Chủ đề: Trang giao lưu thơ Nhà Giáo - Trang 19

CHÚC MỪNG SINH NHẬT
NHÀ THƠ NHÀ GIÁO ĐÔNG LĨNH



Đã hơn bảy chục rồi a
Dáng hiền mà số đào hoa nhất làng
Xung quanh luôn mấy cô nàng
Nào thơ, nào rượu xốn xang tình chiều

Người thương kẻ mến cũng nhiều
Suốt đời yêu chẳng làm điều bất nhân
Bạn bè giúp đỡ ân cần
Ai ai cũng thấy được phần chăm lo

Thơ tình có cả một kho
Cảm thông phái yếu một pho đủ đầy
Phòng trà thiếu nữ thơ ngây
Sa vào cạm bẫy gió mây cuộc đời

Rơi vào đêm những nụ cười
Ly cà phê đắng chơi vơi giọt buồn
Giấc mơ phố buổi hoàng hôn
Người xưa cảnh cũ mưa tuôn lệ sầu

Trần gian pha lắm sắc màu
Nghiến răng cóc chỉ làm đau chính mình
Giả chân nay cứ rối tinh
Thôi đành giữ lấy bóng hình của ta!

Ngày 15/6/2013
Bùi Minh Trí

  NƠI TẦM CAO

(Bài thơ đã được đăng trên báo Người Hà Nội, viết về GS Ngô Bảo Châu (*), người được nhận giải Quốc tế Fields về Toán học)



Sông Nhuệ giải lụa hiền hòa
Dâu xanh đôi bờ biển lúa
Tim hồng dòng máu quê cha
Hồn xanh Tràng An quê  mẹ

Ngọn lửa lung linh mắt trẻ
Giao hoà Toán với nàng Thơ
Chắp đôi cánh vào mơ ước
Dời non lấp biển ai ngờ

Quê người bay hoa tuyết trắng
Giấc mơ thoáng hàng me xanh
Đi học leng keng tàu điện
Dân ca tuổi thơ bồng bềnh



Anh yêu khúc Pô -lô- ne
Chất thơ hào hoa Quang Dũng
Tươi thắm  vùng Pa-le-dô(1)
Thả hồn sau mùa khó nhọc

Bổ đề cuộc chiến cô đơn
Quả lành hái trên hoang mạc(2)
Nét đẹp tinh hoa ngàn năm
Đỉnh cao lâu đài khoa học...

___________________
(1) Ngoại ô Paris, nơi Ngô Bảo Châu
sống cùng vợ và 3 con gái
(2) Giới Toán học coi Bổ đề rất khó nên bỏ trống
không ai tham gia  vào

Ngày 23/6/2013
Bùi Minh Trí

___________________
(1) Ngoại ô Paris, nơi Ngô Bảo Châu
sống cùng vợ và 3 con gái
(2) Giới Toán học coi Bổ đề rất khó nên bỏ trống
không ai tham gia  vào

