Các bài trả lời thơ mới sửa

Ma-rít-za dòng sông của tôi
Như đó là là sông Sen của bạn
Chỉ có cha tôi người vẫn nhớ
Về dòng sông đó một đôi khi.

Trong mười năm ấu thơ đời tôi
Chẳng để lại cho tôi chút gì
Ngay cả búp bê dù đã cũ
Không gì nữa cả điệp khúc xưa.

Đàn chim nhỏ của dòng sông ấy
Chúng hát cho tôi về tự do
Tôi chẳng hiểu chi lời hát đó
Cha tôi nghe biết thấu lời ca.

Khi chân trời chuyển màu đen thẫm
Chim cả đàn bay tới hướng xa
Hy vọng gì trên con lối ấy
Và tôi theo chúng tới Pa-ri.

Trong mười năm ấu thơ đời tôi
Chẳng để lại cho tôi chút gì
Nhưng mỗi khi ngơi mình nhắm mắt
Tôi còn nghe điệp khúc lời cha.

Bài thơ “Khoảng trời, hố bom” của Lâm Thị Mỹ Dạ đã chạm đến trái tim tôi bằng hình ảnh vừa bi tráng vừa lãng mạn về sự hy sinh cao cả của người nữ thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn khốc liệt. Bài thơ không chỉ tái hiện một cách chân thực sự tàn khốc của chiến tranh mà còn làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn, lòng yêu nước sâu sắc và sức sống mãnh liệt của người con gái ấy, đồng thời gợi lên những suy ngẫm sâu sắc về sự mất mát và tình người.

Ngay từ những dòng đầu, bài thơ đã khắc hoạ một cách xúc động hành động dũng cảm, đầy quả cảm của cô gái mở đường. Việc “lấy tình yêu Tổ quốc của mình thắp lên ngọn lửa / Đánh lạc hướng thù, hứng lấy luồng bom...” là một sự hy sinh cao đẹp, một hành động phi thường xuất phát từ trái tim yêu nước nồng nàn. Cách diễn tả “cứu con đường đêm ấy khỏi bị thương” nhân hoá con đường, gợi lên sự cần thiết, cấp bách của nhiệm vụ và làm nổi bật ý chí bảo vệ đến cùng của cô gái. Khi đơn vị hành quân qua và chứng kiến “hố bom nhắc chuyện người con gái”, sự mất mát trở nên hữu hình, cụ thể. Hình ảnh “Một nấm mồ, nắng ngời bao sắc đá, / Tình yêu thương bồi đắp cao lên...” cho thấy sự trân trọng, biết ơn của đồng đội và người dân đối với sự hy sinh của cô. Nấm mồ đơn sơ dưới nắng nhưng lại chứa đựng tình yêu thương lớn lao, không ngừng được bồi đắp.

Khổ thơ tiếp theo với hình ảnh “Mưa đọng lại một khoảng trời nho nhỏ / Đất nước mình nhân hậu / Có nước trời xoa dịu vết thương đau” là một phát hiện đầy chất thơ và giàu ý nghĩa. Hố bom tàn khốc, nơi cô gái ngã xuống, giờ đây lại trở thành nơi “mưa đọng lại một khoảng trời nho nhỏ”. Khoảng trời ấy như một sự an ủi, vỗ về của thiên nhiên, của đất nước đối với sự mất mát. Sự nhân hậu của đất nước được thể hiện qua hình ảnh “nước trời xoa dịu vết thương đau”, một cách diễn tả vừa hiện thực vừa mang tính biểu tượng sâu sắc. Sự hoà nhập giữa người đã khuất và thiên nhiên tiếp tục được thể hiện qua hình ảnh “Em nằm dưới đất sâu / Như khoảng trời đã nằm yên trong đất”. Sự hy sinh của cô gái không phải là sự biến mất hoàn toàn mà là sự hoá thân, trở thành một phần của đất trời. “Đêm đêm, tâm hồn em toả sáng / Những vì sao ngời chói, lung linh” là một hình ảnh thơ mộng, khẳng định sự bất tử của tinh thần, của lý tưởng sống cao đẹp mà cô đã hy sinh.

Những câu hỏi tu từ đầy cảm xúc ở khổ tiếp theo: “Có phải thịt da em mềm mại, trắng trong / Đã hoá thành những làn mây trắng? / Và ban ngày khoảng trời ngập nắng / Đi qua khoảng trời em - Vầng dương thao thức” thể hiện sự tưởng nhớ, tiếc thương sâu sắc. Hình ảnh “làn mây trắng”, “vầng dương thao thức” gợi lên vẻ đẹp thanh khiết, trong sáng của cô gái và sự hiện diện thường trực của cô trong không gian, thời gian. Câu hỏi “Hỡi mặt trời, hay chính trái tim em trong ngực / Soi cho tôi / Ngày hôm nay bước tiếp quãng đường dài?” là một sự khẳng định mạnh mẽ về sức mạnh tinh thần, về ngọn lửa cách mạng mà cô đã thắp lên, vẫn tiếp tục soi đường, dẫn lối cho những người còn sống.

