Bích tẩm tiên sơn triệt để thanh, Cự ngao đới đắc ngọc hồ sinh. Đáo đầu thạch hữu bổ thiên lực, Trước cước trào vô quyển địa thanh. Vạn lý Đông minh quy bả ác, Ức niên Nam cực điện long bình. Ngã kim dục triển phù nguy lực, Vãn khước quan hà cựu đế thành.
Dịch nghĩa
Nước biếc ngấm núi tiên trong đến đáy, Như con ngao lớn đội được bầu ngọc mà sinh ra. Ngoi đầu lên, đá có sức vá trời, Đặt chân xuống, sóng không có tiếng cuốn đất. Vạn dặm biển Đông quơ vào tay nắm, Ức năm cõi Nam đặt vững cảnh trị bình. Ta nay muốn thi thố sức phò nguy, Cứu vãn lại quan hà, thành cũ của nhà vua.
巨鰲戴山 Cự ngao đới sơn
Con ngao lớn đội núi
碧浸仙山徹底清， Bích tẩm tiên sơn triệt để thanh, Nước biếc ngấm núi tiên trong đến đáy,
巨鰲戴得玉壺生。 Cự ngao đới đắc ngọc hồ sinh. Như con ngao lớn đội được bầu ngọc mà sinh ra.
到頭石有補天力， Đáo đầu thạch hữu bổ thiên lực, Ngoi đầu lên, đá có sức vá trời,
著腳潮無卷地聲。 Trước cước trào vô quyển địa thanh. Đặt chân xuống, sóng không có tiếng cuốn đất.
萬里東溟歸把握， Vạn lý Đông minh quy bả ác, Vạn dặm biển Đông quơ vào tay nắm,
億年南極奠隆平。 Ức niên Nam cực điện long bình. Ức năm cõi Nam đặt vững cảnh trị bình.
我今欲展扶危力， Ngã kim dục triển phù nguy lực, Ta nay muốn thi thố sức phò nguy,
挽卻關河舊帝城。 Vãn khước quan hà cựu đế thành. Cứu vãn lại quan hà, thành cũ của nhà vua.
Sách Liệt tử, trong thiên Thang vấn có chép rằng ở biển Bột Hải có năm ngọn núi, chân núi không dính vào đâu cả, núi cứ theo nước thuỷ triều mà lên và xuống lênh đênh trên mặt biển. Thượng đế sợ các ngọn núi ấy trôi về Tây cực bèn sai con ngao thần rất lớn lấy đầu đội và từ đó năm ngọn núi ấy mới đứng vững ở một chỗ.
Theo Sử ký bổ (Tam hoàng bản kỷ), thời Thượng cổ, hai vị thần là Cung Công và Chúc Dung đánh nhau. Đánh mãi không thắng nổi thần Chúc Dung cho nên thần Cung Công nổi giận, lấy đầu húc núi Bất Chu, làm đổ núi ấy khiến cho cột chống trời bị gãy. Nữ thần Nữ Oa, chặt bốn chân con ngao thần làm bốn cực chống cho trời khỏi sụt xuống.
Non tiên ngâm tẩm nước trong xanh, Bầu ngọc đội nên, ngao lớn sinh. Đầu ngóc, vá trời còn sức đá, Chân đưa, lặng sóng chẳng âm thanh. Biển Đông, vạn dặm quơ tay nắm, Nam cực, muôn năm vững trị bình. Ta muốn phù nguy ra sức giúp, Quan hà thu lại cựu kinh thành.
Tôi vừa được xem nguyên văn chữ Hán bài thơ này, tôi đưa lên mạng để mọi người cùng xem cho dễ hiểu. 巨鰲戴山 碧浸仙山徹底清, 巨鰲戴得玉壺生. 到頭石有補天力, 著腳潮無卷地聲. 萬里東溟歸把握, 億年南極奠隆平. 我今欲展扶危力, 挽卻關河舊帝城.
Ngôn ngữ: Chưa xác định Gửi bởi Thiên Sầu ngày 14/04/2016 11:47
Nước ngậm non tiên tận đáy xanh Đội nghiêng hồ ngọc rùa lớn sinh Ngoảnh đầu trợ đá trụ thiên lực Đưa chân sóng chẳng dội đất xanh Phía Đông vạn dặm đưa tay nắm Trời Nam muôn thủa vững thái bình Nay muốn trổ tài phù nguy lực Đòi lại biên cương những luỹ thành
Gửi bởi PH@ ngày 08/11/2016 15:52 Đã sửa 2 lần, lần cuối bởi PH@ ngày 30/11/2017 11:06
Đá ngập nước trong mọc núi tiên Bầu trời ngao lớn đội mà lên Đầu nhô đá có thêm thiên lực Chân khiến triều không cuộn tiếng rền Vạn dặm biển đông tay đã nắm Ức năm nam cực đặt bình yên Nay ta muốn sức phò nguy khốn Cứu đế thành xưa, non nước bền.
Vâng, xin chào bác Tuấn Bác vui lòng cho hỏi ba chữ trong bài thơ trên "QUY BẢ ÁC" sao không dịch là: Dâng cho kẻ ác nắm giữ vậy? vì QUY là trở về, trả về. BẢ là cầm, nắm. ÁC là kẻ ác. Nguyên câu: VẠN LÝ ĐÔNG MINH QUY BÁ ÁC sao không dịch là VẠN DẶM BIỂN ĐÔNG TRẢ VỀ CHO KẺ ÁC NẮM GIỮ vậy ?
Nước biếc non tiên trong suốt xanh, Ngao to bầu ngọc đội mà sanh. Đầu ngoi đá có thêm thiên lực, Chân bước triều không cuộn tiếng nhanh. Vạn dặm biển Đông tay nắm chắc, Muôn năm Nam cõi vững an bình. Nay ta ra sức phò nguy khốn, Cứu vãn quan hà cựu đế kinh.
Cự ngao đới sơn ... Nếu dịch là ngao lớn đội núi thì sao hết nghĩa. Ngao là họ của rồng, cự là vùng nên chống lại, đới sơn là thời vận thịnh trị của nước ta. Chúng ta là con rồng cháu tiên, bị đè nén áp bức nhiều đời nhiều kiếp, cuối cùng phải có lúc ngẩng mặt với đời. Bài này nói tới cái giai đoạn huy hoàng đó, đó là kết quả của bao đời gây dựng, mà Cụ trạng là một trong số đó. Còn câu vạn lý đông minh quy bả ác... Có nghĩa: giành lấy biển đông bằng con đường bạo lực, phải ác một lần cho thiên hạ sợ, phải tắm máu quân thù.
