19/04/2024 09:09Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 09/05/2014 21:50
Nguyên tác
人生非草木，
哀樂係知識。
誰無身家纍，
俯仰淚沾臆。
予生浮名誤，
十年滯文墨。
艱難一第後，
憔悴無顏色。
是行履運來，
循省靡不克。
驚風忽何從？
飛鳥戢其翼。
明世無棄才，
疏拙自招慝。
補過念彌深，
下帷但垂默。
客自故鄉來，
見我復嘆息。
道君有恨事，
阿姊已捐閾。
亟手啟緘書，
精神亂惶惑。
嗚呼骨肉情，
遠客況彌惻。
我行未數月，
事變屨不測。
來日且猶多，
誰能了通塞。
悠悠天地心，
傷感何時極？
日暮獨沉吟，
三往望城北。
Phiên âm
Nhân sinh phi thảo mộc,
Ai lạc hệ tri thức.
Thuỳ vô thân gia luỵ,
Phủ ngưỡng[1] lệ triêm ức.
Dư sinh phù danh ngộ,
Thập niên trệ văn mặc.
Gian nan nhất đệ hậu,
Tiều tuỵ vô nhan sắc.
Thị hành lý vận lai,
Tuần tỉnh mị bất khắc.
Kinh phong hốt hà tòng?
Phi điểu tập kỳ dực.
Minh thế vô khí tài,
Sơ chuyết tự chiêu thắc.
Bổ quá niệm my thâm,
Há duy đãn thuỳ mặc.
Khách tự cố hương lai,
Kiến ngã phục thán tức.
Đạo quân hữu hận sự,
A tỷ dĩ quyên vực.
Cức thủ khải giam thư,
Tinh thần loạn hoàng hoặc.
Ô hô cốt nhục tình,
Viễn khách huống my trắc.
Ngã hành vị sổ nguyệt,
Sự biến lũ bất trắc.
Lai nhật thả do đa,
Thuỳ năng liễu thông tắc.
Du du thiên địa tâm,
Thương cảm hà thì cực?
Nhật mộ độc trầm ngâm,
Tam vãng vọng thành bắc.Bản dịch của Hoàng Tạo
Người đâu phải cây cỏ
Bởi biết buồn biết vui
Ai chẳng có thân thích
Đòi phen lệ sụt sùi
Đời ta vì hư danh
Mười năm uổng miệt mài
Một chút tên trên bảng
Phờ phạc cả con người
Chuyến này may gặp vận
Từng việc lo xong xuôi
Bỗng đâu cơn gió giật
Chim bay khép cánh rồi
Đời thịnh tài đâu phí
Mình vụng nên mang tai
Sửa lỗi nghĩ sâu sắc
Rủ màn những nín hơi
Có khách tự quê đến
Gặp ta chỉ thở dài
Rằng: "Ông có việc rủi
Bà chị vừa qua đời"
Tay tiếp thư vội mở
Tinh thần rối rối bời
Than ôi, tình cốt nhục
Đau đớn kẻ xa xôi
Mới vắng nhà vài tháng
Đã bao sự đổi dời
Rồi còn sau này nữa
Ai biết được cơ trời?
Dằng dặc lòng trời đất
Thương cảm thuở nào nguôi
Chiều tà càng nghĩ ngợi
Thành bắc ngóng ba hồi
[1] Do câu trong sách Mạnh Tử: "Trông lên thờ cha mẹ, nhìn xuống nuôi vợ con".