26/04/2024 21:05Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi Hà Như vào 25/12/2010 09:11
Nguyên tác
庭院歸飛倦鳥禽，
午窗睡起不成吟。
赫曦汗海消膏火，
閃爍丹臺躍治金。
青樾有情移客枕，
冷泉何處滌塵襟。
九宜欲見重華帝，
一鼓南風解慍琴。
Phiên âm
Đình viện quy phi quyện điểu cầm,
Ngọ song thuỵ khởi bất thành ngâm.
Hách hi hãn hải[1] tiêu cao hoả,
Thiểm thước đan đài[2] dược trị câm (kim).
Thanh việt[3] hữu tình di khách chẩm,
Lãnh tuyền hà xử địch trần khâm.
Cửu nghi dục khiếu kiến Trùng Hoa đế[4],
Nhất cổ “Nam phong[5]” giải uấn cầm.Dịch nghĩa
Chim mỏi cánh bay về nơi đình viện,
Ban trưa, bên cửa sổ, thức dậy ngâm không thành lời.
Lửa tiêu mỡ chói ngời biển mồ hôi,
Sức nóng làm chảy kim đan hừng hực đài nấu thuốc.
Bóng cây xanh giao nhau vì có tình yêu, làm ta phải dời gối khách,
Suối nước lạnh ở nơi nào giặt được chiếc áo lấm bụi.
Muốn thấy nhà vua mắt có hai con ngươi ở gò Cửu Nghi,
Để xin gảy khúc “Nam phong” hầu giải cơn nóng bức bực bội.Bản dịch của Quách Tấn
Chim mỏi cánh bay về đình viện,
Giấc trưa tàn song nghẹn lời ngâm.
Mồ hôi mỡ rán ướt đầm,
Đài tiên hừng hực lửa hầm kim đơn.
Tình thanh việt chập chờn gối khách,
Đâu suối trong tẩy sạch trần khâm.
Cửu Nghi lòng ước mong tầm,
Thỉnh Trùng Hoa gảy khúc cầm Nam huân.
[1] Biển mồ hôi.
[2] Đài nấu thuốc kim đan ở cõi tiên.
[3] Bóng cây xanh giao nhau.
[4] Tức Vua Thuấn, người có tướng lạ, mỗi con mắt có hai con ngươi (trùng hoa).
[5] Vua Thuấn bài hát Nam phong, còn gọi là Nam huân, vừa đàn vừa ca, nhân dân nghe khoan khoái trong lòng. Khi chết, nhà vua được chôn cất ở gò Cửu Nghi. Khúc Nam phong: “Nam phong chi huân hề, khả dĩ giải ngô dân chi uấn hề; Nam phong chi thời hề, khả dĩ phụ ngô dân chi tài hề” 南風之熏兮，可以解吾民之慍兮；南風之時兮，可以阜吾民之材兮 (Gió nam ấm áp, làm các mối giận của dân ta đều nguôi; Gió nam thổi đến đúng lúc, làm của cải của dân ta thêm dồi dào).