28/04/2024 06:40Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 07/04/2020 09:05
Nguyên tác
南海鯨鯢未即夷，
北門羽檄且交馳。
一州土地藏逋寇，
三月煙嵐頓遠師。
將略久聞唐椁李，
敵情遙似漢羌氐。
馬城望斷千山暗，
日日寒風剪戰衣。
Phiên âm
Nam hải kình nghê[1] vị tức di,
Bắc môn vũ hịch[2] thả giao trì.
Nhất châu thổ địa tàng bô khấu,
Tam nguyệt yên lam đốn viễn si (sư).
Tướng lược cửu văn Đường Quách Lý[3],
Địch tình dao tự Hán Khương Chi[4].
Mã Thành[5] vọng đoạn thiên sơn ám,
Nhật nhật hàn phong tiễn chiến y.Dịch nghĩa
Chưa dẹp yên được lũ kình nghê ở biển Nam
Thư lông gà đã tới tấp qua lại cừa Bắc
Cả một châu, đất đai thành nơi ẩn náu của giặc cướp
Suốt ba tháng lam chướng mịt mùng, phải dừng lại quân viễn chinh
Bậc tướng giỏi, từ lâu đã nghe tiếng họ Quách, họ Lý đời Đường
Tình hình địch không khác gì quân Khương, quân Chi thời Hán
Ngàn non mờ tối đã che khuất thành Mã
Ngày ngày gió rét như cắt đứt chiến bàoBản dịch của Nguyễn Văn Huyền
Bể Nam, cá dữ chưa yên hẳn
Ải Bắc, tờ thư lại nối nhau
Cướp náu một vùng hang ổ kín
Quân dừng ba tháng núi rừng sâu
Tướng tài dũng mãnh nghe oai đấy
Giặc dữ tung hoành có nhụt đâu
Thành Mã ngàn non che khuất nẻo
Ngày ngày, gió rét cắt chinh bào
[1] Cá voi đực và cá voi cái. Đây dùng để chỉ giặc Pháp xâm chiếm miền Nam nước ta.
[2] Thư lông gà. Thời xưa việc công có tin khẩn cấp, gửi thư kèm theo lông gà làm hiệu. Thời Tự Đức, nhiều bọn phỉ Thanh như Ngô Côn, Hoàng Sùng Anh v.v... từ Trung Quốc tràn sang quấy phá miền thượng du nước ta. Ở đây ý nói về những tin khẩn cấp đó.
[3] Tức Quách Tử Nghi và Lý Quang Bật, hai danh tướng dưới thời Đường Túc Tông (Trung Quốc).
[4] Hai thị tộc ở phía tây bắc Trung Quốc, Do chính sách thôn tính của Trung Quốc, thời Hán thường xảy ra chiến tranh liên miên và tàn khốc giữa Trung Quốc và hai thị tộc đó.
[5] Tức thành Cao Bằng.