27/04/2024 09:07Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thanh
Đăng bởi tôn tiền tử vào 13/12/2020 10:44
Nguyên tác
寒風獵獵木棉裘，
燕領書生賦遠游。
歧路一尊河朔淚，
夕陽萬里隴雲愁。
函關夜雪鳴雞度，
洮水春冰繞塞流。
惜別酒杯須更進，
男兒壯事在吳鈎。
Phiên âm
Hàn phong liệp liệp mộc miên cừu,
Yến lĩnh thư sinh phú viễn du.
Kỳ lộ nhất tôn Hà Sóc[1] lệ,
Tịch dương vạn lý Lũng vân sầu.
Hàm Quan[2] dạ tuyết minh kê độ,
Thao Thuỷ[3] xuân băng nhiễu tái lưu.
Tích biệt tửu bôi tu cánh tiến,
Nam nhi tráng sự tại Ngô câu[4].Bản dịch của phanlang @www.tvvn.org
Gió lạnh vù vù thổi áo bông,
Thư sinh núi Yến gánh việc công.
Một chén lệ rơi xuôi Hà Sóc,
Vạn dặm chiều buồn xuống Lũng đông.
Hàm Quan vượt tuyết gà khuya gáy,
Thao Thuỷ trôi băng lớp ải vòng.
Chia tay rượu đắng đừng chùn bước,
Phận kẻ nam nhi tại kiếm cung.
Huyện Lâm Thao nay là huyện Dân 岷, tỉnh Cam Túc, là một địa điểm trọng yếu về quân sự.
[1] Địa khu phía bắc Hoàng Hà chạy dài đến chân núi Âm sơn 陰山, Hạ Lan sơn 賀蘭山, nay là thảo nguyên Hà Sáo, Nội Mông.
[2] Cửa ải Hàm Cốc 函谷 thuộc thôn Vương Đoá 王垛, trấn Hàm Cốc, tỉnh Hà Nam, bắc giáp Hoàng Hà, tây là cao nguyên cao, nam giáp núi Tần Lĩnh, đông là vực sâu, là ải quan hiểm trở. Ra ải Hàm Cốc khi gà gáy lấy tích Mạnh Thường Quân bị vua Tần dụ vào bắt giữ lại trong ải, lẻn trốn về, khi đến Hàm Cốc trời còn khuya, kẻ tuỳ tùng giả tiếng gà gáy làm gà xung quanh gáy theo. Quan giữ ải tưởng trời đã sáng, mở cửa ải Mạnh Thường Quan đi thoát.
[3] Một phụ lưu của Hoàng Hà, chảy dọc theo sườn phía đông núi Tây Tà 西斜, tỉnh Cam Túc, nhập vào Hoàng Hà.
[4] Kiếm có hình cong, tương truyền vua Ngô là Lạp Lư sai người trong nước làm thanh kiếm Kim Câu, có người giết hai con mình lấy máu để tôi kiếm. Đúc xong dâng lên vua Ngô, nên có tên là Ngô Câu. Sau này gọi chung là kiếm sắc.