16/04/2024 21:42Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi Vanachi vào 05/02/2019 22:56
Nguyên tác
一別琴聲十五年，
中間消息兩茫然。
更知後會為何日，
忽漫相逢是別筵。
送客重吟江上句，
憂時難補劍南篇。
吾儕行止猶如是，
休怪青蛾不值錢。
Phiên âm
Nhất biệt cầm thanh thập ngũ niên,
Trung gian tiêu tức lưỡng mang nhiên.
Cánh tri hậu hội vi hà nhật,
Hốt mạng tương phùng thị biệt diên.
Tống khách trùng ngâm “Giang thượng[1]” cú,
Ưu thời nan bổ Kiếm Nam[2] thiên.
Ngô thời hành chỉ do như thị,
Hưu quái thanh nga bất trị tiền[3].Dịch nghĩa
Xa cách tiếng đàn đã mười lăm năm
Trong thời gian ấy tin tức hai bên đều mờ mịt
Còn biết đâu cuộc họp sau này là ngày nào
Bỗng chốc gặp nhau lại ở trên tiệc tiễn biệt
Đưa khách lại một lần ngâm câu “Giang thượng”
Lo đời nhưng khó nối tiếp được tập thơ Kiếm Nam
Bọn chúng ta đi hay ở mà còn như thế
Thì trách gì khách mày ngài không đáng đồng tiền nữaBản dịch của Nguyễn Khuyến
Tiếng cầm gửi mười lăm năm trước,
Nhẫn[4] về sau tin tức lờ mờ.
Hội vui biết đến bao giờ,
Biết đâu gặp gỡ lại từ tiễn nhau.
Thơ “Tống khách” gặp câu “Giang thượng”,
Thiên “Kiếm Nam” còn chuộng làm chi.
Lũ ta cũng chẳng ra gì,
Tiền đâu mua lấy nga my cho hoài.
Rút từ Quế Sơn tam nguyên thi tập (A.3160).
Tương truyền bài thơ làm tặng ông Trần Địch Quyến người miền Trung, trước làm tri huyện Bình Lục, thường qua lại chơi với tác giả. Sau đòi đi nơi khác, cách 15 năm sau, có dịp qua Bình Lục, ông ghé vào thăm, được Nguyễn Khuyến tiếp đãi nồng hậu.
Bản dịch của chính tác giả.
[1] Chỉ bài Tỳ bà hành của Bạch Cư Dị, mở đầu bằng câu “Tầm Dương giang đầu dạ tống khách” (Bến Tầm Dương canh khuya đưa khách).
[2] Ý nói mình có lòng lo đời như Lục Du đối với cuộc suy sụp của nhà Tống nhưng không làm được tập thơ Kiếm Nam như Lục Du. Xem thêm bài Độc Kiếm Nam thi tập của Nguyễn Khuyến.
[3] Nguyên chú: Khi ta mới đỗ thi hương, có cô đào hát đến mừng, đến nay gần 15 năm lại gặp cô ở đây.
[4] Tiếng cổ, có nghĩa là từ đấy trở đi. Cụ thể câu này có nghĩa là từ đó trở về sau tin tức qua lại không rõ nữa (không có tin tức gì).