Chủ đề: Địa ngục, đoạn thứ ba (Heinrich Heine - Đức)

Nguyên bản:

III

Während solcherlei Beschwerde
In der Unterwelt sich häuft,
Jammert Ceres auf der Erde.
Die verrückte Göttin läuft,
Ohne Haube, ohne Kragen,
Schlotterbusig durch das Land,
Deklamierend jene Klagen,
Die euch allen wohlbekannt:

»Ist der holde Lenz erschienen?
Hat die Erde sich verjüngt?
Die besonnten Hügel grünen,
Und des Eises Rinde springt.
Aus der Ströme blauem Spiegel
Lacht der unbewölkte Zeus,

Milder wehen Zephirs Flügel,
Augen treibt das junge Reis.
In dem Hain erwachen Lieder,
Und die Oreade spricht:
›Deine Blumen kehren wieder,
Deine Tochter kehret nicht.‹

Ach wie lang ist's, daß ich walle
Suchend durch der Erde Flur!
Titan, deine Strahlen alle
Sandt ich nach der teuren Spur!
Keiner hat mir noch verkündet
Von dem lieben Angesicht,
Und der Tag, der alles findet,
Die Verlorne fand er nicht.
Hast du, Zeus, sie mir entrissen?
Hat, von ihrem Reiz gerührt,
Zu des Orkus schwarzen Flüssen
Pluto sie hinabgeführt?

Wer wird nach dem düstern Strande
Meines Grames Bote sein?
Ewig stößt der Kahn vom Lande,
Doch nur Schatten nimmt er ein.
Jedem sel'gen Aug' verschlossen
Bleibt das nächtliche Gefild',
Und solang der Styx geflossen,
Trug er kein lebendig Bild.
Nieder führen tausend Steige,
Keiner führt zum Tag zurück;
Ihre Träne bringt kein Zeuge
Vor der bangen Mutter Blick.«

Dịch nghĩa:

Trong khi những than phiền kia,
chồng chất nhau trong địa ngục,
trên mặt đất thần Ceres la ó gào thét.
Vị nữ thần điên lên chạy,
không có áo sống chi cả,
luộm thuộm hở hang xuyên qua thôn làng,
ngâm nga những lời than vãn,
những điều mà các người đều biết cả:

"Có phải chúa Xuân xinh đẹp xúât hiện?
Đã khiến cho trái đất trẻ ra?
Những gò đồi được nắng chiếu bỗng xanh ra,
và lớp vỏ của băng đá nứt rạn.
Thần Dớt khg bị mây che phủ cười nhạo (câu này nguyên bản là câu 14)
(cười nhạo)mặt nước từ trong dòng nước kia.

Đôi cách của thần Gió lướt nhẹ,
Hạt gạo mới ùa vào đôi mắt,
Những bài ca bừng tỉnh trong khu rừng nhỏ,
Và nữ thần thiên nhiên nói:
"Những bông hoa quay trở về,
những người con gái thì không".

Ôi, ta du lãng, tìm kiếm đồng ruộng,
khắp mặt đất đã bao lâu rồi! (dịch ý chung 2 câu)
Tên khổng lồ, ta gửi người tất cả những tia sáng của người,
theo dấu vết quí báu! (dịch chung nghĩa 2 câu)
Không ai nói cho ta biết
về khuôn mặt đáng yêu này,
và chuỗi ngày tìm thấy tất cả,
lại không tìm thấy người đã mất.
Có phải người, thần Dớt, đã cướp mất họ?
Có phải Đức Diêm Vương bị ma lực của họ quyến rũ,
đã đẩy họ xuống dòng suối đen ngòm
của địa ngục (3 câu dịch chung).

Ai sẽ là người,
truyền đi nỗi buồn của ta sau bãi biển tăm tối? (dịch 2 câu chung, ý là bãi biển tối là người truyền đi nỗi buồn đầu tiên)
Chiếc phà đi mãi khỏi bờ,
nhưng nó (= chiếc phà) chỉ tiếp nhận bóng tối.
Cánh đồng ban đêm
vẫn che kín (đóng kín) từng đôi mắt vui sướng, (dịch 2 câu chung ý)
và cho tới khi nào dòng suối địa ngục vẫn chảy,
nó (= chiếc phà) sẽ không chở hình ảnh sống động
Hàng ngàn đường mòn dẫn xuống dưới,
không ai quay trở về vào ban ngày;
nước mắt của họ không mang lại điều gì,
trước ánh mắt sợ sệt của mẹ".

Trong khi cất tiếng thở dài ảo não
Chất chồng nhau trong địa ngục âm u
Thì vị thần Ceres trên mặt đất kia
Vừa chạy vừa la, thét gào khủng khiếp
Nữ thần ấy luộm thuộm, hở hang chạy khắp mọi thôn làng
Và ngâm nga khúc nhạc sầu, ai oán
Khúc nhạc ấy trong chúng ta không ai không biết đến

"Có phải chúa xuân xinh đẹp đã về?
Đã làm cho muôn hoa nở khắp nơi
Những đồi khô bỗng chốc hóa xanh mơn
Và kìa chúa đông cũng tan trong nắng ấm
Thần Dớt, vị tối cao đã thức dậy với mùa xuân

Kìa thần gió với đôi cánh mỏng manh
Đang lướt nhẹ trên cánh đồng lúa mới
Và kìa những khu rừng đen tối
Bỗng vang lên khúc nhạc tươi vui
Và kìa tiếng vị thần thiên nhiên nói:
"Những bông hoa nay lại nở tưng bừng
Nhưng còn nàng thiếu nữ xưa đang ở nơi đâu"

Ôi, ta đã tìm em bao lâu
Khắp mọi rừng sâu, khắp mọi núi đồi
Hỡi tên không lồ ta đã đem lòng tin tưởng
Gửi vào mi những tia sáng vinh quang
Cùng tất cả những giấc mơ quý báu
Nhưng sau mi vẫn cứ mãi lặng im
Không nói cho ta về gương mặt diễm kiều
Mà bao ngày ta hằng mong tìm thấy
Có phải người, thần Dớt đã cướp mất của ta
Hay đức Diêm Vương đã dùng yêu ma quyến rũ
Đầy con người kia xuống dòng suối đen địa ngục

Ai sẽ người mang những nỗi buồn của ta
Xuống dưới tận âm ti, địa ngục
Và kìa, có chiếc phà rời bến
Nhưng nó đã chở đầy bóng đêm
Khi cánh đồng âm u không còn che phủ đôi mắt ta
Thì lúc ấy dòng sông nơi âm ti kia ngừng chảy
Và chiếc phà tối tăm sẽ ngừng chở những bóng đêm
Có hàng vạn con đường dẫn xuống âm ti
Nhưng có linh hồn nào trở về khi mặt trời xuất hiện
Xem kìa trong đôi mắt hằn sâu của họ
Là những giọt lệ lăn dài trước cái nhìn của bà mẹ thân yêu".

Cám ơn thanhbinh về bảm dịch này.