Nguyễn Văn Tú

Hòn non bộ từ đâu đến đó,
Nghe từ đời quan Ngự trước đây.
Đá kia chính tự ông xây,
Cây kia, tuổi trẻ, chính tay ông trồng.
Cây tới độ rễ chồng, lá rủ,
Đá tới kỳ mốc phủ rêu dày.
Tuổi ông vừa chín mươi hai,
Quanh cùng non bộ ngày ngày vui chơi.
Bỗng một sớm phương trời mây hạc,
Đá cùng cây phó mặc cỏ lau.
Ngán thay con cháu ông sau,
Muốn đem non bán, bọn giàu không mua!
Ta về nghỉ vốn ưa non bộ,
Có bể không, không có non bày.
Ngờ đâu non bỗng đến tay,
Đặt vào trông cũng hay hay ưa nhìn.
Lạ thay non bể biến thiên,
Kẻ buông người dỡ là duyên hai già.

Cửa khuyết xa nhau chốc bảy thu,
Gặp anh nhớ lại bạn tòng du.
Quan sơn nào hẹn ngày gần gũi,
Gió bụi đôi nơi cảnh dãi dầu.
Nghiên bút chạnh lòng dường khóc dở,
Non sông trước mắt có vui đâu?
Ai về nhắn nhủ người quen biết:
Huyền Án tiên sinh đã bạc đầu!

Chia tay cửa khuyết bảy năm qua,
Xếp tấm mền xanh lão lại nhà.
Thân thế giấc mơ thành bướm hẳn?
Văn chương thời loạn dáng tiền chưa?
Gió mưa chẳng quản xa xôi đến,
Non nước thêm buồn biến cố xưa.
Mai lại trên đường sông nước cách,
Trời thu tan tác bóng mây thưa!

Rước thần đến từ ba hôm trước
Trời không mưa lại rước thần về.
Kẻ hầu người hạ đủ bề,
Trước giương tàn lọng, sau kề mâm xôi.
Dân nổi giận ngỏ lời trách móc:
“Thần không dân, lấy cóc ai thờ!
Không mưa sao cứ hững hờ,
Để dân đói khổ biết nhờ cậy ai?”
- “Này dân hỡi! Lại đây ta nhủ:
Mưa hay không ta có biết đâu!
Việc ta ăn uống là đầu,
Làm mưa, nào có quyền nào ở ta?”
Thần nay mà đến thế a?
Trách nào dân khổ còn ngờ nỗi chi?

Thư đọc, như ngàn lớp sóng dâng,
Thế mà người ghét biết đâu chừng?
Hay, hèn, tốt, xấu, ta chưa quyết,
Tươi, héo, buồn, vui trước đã từng.
Còn có khiếu thiêng, tâm một điểm,
Khôn cầm cuộc thế, lệ ba thưng.
Già này chỉ biết qua như thế,
Chưa chắc vùng Đông có đại bằng.

Nơi này thu trước, chục năm qua,
Thành quách còn nguyên, cảnh khác xa.
Nến bạch đèn hồng soi lấp loáng,
Dù xanh mũ trắng lẫn Tây ta.
Tô giang sóng dậy hờn sôi sục,
Nùng lĩnh trăng treo bóng lững lờ.
Lệnh cấm đi đêm nghe ngặt lắm,
Nhớ chăng chốn cũ thú đề thơ?

Hiếm hoi từ đảo Lý Sơn vào,
Hai chục năm trường vẫn có nhau.
Của báu từ khi về với lão,
Suốt đời thường được đặt lên đầu.
Bụi vàng quang quẻ răng hồ nhụt,
Tóc bạc lồng bồng dạ những âu.
Được tấm lòng bền ai chẳng thích?
Lựa là văn vẻ tựa minh châu!

Lẩn mình trong đám trần ai
Căn nhà sâu thẳm cổng ngoài cài then
Giữ niềm khờ vụng đã quen
Chiếc thân phóng khoáng nhường quên việc đời
"Thảo huyền" ở rảnh một nơi
Chiếc giường, già vẫn không rời quyển kinh
Nỗi lòng trằn trọc thâu canh
Vẩn vơ nào biết rằng mình tỉnh say?
Kìa thơ "Tang hỗ" mến tài
"Thấp linh" câu vịnh nhớ người hiền nhân
Nghìn năm ai đã nối vần?
Trông gương người trước bội phần ước mơ
Ác chìm bốn mặt như tờ
Trời cao, đêm cũng mịt mờ trôi qua
Dưới thì không ngủ có ta
Trên thì sao sáng lững lờ muốn rơi
Những loài bồ kết tốt tươi
Chồi lan hiu quạnh ai người biết hương?
Ngoài trời ta hãy ngâm vang
Tiếng ngân trong tối liệu chừng ai nghe?

Giữa đám hoa tàn giữ vẻ tươi,
Vườn con một mảnh đẹp mười mươi.
Cành thưa ngả bóng ngang lòng nước,
Hương thoảng vờn trăng lóe góc trời.
Muốn đậu, mắt chim còn lấm lét,
Nghe hơi, hồn bướm cũng mê tơi.
Thơ ngâm sẵn đó may gần gụi,
Lọ phải sênh khua với chén mời.

Sớm làm cỏ ruộng, tối xe gai
Con cái nhà nông bận suốt ngày
Bé quá chưa hay cày với dệt
Bãi ngoài, dưa đỗ tập trồng cây.