27/07/2024 12:58Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 05/01/2015 10:47
Nguyên tác
梵王金闕倚雲端，
八面湖天不厥看。
牛渚故宮鴉噪晚，
鳳城輦路馬嘶寒。
煙波深處漁垂釣，
笳鼓聲中客倚欄。
無相病僧參妙諦，
向人不肯與靈丹。
Phiên âm
Phạm vương[1] kim khuyết ỷ vân đoan,
Bát diện hồ thiên bất quyết khan.
Ngưu chử[2] cố cung nha táo vãn,
Phụng thành[3] liễn lộ mã tê hàn.
Yên ba[4] thâm xứ ngư thuỳ điếu,
Già cổ thanh trung khách ỷ lan.
Vô tướng[5] bệnh tăng tham diệu đế[6],
Hướng nhân bất khẳng dữ linh đan.Dịch nghĩa
Cung điện Phạm vương tựa vào mây,
Tám phía cảnh tiên ngắm xem không bỏ khuyết.
Bến Ngưu chử cung xưa chỉ còn tiếng quạ kêu muộn,
Đường xe cộ qua lại nơi Phượng thành nghe tiếng ngựa kêu tiết lạnh.
Nơi yên hà sóng nước ông chài buông câu,
Chùa cổ nghe tiếng chuông kêu khách dựa lan can.
Sư già bệnh tật vô tướng tham thiền đạo diệu,
Chẳng chịu truyền thuốc tiên cho người đời.Bản dịch của Trịnh Khắc Mạnh
Phạm vương điện báu dựa mây xanh,
Tám phía hồ tiên ngắm rõ rành.
Quạ tối kêu ầm cung Ngưu chử,
Ngựa già hí lạnh lối Long thành.
Chốn sâu khói sóng chài câu cá,
Chùa cổ dóng chuông khách tựa mành.
Vô tướng tăng già tham diệu đạo,
Chẳng trao người tục dược linh đan.
Bài này được chép trong Hà thành thi sao 河城詩抄 (ký hiệu VHb.319).
[1] Phạm thiên 梵天, một bực tu đã sạch hết tình dục, siêu thăng cõi sắc. Vị chúa tể này gọi là Phạm vương 梵王, làm thị giả Phật. Thiên thần hộ pháp của Phật giáo còn gọi là Đại Phạm thiên. Trong Nhị thập báo ân kinh, vị trời này là chủ của Thiên vương là cha của chúng sinh. Ở đây chỉ cảnh chùa.
[2] Đầm trâu, cũng giống Ngưu đàm, dẫn tích đàn quạ làm cầu để Ngưu lang, Chúc nữ gặp nhau.
[3] Chỉ kinh đô.
[4] Cảnh nhàn vui cùng sông nước, nơi có khói mờ, sóng biếc.
[5] Trái với hữu tướng. Vô tướng là đã thoát ra khỏi nhận thức hữu tướng của thế tục, đắc được thực tướng của sự vật, cũng như Niết bàn.
[6] Tu tập tham thiền để được siêu thoát vĩnh hằng, ở đây có ý so tìm linh đan - thuốc trường sinh.