20/04/2024 13:25Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Tứ ngôn; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Tam Quốc
Đăng bởi Vanachi vào 20/03/2010 12:02
Nguyên tác
朝與佳人期，
日夕殊不來。
嘉肴不嘗，
旨酒停杯。
寄言飛鳥，
告予不能。
俯折蘭英，
仰結桂枝。
佳人不在，
結之何為？
從爾何所之？
乃在大海隅。
靈若道言，
貽爾明珠。
企予望之，
步立躊躕。
佳人不來，
何得斯須？
Phiên âm
Triêu dữ giai nhân kỳ,
Nhật tịch thù bất lai.
Gia hào bất thường,
Chỉ tửu đình bôi.
Ký ngôn phi điểu,
Cáo dư bất năng.
Phủ chiết lan anh,
Ngưỡng kết quế chi.
Giai nhân bất tại,
Kết chi hà vi?
Tòng nhĩ hà sở chi?
Nãi tại đại hải ngung.
Linh Nhược[1] đạo ngôn,
Di nhĩ minh châu.
Xí dư vọng chi[2],
Bộ lập trừ trù.
Giai nhân bất lai,
Hà đắc tư tu?Bản dịch của Điệp luyến hoa
Hẹn sáng gặp giai nhân,
Tối chửa thấy người đâu.
Thức ngon không nếm,
Rượu ngọt bỏ trơ.
Lời gửi chim bay,
Không thể đợi chờ.
Hái một nhành lan,
Tay kết quế chi.
Giai nhân không có,
Kết để làm gì?
Tìm nàng ở nơi đâu?
Nơi cuối biển cùng trời.
Linh Nhược bảo ta,
Tặng nàng minh châu.
Nhón chân dài ngóng,
Đứng mãi chần chừ.
Giai nhân không tới,
Từng khắc mong chờ.
Về đề mục, Thu Hồ hành là tên một điệu nhạc phủ, thuộc Tương hoạ ca từ. Tương truyền nước Lỗ thời Xuân Thu có một người tên gọi là Thu Hồ, lấy vợ được 5 ngày thì rời nhà sang nước Trần làm quan, 5 năm sau mới trở về. Trên đường về, Thu Hồ gặp một người đẹp đang hái dâu, thấy yêu mến nên dừng xe lại nói: “Làm ruộng không bằng được mùa, cày cấy không như làm quan, ta có rất nhiều vàng, muốn đưa cho nàng.” Người con gái từ chối, đáp: “Ta hái dâu làm ruộng nuôi mẹ chồng, không lấy vàng của người khác.” Thu Hồ trở về nhà, mang vàng tới đưa cho mẹ của cô gái hái dâu và kêu người đưa nàng tới để kết hôn. Người con gái tới thì chính là người vợ của Thu Hồ khi xưa, thấy vậy phẫn nộ nhảy xuống sông tự tử. Câu chuyện này được chép trong Liệt nữ truyện 列女傳 và Tây kinh tạp ký 西京雜記. Bài nhạc phủ Thu Hồ hành chính là bài ca vịnh người con gái đó, nhưng lời cũ nay đã thất truyền.
[1] Tên thần biển.
[2] Câu này mượn từ thiên Hà Quảng 河廣 trong Thi kinh. “Xí” do chữ 跂, nhón chân.