30/03/2024 06:07Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Lưu biệt Thích Ca viện mẫu đơn trình Triệu Thối
留別釋迦院牡丹呈趙倅

Tác giả: Tô Thức - 蘇軾

Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Bắc Tống, Liêu
Đăng bởi tôn tiền tử vào 17/08/2014 14:12

 

Nguyên tác

春風小院卻來時,
壁間惟見使君詩。
應問使君何處去,
憑花說與春風知。
年年歲歲何窮已,
花似今年人老喜。
去年崔護若重來,
前度劉郎在千里。

Phiên âm

Xuân phong tiểu viện khước lai thì,
Bích gian duy kiến sứ quân thi.
Ưng vấn sứ quân hà xứ khứ,
Bằng hoa thuyết dữ xuân phong tri.
Niên niên tuế tuế hà cùng dĩ,
Hoa tự kim niên nhân lão hỉ.
Khứ niên Thôi Hộ khước trùng lai,
Tiền độ Lưu lang[1] tại thiên lý.

Dịch nghĩa

Nếu ngọn gió mùa xuân đi tới nơi chùa nhỏ,
Hẳn là chỉ thấy bài thơ của sứ quân đề trên vách.
Có lẽ sẽ hỏi sứ quân đi đâu,
Nhờ hoa nói cho ngọn gió biết.
Năm này rồi năm khác, bao giờ cùng tận nổi,
Nhưng hoa vẫn còn như là hoa năm nay, mà người thì đã già.
Nếu chàng Thôi Hộ năm xưa có trở lại lần nữa,
Thì chàng Lưu đã đi ngoài xa diệu vợi.

Bản dịch của Cao Nguyên Minh

Nếu gió xuân qua ngôi chùa nhỏ
Chỉ thấy thơ đề trên vách thôi
Sẽ hỏi sứ quân giờ đâu nhỉ
Nhờ hoa cho gió biết khúc nôi
Năm này năm nữa bao giờ hết
Người già đi nhưng hoa vẫn tươi
Thôi Hộ năm xưa mà trở lại
Thì chàng Lưu đã tít mù khơi
Bài này được viết năm 1076 khi tác giả từ Mật Châu đổi sang Từ Châu. Bài này được khắc trên vách chùa. Triệu Thối là bạn của Tô Thức, từng giới thiệu Tô Thức với Vương Triêu Vân 王朝雲, sau này là vợ của Tô Thức. Triêu Vân đã đi theo Tô Thức trên suốt bước đường lưu đày. Vì vậy Tô Thức làm thơ tặng Triệu Thối và cũng có ý muốn nhắc lại chuyện tình của mình với Triêu Vân.

Bản dịch nghĩa trong Tô Đông Pha những phương trời viễn mộng (Tuệ Sỹ, NXB Ca Dao, 1973).

[1] Tức Lưu Vũ Tích. Tô Thức muốn nói Lưu Vũ Tích trước đây bị đày đi đất Thục xa ngàn dặm, cũng như mình hiện nay. Nếu chàng Thôi Hộ có trở lại thì chàng Lưu cũng đã ở rất xa rồi (từ Mật Châu sang Từ Châu).

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Tô Thức » Lưu biệt Thích Ca viện mẫu đơn trình Triệu Thối