóc
Chẳng rõ ở nơi nào?
Ra cửa nghe đâu lại
Láng giềng mẹ khóc con.
Thương thay người goá phụ
Nông nỗi thế này sao?
Chồng chết ba năm trọn
Người tiều tuỵ biết bao!
Mình nuôi con bốn đứa
Hai gái lại hai trai
Có một con hơi lớn
Bỏ đi, chết mất rồi.
Khóc than bao thương xót
Hồn biết ở nơi nao
Sớm tối tìm di vật
Bàng hoàng mộng mị vào.
Nhà hoang nhện mắc võng
Tường đổ chuột đào hang
Goá phụ không yên dạ
Dắt nhau bỏ xóm làng.
Trước là hàng xóm tốt
Nay đất bỏ vườn hoang
Trần thế bao dâu bể
Phải đâu việc tóc tang.
Ta tính nhiều cảm xúc
Lặng yên ở phòng trong
Chẳng thể nghe người khóc
Gối đầu ngủ miết luôn.