25/04/2024 20:44Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Từ phẩm; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nguyên
Đăng bởi Vanachi vào 23/10/2007 21:20
Nguyên tác
望涓涓一水隱芙蓉，
幾被暮雲遮。
正憑高送目，
西風斷雁，
殘月平沙。
未覺丹楓盡老，
搖落已堪嗟。
無避秋聲處，
愁滿天涯。
一自盟鷗別後，
甚酒瓢詩錦，
輕誤年華。
料荷衣初暖，
不忍負煙霞。
記前度、剪燈一笑，
再相逢、知在那人家?
空山遠，
白雲休贈，
只贈梅花。
Phiên âm
Vọng quyên quyên nhất thuỷ ẩn phù dung,
Kỷ bị mộ vân già.
Chính bằng cao tống mục,
Tây phong đoạn nhạn,
Tàn nguyệt bình sa.
Vị giác đan phong tận lão,
Dao lạc dĩ kham ta.
Vô tỵ thu thanh xứ,
Sầu mãn thiên nhai.
Nhất tự minh âu biệt hậu,
Thậm tửu biều thi cẩm,
Khinh ngộ niên hoa.
Liệu hà y[1] sơ noãn,
Bất nhẫn phụ yên hà[2].
Ký tiền độ, tiễn đăng nhất tiếu,
Tái tương phùng, tri tại na nhân gia?
Không sơn viễn,
Bạch vân hưu tặng[3],
Chỉ tặng mai hoa[4].Bản dịch của Điệp luyến hoa
Ngóng sông xa thấp thoáng ẩn phù dung,
Lấp ló dưới mây tà.
Tựa ghế cao phóng mắt,
Gió tây kinh nhạn,
Trăng rụng bình sa.
Phong đỏ chưa hay tàn hết,
Cõi lòng đã xót xa.
Tiếng thu không nẻo tránh,
Khắp trời thương ai.
Từ thuở hai nơi cách biệt,
Vui túi thơ bầu rượu,
Tiếc những ngày xuân.
Mặc áo sen đủ ấm,
Đâu nỡ phụ khói mây.
Trông phía trước, cũng cười một tiếng,
Buổi tương phùng, biết ở chốn nào đây?
Trùng núi cách,
Mây trắng khôn tặng,
Chỉ tặng nhành mai.
Lý Quân Phòng là bạn tâm đầu của Trương Viêm, người Hồ Châu, Chiết Giang đời Nam Tống. Sau khi nhà Tống mất, hai người cách hai nơi. Bài từ này Trương Viêm gửi bạn đã ẩn cư trong núi, kèm theo hoa mai.
[1] Trong Ly tao của Khuất Nguyên có: “Chế kỳ hà dĩ vi y hề, Tập phù dung dĩ vi thường; Bất ngô tri kỳ diệc dĩ hề, Cẩu dư tình kỳ tín phương” 制芰荷以為衣兮，集芙蓉以為裳；不吾知其亦已兮，苟餘情其信芳 (Cắt hoa sen làm áo, Hái phù dung làm xiêm; Ai không biết đến cũng mặc, Chỉ biết tình ta vẫn thơm tho).
[2] Trong Bắc sơn di văn 北山移文 của Khổng Trĩ Khuê 孔稚珪 (người nước Tề đời Nam Bắc triều) có câu: “Sử ngã cao hà cô ánh, minh nguyệt độc cử” 使我高霞孤映，明月獨舉 (Khiến ta một mình dưới ráng chiều, ngắm trăng sáng). Ý hai câu này, tác giả muốn ca ngợi sự cao khiết của Lý Quân Phòng, sau khi nhà Tống mất, không chịu làm quan cho nhà Nguyên mà quy ẩn.
[3] Trong Chiếu vấn sơn trung hà xứ sở hữu phú thi dĩ đáp 詔問山中何處所有賦詩以答 (Thơ trả lời chiếu hỏi trong núi nơi nào có) của Đào Hoành Cảnh 陶宏景 (thi nhân nước Lương đời Nam Bắc triều) có: “Sơn trung hà sở hữu? Lĩnh thượng đa bạch vân. Chỉ khả tự di duyệt, Bất kham trì ký quân” 山中何所有？嶺上多白雲。只可自怡悅，不堪持寄君 (Trong núi nơi nào có? Trên đỉnh nhiều mây trắng. Chỉ có thể cảm thấy vui, Không thể gửi anh được).
[4] Bài Ký Phạm Diệp 寄范曄 của Lục Khải 陸凱 (đời Tống): “Chiết mai phùng dịch sứ, Ký dữ Lũng Đầu nhân. Giang Nam vô sở hữu, Liêu tặng nhất chi xuân” 折梅逢驛使，寄與隴頭人。江南無所有，聊贈一枝春 (Bẻ một nhành mai ra gặp người truyền thư, Gửi cho người ở Lũng Đầu. Ở Giang Nam không có, Tặng tạm một cành xuân).