Văn Cơ quy Hán đồ 文姬歸漢圖 • Bức hoạ Văn Cơ về Hán

Văn Cơ tức Thái Diễm 蔡琰, tự Văn Cơ 文姬, con của Thái Ung 蔡邕, quê quận Trần Lưu thời Đông Hán, thạo thơ văn âm nhạc. Nàng có chồng là Vệ Trọng Đạo 衛仲道 người Hà Đông. Trọng Đạo chết, vì không có con chung, Thái Diễm về ở nhà cha là Thái Ung (đang bị Đổng Trác buộc phải làm quan). Đổng Trác làm loạn bị giết, Văn Cơ bị Tả Hiền Vương là chúa Nam Hung Nô bắt về lấy làm vợ. Ở tại Hung Nô 12 năm, nàng sinh được hai con. Tào Tháo vốn có quen với Thái Ung nên về sau đã bỏ vàng bạc chuộc Thái Diễm mang về, nhưng hai con bị giữ lại không về theo được. Khi trở về, Tào Tháo cho nàng tái giá với Đổng Tự 董祀 người Trần Lưu.