26/04/2024 22:53Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Minh
Đăng bởi tôn tiền tử vào 31/01/2019 22:19
Nguyên tác
今夕何夕燈滿堂，
金釵夜舞華瑟傍。
香風拍袂紅霞舉，
玉腕矯矯凌虛翔。
飄飄雲步蕩輕佩，
八鸞協律鳴鏘鏘。
花柔玉軟兩無力，
宛轉應節隨低昂。
蟠身蹲伏龜鶴息，
延頸直跱螭龍長。
明珠圓轉盤四角，
新蓮裊娜波中央。
繁歌急調相迫促，
紫燕雙入虛帘忙。
粉脂凝汗朱顏發，
明月空梁添素光。
座中豪客燕趙產，
快賞一舉連十觴。
吳才雖不勝杯酌，
能握綺筆揮詞章。
聊酬一曲當縑素，
清婉不讓潯陽郎。
潯陽涕泗苦不足，
風流詎及吳才狂。
Phiên âm
Kim tịch hà tịch đăng mãn đường,
Kim thoa[1] dạ vũ hoa sắt bàng.
Hương phong phách duệ hồng hà cử,
Ngọc uyển kiểu kiểu lăng hư tường.
Phiêu phiêu vân bộ đãng khinh bội,
Bát loan[2] hiệp luật minh tương tương.
Hoa nhu ngọc nhuyễn lưỡng vô lực,
Uyển chuyển ứng tiết tuỳ đê ngang.
Bàn thân đôn phục quy hạc tức,
Diên cảnh trực tri ly long[3] trường.
Minh châu viên chuyển bàn tứ giác,
Tân liên niểu na ba trung ương.
Phồn ca cấp điệu tương bách xúc,
Tử yến song nhập hư liêm mang.
Phấn chi ngưng hãn chu nhan phát,
Minh nguyệt không lương thiêm tố quang.
Toạ trung hào khách Yên Triệu[4] sản,
Khoái thưởng nhất cử liên thập thương.
Ngô tài[5] tuy bất thăng bôi chước,
Năng ốc khởi bút huy từ chương.
Liêu thù nhất khúc đương kiêm tố,
Thanh uyển bất nhượng Tầm Dương lang[6].
Tầm Dương thế tứ[7] khổ bất túc,
Phong lưu cự cập Ngô tài cuồng.Dịch nghĩa
Đêm nay là đêm nào mà đèn giăng khắp
Tiệc múa đêm, thoa vàng đàn đẹp
Tay áo thơm nâng chén ngọc hồng
Bàn tay ngọc vươn cao như bay lên
Chân lướt nhẹ như mây rung rung vòng ngọc
Tám chuông nhỏ theo nhịp kêu leng keng
Mềm mại như hoa nuột nà như ngọc rất mảnh mai
Uyển chuyển theo tiết tấu lúc cao lúc thấp
Ngồi xuống đứng lên theo thế của rùa nằm hạc nghỉ
Cổ vươn dài theo dáng ly long
Vũ nữ tươi như ngọc vòng chuyển bốn bên
Những đoá sen tươi thướt tha như sóng dồn vào giữa
Khi điệu hát gấp như thôi thúc
Từng đôi én nhỏ bay vào tấm màn buông
Mồ hôi đọng, mặt phấn son ửng hồng
Trăng treo trên không toả ánh sáng trắng
Khách hào kiệt ngồi đây đều là người Yên Triệu
Khi vui uống liền mười chén một lúc
Ngô tài tuy không chịu nổi chén mời
Lại có thể cầm bút vẩy thành từ chương
Gọi là đáp lại, một khúc đề vào lụa trắng
Thanh nhã không kém Tầm Dương lang
Tầm Dương khổ vì không đủ lệ
Phong lưu sao bằng Ngô tài cuồngBản dịch của Lê Xuân Khải
Nay đêm gì khắp nhà đèn sáng
Đàn múa ca lấp loáng thoa vàng
Thoảng thơm tay áo ráng hồng
Bàn tay ngọc muốn chín tầng vươn bay
Vòng rung theo bước mây nhè nhẹ
Tám chuông hoà khe khẽ nghe kêu
Hoa mềm ngọc dịu yêu kiều
Uyển chuyển cùng nhịp thấp cao phách đàn
Theo thế ngồi đứng lên rùa hạc
Cổ vươn dài chẳng khác ly long
Minh châu bốn góc chuyển vòng
Thướt tha chụm lại sóng hồng sen tươi
Điệu ca múa nhịp thôi dồn dập
Đôi én hồng khuất lớp màn buông
Mồ hôi son phấn ửng hồng
Ánh trăng sáng trắng trên không ảo huyền
Khách ngồi đây từ Yên, Triệu đến
Hứng rượu lên mười chén cạn ngay
Chén mời đành chịu Ngô tài
Chỉ biết cầm bút vẩy bài từ chương
Khúc đáp lại trên vuông lụa trắng
Chàng Tầm Dương thanh hứng kém đâu
Tầm Dương lệ chẳng đủ đau
Sao bằng cuồng bút phong lưu Ngô tài
[1] Vật trang sức của phụ nữ, đây chỉ vũ nữ.
[2] Chuông nhỏ trên người vũ nữ.
[3] Rồng không sừng trong truyền thuyết.
[4] Tên hai nước thời Xuân Thu - Chiến Quốc, đây chỉ chung phương bắc.
[5] Tác giả tự xưng, vì ông là người Ngô huyện.
[6] Chỉ Bạch Cư Dị đời Đường. Khi ông bị biếm làm Tư mã Giang Châu, một lần tiễn khách đến Bồn Phố khẩu gặp một phụ nữ buôn đánh đàn ti bà hay, nên làm bài thơ nổi tiếng Tỳ bà hành. Bồn Phố khẩu nằm bên sông Bồn Thuỷ, chảy qua đất Cửu Giang, rồi nhập vào sông Tầm Dương (đoạn sông Trường Giang chảy qua Cửu Giang).
[7] Lấy ý hai câu thơ của Bạch Cư Dị trong bài Tỳ bà hành: “Toạ trung khấp hạ thuỳ tối đa? Giang Châu Tư mã Thanh sam thấp” (Lệ ai chan chứa hơn người? Giang Châu Tư mã đượm mùi áo xanh).