27/04/2024 05:11Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Trần
Đăng bởi Vanachi vào 18/09/2008 09:22
Nguyên tác
緬想瑤池阿母遊，
香山一曲逞風流。
含章公主初粧額，
金谷佳人忽墜樓。
和月易生今夕夢，
點窗猶帶舊年愁。
自開自落無情物，
枉使吟翁盡白頭。
Phiên âm
Miến tưởng Giao Trì a mẫu du,
Hương Sơn nhất khúc sính phong lưu.
Hàm Chương công chúa sơ trang ngạch,
Kim Cốc giai nhân hốt truỵ lâu[1].
Hoà nguyệt dị sinh kim tịch mộng,
Điểm song do đới cựu niên sầu.
Tự khai tự lạc vô tình vật[2],
Uổng sử ngâm ông tận bạch đầu.Dịch nghĩa
Hồi tưởng cuộc chơi của Vương Mẫu ở Dao Trì,
Một khúc Hương Sơn tỏ phong lưu.
Công chúa cung Hàm Chương vừa được cánh hoa mai điểm trang trên trản,
Giai nhân vườn Kim Cúc bỗng rơi xuống lầu.
Hoà với trăng, dễ sinh ra giấc mộng đêm nay,
Điểm bên song, còn mang nỗi buồn nhớ năm xưa.
Giống vô tình tự nở rồi tự rụng,
Luống để nhà thơ đến bạc cả đầu.Bản dịch của Tuấn Nghi
Dao Trì, Vương Mẫu chuyện đâu đâu,
Một cảnh Hương Sơn cũng đủ màu.
Công chúa Hàm Chường vừa điểm trán,
Giai nhân Kim Cốc bỗng sa lầu.
Mai hoà với nguyệt xui nên mộng,
Mai tựa bên song gợii nhớ sầu.
Khi nở, khi tàn mai có biết?
Thi nhân đến phải bạc phơ đầu!
[1] Mượn câu thơ trong bài Kim Cốc viên của Đỗ Mục: “Lạc hoa do tự truỵ lâu nhân” 落花猶似墮樓人 (Hoa rơi như người đẹp nhảy lầu), dẫn tích Thạch Sùng (249-300) đời Tấn rất giàu có, cất một biệt thự tráng lệ ở lũng Kim Cốc, thường hội họp bạn bè ở đây để ăn uống, chơi bời. Thạch Sùng có nàng ái cơ tên là Lục Châu, nhan sắc xinh đẹp lạ thường, lại thêm cầm kỳ thi hoạ đều giỏi, múa hát rất hay, vẫn được Thạch Sùng yêu mến, để ở riêng trên lầu Kim Cốc. Tôn thị trung (tức Tôn Tú) muốn lấy lòng chủ là Tướng quốc Triệu vương Tư Mã Luân, nên sai người đến bắt Lục Châu để dâng. Thạch Sùng đang yến tiệc trên lầu, bị Tôn Tú gièm quân lính lại bắt tội, Thạch Sùng nói với người thiếp Lục Châu: “Ta vì nàng mà đắc tội với người”. Lục Châu khóc thưa: “Xin chết trước mặt chàng”, bèn nhảy xuống lầu tự tử.
[2] Xưng hô Phật giáo chỉ mọi vật không có tình thức như đất, nước, cỏ cây...