27/04/2024 07:42Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thanh
Đăng bởi tôn tiền tử vào 26/04/2019 08:02
Nguyên tác
至人非吾德，
豪傑非吾才。
見佛吾無佞，
談仙吾輒排。
謂隱吾已仕，
謂顯吾又乖。
解好長卿色，
亦營陶朱財。
不飲愛人醉，
不醉愛花開。
先生高自譽，
古之達人哉。
Phiên âm
Chí nhân[1] phi ngô đức,
Hào kiệt phi ngô tài.
Kiến phật ngô vô nịnh,
Đàm tiên ngô triếp bài.
Vị ẩn ngô dĩ sĩ,
Vị hiển ngô hựu quai.
Giải hiếu Trường Khanh[2] sắc,
Diệc doanh Đào Chu[3] tài.
Bất ẩm ái nhân tuý,
Bất tuý ái hoa khai.
Tiên sinh[4] cao tự dự,
Cổ chi đạt nhân[5] tai!Dịch nghĩa
Người rất người không phải đức của ta
Hào kiệt không phải tài của ta
Trước Phật ta không biết nịnh
Nỗi đến tiên ta bài xích ngay
Bảo là ẩn sĩ ta ra làm quan
Bảo là hiển quý ta lại không thuận lợi
Biết yêu sắc đạp như Trường Khanh
Cũng kinh doanh tiền tài như Đào Chu
Không uống song thích người khác say
Khi không say thích xem hoa nở
Tiên sinh tự nâng cao mình
Ta là đạt nhân thời cổ vậyBản dịch của Lê Xuân Khải
Người rất người ta không đủ đức
Là anh hào ta thực kém tài
Trước Phật không biết lựa lời
Về tiên nhắc đến ta bài xích luôn
Bảo ẩn cư làm quan ta đã
Bảo hiển vinh ta lỡ thời nhanh
Biết yêu sắc tựa Trường Khanh
Tiền tài cũng học kinh doanh họ Đào
Không uống rượu ưa chào mời khách
Lúc không say chỉ thích ngắm hoa
Trên sinh ta tự nâng ta
Quay về thời cổ ta là đạt nhân
[1] Người tu dưỡng đạo đức đạt đến trình độ cao. Trong Tiêu dao du, Trang Tử có câu: “Chí nhân vô kỷ, thần nhân vô công, thánh nhân vô danh” (Người tu dưỡng không có mình, bậc thần làm không có công, bậc thánh làm không cần tiếng tăm).
[2] Tư Mã Tương Như thời Tây Hán.
[3] Truyền thuyết thời Xuân Thu, Phạm Lãi giúp Việt vương Câu Tiễn phục quốc diệt Ngô, công thành ẩn cư ở đất Đào, xưng là Chu Công, kinh doanh nghề buôn thành giàu có. Hai câu “giải hiếu” ý là tác giả giống Tư Mã Tương Như biết yêu sắc đẹp, cũng học Phạm Lãi kinh doanh sinh lời.
[4] Tác giả tự xưng.
[5] Người thông đạt biết mệnh.