28/03/2024 15:41Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Lâm An xuân vũ sơ tễ
臨安春雨初霽

Tác giả: Lục Du - 陸遊

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nam Tống, Kim
Đăng bởi Vanachi vào 08/10/2006 07:10

 

Nguyên tác

世味年來薄似紗,
誰令騎馬客京華。
小樓一夜聽春雨,
深巷明朝賣杏花。
矮紙斜行閑作草,
晴窗細乳戲分茶。
素衣莫起風塵嘆,
猶及清明可到家。

Phiên âm

Thế vị niên lai bạc tự sa,
Thuỳ linh kỵ mã khách kinh hoa.
Tiểu lâu nhất dạ thính xuân vũ,
Thâm hạng minh triêu mại hạnh hoa.
Nuỵ chỉ tà hành nhàn tác thảo[1],
Tình song tế nhũ hí phân trà[2].
Tố y mạc khởi phong trần thán[3],
Do cập thanh minh khả đáo gia.

Dịch nghĩa

Vị đời khi năm mới đến bạc như tơ,
Ai khiến ta lên chốn phồn hoa này.
Lầu nhỏ một đêm nghe mưa xuân,
Ngõ sâu sáng ra nghe tiếng người mua hoa hạnh.
Giấy ngắn, viết xiên nên viết chữ thảo,
Ngoài trời tạnh, búp non nên xem trà (xem tốt xấu).
Áo đẹp đừng than gió bụi nữa,
Vì tới thanh minh đã có thể về nhà rồi.

Bản dịch của Đông A

Năm tới vị đời nước ốc pha,
Ai xui ruổi ngựa khách phồn hoa.
Mưa xuân gác nhỏ đêm nghe vẳng,
Hoa hạnh hẻm cùng sáng bán ra.
Giấy xấu nét xiên đành viết thảo,
Song hừng búp nhỏ bỡn pha trà.
Áo tơ gió bụi than đừng nổi,
Kịp đến thanh minh trở lại nhà.
Bài này tuyển từ Kiếm Nam thi cảo quyển 17, bản Tứ khố toàn thư. Lục Du viết bài này năm 1186, khi đó 63 tuổi, được bổ dụng làm tri phủ Nghiêm Châu. Trước khi nhậm chức, ông đến Lâm An (nay thuộc Hàng Châu, Chiết Giang) hầu kiến hoàng thượng, trú tại nhà trọ bên Tây Hồ. Trong khi chờ yết kiến, buồn bã vì không được trọng dụng vào việc lớn mà làm bài này.

[1] Tích Trương Chi 張芝 đời Hán thiện thảo thư, tuy nhiên người đời lại thấy ông hay dùng khải thư nên hỏi tại sao thì ông trả lời “Thông thông bất hạ thảo” 匆匆不暇草 (Vì vội mà không viết thảo), ý viết thảo thư rất công phu, phải khi rảnh rỗi mới viết được. Ở đây Lục Du ám chỉ mình rảnh rỗi, ý không được trọng dụng.
[2] Ý Lục Du là mình không được giữ trọng trách, chỉ làm những việc chơi chữ, thưởng trà.
[3] Thơ Lục Cơ 陸機 đời Tây Tấn có câu “Kinh Lạc đa phong trần, Tố y hoá vi truy” (Kinh đô Lạc Dương lắm bụi bặm, Áo đẹp hoá thành màu đen), ám chỉ ở kinh đô cũng nhiều loại người trong đục khó lường. Còn Lục Du thì lại viết áo đẹp chớ phải than phiền một lần nữa, thanh minh đã có thể về nhà rồi, ý ông không có việc gì quan trọng ở chốn phồn hoa này cả, áo đẹp không đợi đến ngày phải vấy bụi, ám chỉ việc không được trọng dụng.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Lục Du » Lâm An xuân vũ sơ tễ