Ngày 23/6/2013
Bùi Minh Trí
_____________
(*)Ngô Bảo Châu sinh ngày 28 tháng 6 năm 1972 tại Hà Nội. Thời niên thiếu, anh là học sinh Trường Thực nghiệm Giảng Võ, Trường THCS Trưng Vương, và sau đó học tại khối chuyên toán Trường Trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên, Đại học Tổng hợp Hà Nội cũ, nay là Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội. Anh đã hai lần đoạt huy chương vàng Olympic Toán học Quốc tế tại Australia năm 1988 và Cộng hòa Liên bang Đức năm 1989,và cũng là người Việt Nam đầu tiên giành 2 huy chương vàng Olympic Toán học Quốc tế.
Là sinh viên Trường Đại học Paris VI (Université Pierre et Marie Curie) và Trường Sư phạm Paris (École normale supérieure Paris, ENS Paris) từ năm 1992 đến năm 1994, rồi sau đó là sinh viên cao học và nghiên cứu sinh của Trường Đại học Paris XI (Université Paris-Sud 11) dưới sự hướng dẫn của Giáo sư Gérard Laumon, Ngô Bảo Châu bảo vệ Luận án tiến sĩ năm 1997, trở thành nghiên cứu viên của Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp (CNRS) từ năm 1998, lấy bằng Habilitation à Diriger les Recherches (HDR) năm 2003 và sau đó được bổ nhiệm làm giáo sư toán học tại Trường Đại học Paris XI năm 2004. Cũng trong năm này, anh được trao tặng giải Nghiên cứu Clay của Viện Toán học Clay cùng với Giáo sư Gérard Laumon vì đã chứng minh được Bổ đề cơ bản cho các nhóm Unita. Năm 2005, khi được 33 tuổi, Ngô Bảo Châu được nhà nước Việt Nam phong đặc cách hàm giáo sư và trở thành vị giáo sư trẻ nhất của Việt Nam tính đến thời điểm đó.
Năm 2007, anh đồng thời làm việc tại Trường Đại học Paris XI, Orsay, Pháp và Viện nghiên cứu cao cấp Princeton, New Jersey, Hoa Kỳ . Trong năm 2008, anh công bố chứng minh Bổ đề cơ bản cho các đại số Lie hay còn gọi là Bổ đề cơ bản Langlands. Cuối năm 2009, công trình này đã được tạp chí Time bình chọn là 1 trong 10 phát minh khoa học tiêu biểu của năm 2009.
Với các công trình khoa học của mình, Giáo sư Ngô Bảo Châu được mời đọc báo cáo trong phiên họp toàn thể của Hội nghị toán học thế giới 2010 tổ chức ở Ấn Độ vào ngày 19 tháng 8 năm 2010.Tại lễ khai mạc, giáo sư đã được tặng thưởng Huy chương Fields.Kể từ ngày 1 tháng 9 năm 2010, Ngô Bảo Châu là giáo sư tại Khoa Toán Trường Đại học Chicago .
Ngày 9/3/2011, phó thủ tướng chính phủ và bộ Giáo dục đã công bố Quyết định thành lập Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán (Vietnam Institute for Advanced Study in Mathematics) và quyết định bổ nhiệm Ngô Bảo Châu làm giám đốc khoa học của Viện.
Tháng 4 năm 2011, Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy quyết định trao tặng Ngô Bảo Châu Huân chương Bắc đẩu Bội tinh của nhà nước Pháp và Ngô Bảo Châu đã chính thức sang Pháp nhận giải này vào ngày 27 tháng 1 năm 2012 tại điện Élysée. Một tháng sau, Ngô Bảo Châu cùng với năm người khác đã được đại học Chicago trao tặng danh hiệu giáo sư xuất sắc (distinguished service professorships).
ĐÔI ĐIỀU VỀ BỔ ĐỀ CƠ BẢN
Năm 1967 Langlands đề xuất mối liên hệ mật thiết giữa đại số và giải tích (bộ phận của lý thuyết số), hoặc cụ thể hơn là sự tương ứng giữa một lớp nhóm (nhóm Lie semi-simple) và hình thức tự cấu (một khái niệm liên quan đến đồng cấu). Đấy là chương trình Langlands, một lý thuyết thống nhất lớn của toán học.
Đối với ông, tất cả lĩnh vực của toán học đều liên quan và liên kết với nhau, việc khó khăn là tìm những mắt xích liên kết đó. Sau nhiều năm miệt mài, Langlands đã thu lượm được một số kết quả và ông cũng đưa ra một vài giả thuyết. “Mặc dù những giả thuyết đó mỏng manh và táo bạo, thậm chí liều lĩnh, nhưng Langlands ước vọng một khi từng giả thuyết được chứng minh thì dần dần xuất hiện một "Nữ hoàng Toán học thống nhất vĩ đại". Điều này rất hấp dẫn bởi vì nếu có một vấn đề gì khó trong lãnh vực này, thì người ta có thể chuyển hoá vấn đề đó sang một vấn đề khác tương ứng ở lĩnh vực khác”.
Nhưng chương trình Langlands cần phải dựa trên “bổ đề cơ bản” (bổ đề là một mệnh đề Toán học mà từ đó người ta có thể có các kết quả quan trọng khác). Và nhiều người giành trí lực chứng minh bổ đề này. Bản thân Langlands và các cộng sự cũng chứng minh được cho một vài trường hợp riêng, nhiều người khác cũng thu được kết quả chứng minh cho nhiều trường hợp riêng khác.
Riêng Ngô Bảo Châu và vị thầy của mình – GS Laumon cũng chứng minh được một trường hợp quan trọng vào năm 2003, nhờ đó hai thầy trò nhận được giải thưởng Clay năm 2004.Và đặc biệt, năm 2008 bản thân Ngô Bảo Châu đã đạt thành công vô cùng quan trọng, chứng minh xong “Bổ đề cơ bản” cho trường hợp tổng quát. Sau đó, cộng đồng toán học thế giới mất đến một năm để xác nhận công trình của Ngô Bảo Châu là hoàn toàn đúng. Kết qủa của Ngô Bảo Châu đã góp phần quan trọng kéo 2 ngành lớn của Toán lại gần nhau.
Với thành công lớn lao mà giới toán học bó tay trong 30 năm ròng này, Tạp chí Time đã chọn công trình của Ngô Bảo Châu là một trong 10 công trình khoa học quan trọng nhất của năm 2009. Và việc gì phải đến đã đến. GS Ngô Bảo Châu đã được trao phần thưởng cao quý nhất Toán học thế giới - huy hiệu, giải thưởng Fields năm 2010.

