24/04/2024 11:26Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Bắc Tống, Liêu
Đăng bởi tôn tiền tử vào 10/11/2018 12:25
Nguyên tác
馬生本窮士，
従我二十年。
日夜望我貴，
求分買山钱。
我今反累君，
借耕輟兹田。
刮毛龜背上，
何時得成氈。
可憐馬生癡
至今夸我賢，
眾笑终不悔。
施一當獲千，
Phiên âm
Mã sinh bản cùng sĩ,
Tùng ngã nhị thập niên.
Nhật dạ vọng ngã quý,
Cậu phận mãi sơn tiền.
Ngã kim phản luỵ quân,
Tá canh chuyết tư điền.
Quát mao qui bối thượng,
Hà thời đắc thành chiên.
Khả liên Mã sinh si,
Chỉ kim khoa ngã hiền.
Chúng tiếu chung bất hối,
Thí nhất đương hoạch thiên.Dịch nghĩa
Bác Mã vốn một gã nghèo cùng,
Theo ta hai mươi năm.
Ngày đêm coi trọng ta,
Xin góp tiền mua núi!
Ta nay làm luỵ đến bác,
Nhờ bác cho cày ruộng đó.
Nhưng nhổ lông trên lưng con rùa,
Bao giờ dệt thành chiếc mũ dạ cho nổi?
Đáng thương bác Mã dại dột,
Đến nay cứ tâng bốc ta là hay.
Người ta cười cho mà không hối,
Cứ như cho một lấy lại nghìn!Bản dịch của Trương Việt Linh
Bác Mã vốn là người nghèo khó,
Hai mươi năm gắn bó cùng mình.
Đêm ngày trân trọng thâm tình,
Góp tiền mua núi cũng không tiếc gì!
Nay ta vẫn cậy vào nơi bác,
Giúp đỡ ta chăm sóc ruộng đồng.
Lưng lừa ngồi nhổ lấy lông,
Dệt thành áo dạ biết chừng nào xong.
Thương bác Mã có phần dại dột,
Đến nay còn tâng bốc ta hoài.
Người cười mà cũng không thôi,
Lấy nghìn cho một chẳng lời lắm ru!
Hoàng Châu, năm Nguyên Phong thứ 5 (1082) đời Tống Thần Tông
Bản dịch nghĩa trong Tô Đông Pha những phương trời viễn mộng (Tuệ Sỹ, NXB Ca Dao, 1973).