19/04/2024 20:48Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Tây Sơn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 27/03/2020 12:23
Nguyên tác
夜度祈陽第一峰，
星光交映燭光紅。
雲端砌五天中路，
木表懸湖水下風。
鎮戍熊羆摩紫府，
人家雞犬伴銀虹。
登高賦就三更月，
卻笑推敲寫不工。
Phiên âm
Dạ độ Kỳ Dương đệ nhất phong,
Tinh quang giao ánh chúc quang hồng.
Vân đoan thế ngũ thiên trung lộ,
Mộc biểu huyền hồ thuỷ hạ phong.
Trấn thú Hùng Bi ma tử phủ[1],
Nhân gia kê khuyển bạn ngân hồng[2].
Đăng cao phú tựu tam canh nguyệt,
Khước tiếu thôi xao[3] tả bất công.Dịch nghĩa
Đang đêm vượt ngọn cao nhất núi Kỳ Dương,
Ánh sao soi lẫn ánh đuốc hồng.
Đầu mây đá xếp, đường giữa trời,
Hồ treo ngọn cây, gió thổi mặt nước.
Trại lính Hùng Bi sát nơi phủ tía,
Gà chó nhà dân bạn với cầu vồng.
Lên cao làm bài “Tam canh nguyệt”,
Nực cười thay, gọt dũa mãi mà vẫn chẳng hay.Bản dịch của Lâm Giang
Vượt dãy Kỳ Dương, cao đệ nhất,
Ánh sao lẫn đuốc tỏ soi hồng.
Lưng trời đá xếp, trời cao ngất,
Lướt ngọn cây cao, ngọn gió rung.
Trại lính Hùng Bi bên phủ tía,
Nhà dân gà chó bạn cầu vồng.
Lên cao làm một vần thơ đẹp,
Nhưng cứ loay hoay mãi mới xong.
Núi Hùng bi chưa rõ ở đâu, có lẽ đây là rặng núi Hùng Sơn thuộc tỉnh Hồ Bắc.
[1] Chỉ nơi thần tiên ở, trong bài này có ý nói trại lính Hùng Bi cao sát tận trời.
[2] Cầu vồng trên sông Ngân, ý nói ở vị trí rất cao, dường như sát với cầu vồng trên sông Ngân Hà.
[3] Xuất xứ từ chuyện câu thơ “Tăng xao nguyệt hạ môn” (Nhà sư gõ cửa dưới ánh trăng) của Giá Đảo. Giả Đảo băn khoăn không biết nên dùng chữ “xao” (gõ) hay dùng chữ “thôi” (đẩy), sau được Hàn Dũ góp ý, nên đã quyết định dùng chữ “xao”. Đời sau dùng từ “thôi xao” để chỉ việc cân nhắc lựa chọn lời thơ ý thơ.