THƠ NHÀ GIÁO ĐĂNG TRÊN BÁO NGƯỜI HÀ NỘI  LẦN 9                                    

Nhà giáo Nguyễn Ngoạt (Nha Trang)
                LỜI CHO HẠ
                            (Tặng học trò tôi)
              Nắng chợt tắt cho lòng thầy dịu lại
              Mùa hạ sắp xa nhớ mãi tuổi học trò
              Thầy ưu tư như ông lão lái đò
              Đưa khách sang sông những người ít khi gặp lại
              Cuộc sống vẫn theo quy luật mãi
              Thời gian trôi đi không trở lại bao giờ
              Mái tóc điểm sương còn vương nặng vần thơ
              Thầy viết cho các em trong giờ học cuối
              Thời gian qua đi thầy không sợ tuổi
              Chỉ sợ các em sức đuối giữa dòng đời
              Biết bao chông gai,bão tố,biển khơi...
              Các em hãy vững vàng bàn chân,tay lái
              Tuổi học trò đã xa một thời không trở lại
              Mái trường xưa thành kỷ niệm phôi pha
              Thầy viết cho các em hôm nay và những ngày qua
              Vần thơ lặng giữa mắt nhoà đưa tiễn.


Nhà giáo Tống Trần Lự
NUÔI MẸ GIÀ

             Thời nghèo chưa có thìa nhôm
          Mẹ dùng vỏ vẹm(*)đút cơm muối vừng
             Con ăn ngon,dạ mẹ mừng
          Đôi môi trầu thắm, mắt rưng rưng cười...

             Bây giờ mẹ ngoại chín mươi
          Con vào bệnh viện chăm nuôi mẹ già
             Thìa inox, bát cháo gà
          Tay nâng li sữa, mắt nhoà lệ thương!

(*): Vỏ trai biển dùng làm thìa
                                       TTL

Nhà giáo Trương Kim Bằng
NGƯỜI ĐẸP (*)

Em đâu phải vầng trăng
Sao khuôn trăng vành vạnh?                                       
Em đâu phải vì sao
Mà ánh nhìn lấp lánh?