Cuối cùng, việc “Tên con đường là tên em gửi lại / Cái chết em xanh khoảng-trời-con-gái” là một sự vinh danh cao quý và đầy ý nghĩa. Cái chết của cô không vô nghĩa mà đã hoá thành một phần của lịch sử, của đất nước, mang một vẻ đẹp bất diệt, “xanh” tươi, trẻ trung như chính tuổi thanh xuân của cô. Câu thơ “Tôi soi lòng mình trong cuộc sống của em / Gương mặt em, bạn bè tôi không biết / Nên mỗi người có gương mặt em riêng!” thể hiện sự đồng cảm sâu sắc và sức lan toả mạnh mẽ của tấm gương hy sinh. Dù không biết mặt, nhưng mỗi người đều cảm nhận được sự cao đẹp trong hành động của cô, và hình ảnh cô gái ấy sống mãi trong trái tim của mỗi người.

Tóm lại, bài thơ “Khoảng trời, hố bom” là một khúc tráng ca bi hùng, ca ngợi sự hy sinh cao cả của người nữ thanh niên xung phong. Bằng những hình ảnh thơ giàu sức gợi, ngôn ngữ tinh tế và cảm xúc chân thành, Lâm Thị Mỹ Dạ đã khắc hoạ một tượng đài bất tử về lòng yêu nước, tinh thần quả cảm và vẻ đẹp tâm hồn của người con gái Việt Nam trong những năm tháng chiến tranh ác liệt. Bài thơ khơi gợi trong lòng người đọc niềm xúc động sâu sắc, sự biết ơn và những suy ngẫm về giá trị của sự sống, sự hy sinh và tình yêu Tổ quốc.

Và điều diệu kì đã thành công thật sự:
Ngay tại quảng trường đang ngày phiên chợ
410. Mỗi người nông dân có mặt ở đây,
Như gió thổi làm vạt áo trái bị bay,
Bỗng cuốn lên lộ ra tất cả!
Những người nông dân đều mở hầu bao vui vẻ,
Mang tiền đến giúp Ermilo ngay,
Nhà có bao nhiêu đưa ngần ấy tận tay.
Ermilo là người biết chữ,
Nhưng gấp gáp, chẳng kịp ghi cặn kẽ
Thời gian chỉ đủ để đếm tiền!
Ngửa mũ ra một lúc đã đầy liền
420. Mọi người đưa nhiều rúp vàng và bạc,
Những tờ tiền của nông dân quả thật
Có tờ cháy góc, nhăn nhúm với nát nhàu
Ermilo nhận chứng chỉ tiền không hề chê đâu
Kể cả năm kôpếch bằng đồng đúc.
Đúng ra ông có thể chê một chút,
Thì khi kiểm tiền lúc vừa gặp ngay
Tiền gribna bằng đồng đúc của Ucraina đây
Khi nó giá trị hơn trăm rúp!

Tống số tiền kiểm tra vừa hay đủ khớp
430. Lòng hảo tâm của dân rõ là hay
Được nhân ra: “Ermilo, hãy nhận này,
Rồi anh trả lại, sẽ không hề lãng phí!”
Ermilo cúi đầu chào về bốn phía,
Ông vào ban đấu giá có mang theo
Chiếc mũ đựng đầy tiền bà con góp vào,
Tay ôm chặt đống tiền đem theo nộp.
Nhân viên ban đấu giá kinh ngạc thật,
Altưnikốp mặt tái xanh luôn,
Ông ta tìm đâu ra đủ ngàn rúp xong
440. Ông bày tất cả xuống bàn ban đấu giá!…
Không phải răng sói thì cũng là đuôi cáo, -
Nhân viên bắt đầu hối hả chân tay,
Với lại Ermil Ilich không phải loại thế này,
Không nói một câu thừa, không cần thiết,
Một xu cũng không cho ban, ông nhất quyết!

Cả thành phố đổ hết về trung tâm xem,
Đúng vào ngày thứ sáu, có chợ phiên,
Vừa hay sau một tuần vừa kết thúc,
Ermil có mặt trên quảng trường đúng lúc
450. Mọi người đều tính toán thế này,