河南道中

千里平原入望賒,
山惟嵩岳水黃河。
沙塵官路青青柳,
土屋民居小小家。
名績稔徵三代後,
淳風較勝八州多。
夕陽客店驢聲鬧,
無數征夫共換車。

 

Hà Nam đạo trung

Thiên lý bình nguyên nhập vọng xa,
Sơn duy Tung Nhạc thuỷ Hoàng Hà.
Sa trần quan lộ thanh thanh liễu,
Thổ ốc dân cư tiểu tiểu gia.
Danh tích nẫm trưng Tam Đại hậu,
Thuần phong giảo thắng bát châu đa.
Tịch dương khách điếm lư thanh náo,
Vô số chinh phu cộng hoán xa.

 

Dịch nghĩa

Bình nguyên vạn dặm, thu vào tầm mắt xa hút,
Núi sông nơi đây, duy có Tung Nhạc và Hoàng Hà.
Đường quan vùng lũng cát, dương liễu xanh xanh,
Dân cư ở trong những ngôi nhà đất nhỏ bé.
Những thắng tích danh tiếng, nhiều năm tỏ rõ sau thời Tam Đại,
Phong tục thuần hậu hơn cả tám châu.
Quán trọ lúc chiều tà huyên náo tiếng la kêu,
Vô số khách đường xa cùng lúc đổi xe.


Nguyên dẫn: “Hà Nam cổ Dự Châu địa, bình sa khoáng miểu, Tung Sơn, Hoàng Hà chi ngoại biệt vô danh sơn đại xuyên. Duyên đồ dương liễu thành hàng, thổ cốc duy cát, lương, miến, mạch. Cư dân miến thực, thổ ốc, phong vật kiệm sắc, phi tự chư tỉnh hoa lệ. Nhất thiết vãng lai hành nhân tự biện trang thác tịnh quy thượng tải khứ, dụng lư mã tiền bôn khiên, vãn phi trần phu thiên, hành sắc phả vi gian khổ. Hựu án tự Ân Thương, Đông Chu, Đông Hán, Bắc Tống lịch triều, đô ấp giai tại Hà Nam cảnh nội, liệt quốc cựu giới như Trịnh, Vệ, Hứa, Trần, giai sứ lộ kinh do chi xứ; cập cổ kim danh hiền sự tích duy Hà Nam vi vưu đa.” 河南古豫州地,平沙曠貌 (nguyên viết邈),嵩山黃河之外別無名山大川。沿途陽柳成行,土穀惟葛梁麵麥,居民麵食土屋,風物儉嗇,非似諸省華麗。一切往來行人自辨裝橐並歸上載去,用臚馬前奔牽,晚飛塵敷天,行色頗為艱苦。又按自殷商東周東漢北宋,歷朝都邑皆在河南境內,列國舊界如鄭衛許陳皆使路經由之處,及古今名賢事蹟惟河南為尤多。 (Hà Nam thuộc đất Dự Châu xưa, đất đai đều là cát phẳng rộng mênh mông; ngoài núi Tung Sơn và sông Hoàng Hà ra không còn ngọn núi lớn sông to nào khác. Bên đường dương liễu mọc thành hàng, hoa màu chỉ có sắn, lúa mì, lúa mạch. Dân cư ăn lúa mì, ở nhà đất; phong tục cần kiệm không xa hoa như các tỉnh khác. Khách vãng lai trên đường tự đưa hành lý lên xe chở, dùng lừa ngựa kéo chạy trước, bụi bay mù trời; cảnh đi đường cũng khá vất vả. Xét: các triều đại Ân Thương, Đông Chu, Đông Hán, Bắc Tống đều đóng đô ở đất Hà Nam, phân giới cũ của các nước Trịnh, Vệ, Hứa, Trần, đều là những nơi sứ bộ đi qua. Sự tích các nhân vật nổi tiếng ở đất Hà Nam là nhiều nhất.)

[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]