Đông phương vị minh 3 東方未明 3 • Trời phương đông chưa sáng 3
Thơ » Trung Quốc » Chu » Khổng Tử » Thi kinh (Kinh thi) » Quốc phong » Tề phong
Một số bài cùng tác giả
Đăng bởi Vanachi vào 02/10/2005 22:47
東方未明 3
折柳樊圃，
狂夫瞿瞿。
不能辰夜，
不夙則莫。
Đông phương vị minh 3
Chiết liễu phan bố (phố),
Cuồng phu cú cú (cụ cụ)
Bất năng thời dử (dạ),
Bất túc tắc mộ.
Dịch nghĩa
Chặt cây liễu để rào vườn rau,
Những đứa điên rồ cũng kiêng sợ (tuy gỗ liễu mềm và giòn không đáng cậy trông), không dám vượt qua.
Nay thì thời khắc về ban đêm không thể biết rõ ràng được.
Nếu chẳng sai giờ buổi sớm, thì ắt sai giờ buổi chiều (ý nói chức vụ trông coi đồng hồ không được quan chuyên môn đảm nhiệm đứng đắn).
Chú giải của Chu Hy:
Chương này thuộc tỷ.
liễu: loài cây dương rủ, gỗ rất mềm và giòn.
phan: hàng rào.
phố (đọc bố): vườn rau.
cụ cụ: dáng nhìn lấm lét sợ hãi.
túc: sớm.
chiết liễu phan phố: chặt cây liễu để rào vườn rau, tuy không đủ trông cậy (vì gỗ cây liễu mềm và giòn), nhưng những kẻ khùng trông thấy cũng kinh sợ mà không dám vượt qua, để so sánh với thời khắc ban đêm có giới hạn rõ ràng, ai ai cũng biết, nhưng nay thì không thề biết được, nếu chẳng sai giờ buổi sớm, thì ắt sai giờ buổi chiều.
Chú giải của Tạ Quang Phát:
Nói chức vụ trông coi đồng hồ không được quan chuyên môn thông thạo đảm nhiệm đứng đắn. Giờ khắc bị tính sai quá sớm khiến các quan phải vội vã, áo quần xốc xếch không kịp chỉnh trang để vào chầu, thì đã có sứ giả của vua sang triệu hay truyền hiệu lịnh đến.
Chặt cây liễu rào vườn rau, tuy gỗ liễu mềm và giòn, nhưng đứa điên rồ cũng không dám vượt qua, cũng như giờ khắc giới hạn ban đêm và ban ngày rất rõ ràng, ai ai cũng biết, nhưng nay thì bị tính sai quá sớm, và mọi người, từ vua đến quan triều, ai ai cũng phải tuân theo, đứa khùng cũng phải kiêng sợ không dám vi phạm, tuy biết rằng giờ khắc không sai buổi sớm thì cũng sai buổi chiều. Đấy là ý nghĩ thuộc tỷ vậy.
Xếp theo:
Trang trong tổng số 1 trang (2 bài trả lời)
[1]
Bản dịch của Tạ Quang Phát
Gửi bởi Vanachi ngày 02/10/2005 22:47
Để rào vườn, liễu kia ta chặt,
Đứa điên rồ thấy ắt sợ ngay.
Giờ đêm rành rẽ nào hay,
Chẳng lầm buổi sớm thì sai buổi chiều.
Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
Nguyệt thị cố hương minh.
Bản dịch của Nguyễn Văn Thọ (I)
Gửi bởi Vanachi ngày 12/12/2015 14:04
Bẻ cành liễu chàng rào vườn tược,
Bọn cuồng phu đủ mướt mồ hôi.
Ban đêm giờ giấc lôi thôi,
Biết điều dậy sớm, không thời muộn ngay.
Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
Nguyệt thị cố hương minh.