Em chẳng phải vàng anh
Sao ngọt lành thỏ thẻ?
Đâu phải đóa hồng xinh
Sao nụ thơm rờ rỡ?

Đâu phải hoa tuyết đổ
Mà trắng nõn phau phau?
Có phải là sóng đâu
Sao lượn cong kiều diễm?

Tình em chẳng phải biển
Sao dào dạt mặn nồng?
Trí em không trời biếc
Sao tỏa sáng mênh mông?

Em chẳng phải bão giông
Sao nghiêng thành, nghiêng nước?
Cũng chẳng phải sấm sét
Sao rạn vỡ tim anh?

Rồi chúng mình chung tình
Bên nhau anh mới hiểu:
Em chẳng là gì cả
Nhưng tất cả trong em!

         
Nhà giáo Trần Thân Mộc
HẠNH PHÚC

Học trò thành đạt thăm cô
Căn nhà cấp bốn đơn sơ vui chào
Cô trò cùng nhớ ngày nào
Mũ rơm dép lốp tiến vào Thiện – Chân.
                                        TTM
                                   
HƯƠNG BỒ KẾT

Chiều tà bồ kết tải hương
Mây Đồng Lộc giữ lược gương thuở nào
Nâng mười mái tóc lên cao
XE qua nghe vọng ngọt ngào tiếng ai.
                                        TTM

LAM GIANG hội viên CLB Thơ Thái Phiên – tp Đà Nẵng
TÌNH QUÊ

Phận gái xa quê mấy dặm trường
Đường xa cách trở nẻo rừng dương
Sông Lam nắng bạc phơi cồn cát
Núi Lĩnh mây hồng quyện khói sương
Một thuở in sâu tình viễn xứ
Bao ngày trĩu nặng nghĩa quê hương
Giọt chiều lưu luyến lòng man mác
Sau lũy tre làng mãi nhớ thương.

SAU LŨY TRE LÀNG

Sau lũy tre làng bóng vấn vương
Nỗi buồn, nỗi nhớ cảnh chiều buông
Thanh Văn, Cẩm Thái dầu mưa nắng
Phố Rạng, chợ Dùng gội gió sương
Ví dặm câu hò vang lối xóm
Đò đưa khúc hát gọi vầng dương
Hồn ai thao thức ngày tương ngộ
Da diết tâm tình với cố hương.


Nhà giáo Bùi Minh Trí
VỀ THĂM STA-LIN-GRAT(*) (nay là Von-ga-grat)

Nỗi lòng ta ẩn trái tim
Tìm về cảnh cũ cánh chim dặm trường
Rì rào khẽ hát Bạch dưong
Miền xưa anh dũng vấn vương tâm tình

Ngôi nhà xây lại yên bình
Dòng Von-ga vẫn tuyết trinh thắm màu
Đi qua khói lửa nỗi đau
Ai còn ai mất tìm câu hẹn thề

Tình yêu nay đã trở về
Giữa nơi xưa ấy bộn bề đạn bom
Gặp em thơ thẩn chiều hôm
Ngã tư phố cũ máu tuôn đỏ đường

Giành nhau từng mỗi mét vuông
Ghê hồn mảnh thịt vụn xương ngập tràn
Đồi Ma-may-ev Ku-gan
Hai bên tử chiến nát tan đá vàng

Hai trăm sáu sáu sư đoàn
Giặc không chiếm được hoàn toàn nơi đây
"Không lùi một bước" (1) phá vây
Hồng quân dốc sức cho ngày phản công

Đuổi dồn sào huyệt cuối cùng
Vượt nhà Quốc hội, tới sông En-bờ
Tưng bừng chiến thắng pháo hoa
Cũng từ xương máu Von-ga góp thành.
________________
(1) Mệnh lệnh của đại nguyên soái Stalin
       Đêm 9/5/2013