16/04/2024 15:18Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Trần
Đăng bởi PH@ vào 18/07/2017 08:58
Nguyên tác
天開地闢久清怡，
北戍聲歌靜采薇。
五帝三皇傳鳳歷，
九州四海仰龍飛。
蓬山曉日光黃道，
華國春風舞翠旗。
此去胡塵知掃盡，
巖浪無事正垂衣。
Phiên âm
Thiên khai địa tịch cửu thanh di,
Bắc thú thanh ca tĩnh Thái vi[1].
Ngũ đế Tam hoàng truyền phượng lịch,
Cửu châu tứ hải ngưỡng long phi.
Bồng sơn hiểu nhật quang hoàng đạo,
Hoá quốc xuân phong vũ thuý kỳ.
Thử khứ Hồ[2] trần tri tảo tận,
Nham lang vô sự chính thuỳ y.Dịch nghĩa
Trời đất mở mang, thanh bình đã lâu,
Nơi đồn thú phía Bắc lời ca thanh bình, đã lặng câu thơ Thái vi.
Năm đế ba vương truyền lại lịch phượng,
Chín châu bốn bể ngước trông rồng bay.
Mặt trời buổi sớm ở non tiên rực rỡ trên đường hoàng đạo,
Nước nhà thịnh trị, cờ thuý phấp phới trong gió xuân.
Cuộc đi này, biết rằng bụi Hồ đã được quét sạch,
Nơi lang miếu bình an, nhà vua ngồi rủ áo trị nước.Bản dịch của Nguyễn Văn Dũng Vicar
Đất trời yên ả đã lâu ngày
Ải bắc “Thái vi” tiếng hát say
Ngũ Đế Tam Hoàng truyền phượng lịch
Chín châu bốn biển ngước rồng bay
Non tiên ngày mới ngời hoàng đạo
Nước thịnh tinh kỳ xuân gió lay
Sông núi bình yên ngai rủ áo
Bụi Hồ quét sạch cuộc đi này.
Nguyễn Trung Ngạn làm bài thơ này trước khi đi sứ để đáp lễ việc vua Trần Minh Tông lên ngôi được nhà Nguyên ban phong.
[1] Tên một bài thơ trong Kinh thi, trong đó có lời ca mong muốn trở về nhà từ nơi có quân địch là Hiểm Duẫn 玁狁 - một giống rợ ở phía bắc, sau đời Chiến Quốc gọi là Hung Nô.
[2] Các dân tộc ở phía bắc Trung Quốc, ở đây chỉ quân Nguyên.