23/04/2024 16:13Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Nước: Li Băng
Đăng bởi hongha83 vào 14/01/2018 18:57
Nguyên tác
Almustafa, the chosen and the beloved, who was a dawn onto his own day, had waited twelve years in the city of Orphalese for his ship that was to return and bear him back to the isle of his birth.
And in the twelfth year, on the seventh day of Ielool, the month of reaping, he climbed the hill without the city walls and looked seaward; and he beheld the ship coming with the mist.
Then the gates of his heart were flung open, and his joy flew far over the sea. And he closed his eyes and prayed in the silences of his soul.
But he descended the hill, a sadness came upon him, and he thought in his heart: How shall I go in peace and without sorrow? Nay, not without a wound in the spirit shall I leave this city.
Long were the days of pain I have spent within its walls, and long were the nights of aloneness; and who can depart from his pain and his aloneness without regret?
Too many fragments of the spirit have I scatterd in these streets, and too many are the children of my longing that walk naked among these hills, and I cannot withdraw from them without a bruden and an ache.
It is not a garment I cast off this day, but a skin that I tear with my own hands.
Nor is it a thought I leave behind me, but a heart made sweet with hunger and with thirst.
Yet I cannot tarry longer.
The sea that calls all things unto her calls me, and I must embark.
For to stay, though the hours burn in the night, is to freeze and crystallize and be bound in a mould.
Fain would I take with me all that is here. But how shall I?
A voice cannot carry the tongue and the lips that give it wings. Alone must it seek the ether.
And alone and without his nest shall the eagle fly across the sun.
Now when he reached the foot of the hill, he turned again towards the sea, and he saw his ship approaching the
harbour, and upon her prow the mariners, the men of his own land.
And his soul cried out to them, and he said:
Sons of my ancient mother, you riders of the tides, How often have you sailed in my dreams. And now you come in my awakening, which is my deeper dream.
Ready am I to go, and my eagerness with sails full set awaits the wind.
Only another breath will I breathe in this still air, only another loving look cast backward,
Then I shall stand among you, a seafarer among seafarers.
And you, vast sea, sleepless mother,
Who alone are peace and freedom to the river and the stream,
Only another winding will this stream make, only another murmur in this glade,
And then shall I come to you, a boundless drop to a boundless ocean.
And as he walked he saw from afar men and women leaving their fields and their vineyards and hastening towards the city gates.
And he heard their voices calling his name, and shouting from the field to field telling one another of the coming of the ship.
And he said to himself:
Shall the day of parting be the day of gathering?
And shall it be said that my eve was in truth my dawn?
And what shall I give unto him who has left his plough in midfurrow, or to him who has stopped the wheel of his winepress?
Shall my heart become a tree heavy-laden with fruit that I may gather and give unto them?
And shall my desires flow like a fountain that I may fill their cups?
Am I a harp that the hand of the mighty may touch me, or a flute that his breath may pass through me?
A seeker of silences am I, and what treasure have I found in silences that I may dispense with confidence?
If this is my day of harvest, in what fields have I sowed the seed, and in what unrembered seasons?
If this indeed be the our in which I lift up my lantern, it is not my flame that shall burn therein.
Empty and dark shall I raise my lantern,
And the guardian of the night shall fill it with oil and he shall light it also.
These things he said in words. But much in his heart remained unsaid. For he himself could not speak his deeper secret.
And when he entered into the city all the people came to meet him, and they were crying out to him as with one voice.
And the elders of the city stood forth and said:
Go not yet away from us.
A noontide have you been in our twilight, and your youth has given us dreams to dream.
No stranger are you among us, nor a guest, but our son and our dearly beloved.
Suffer not yet our eyes to hunger for your face.
And the priests and the priestesses said unto him:
Let not the waves of the sea separate us now, and the years you have spent in our midst become a memory.
You have walked among us a spirit, and your shadow has been a light upon our facs.
Much have we loved you. But speechless was our love, and with veils has it been veiled.
Yet now it cries aloud unto you, and would stand revealed before you.
And ever has it been that love knows not its own depth until the hour of separation.
And others came also and entreated him.
But he answered them not. He only bent his head; and those who stood near saw his tears falling upon his breast.
And he and the people proceeded towards the great square before the temple.
And there came out of the sanctuary a woman whose name was Almitra. And she was a seeress.
And he looked upon her with exceeding tenderness, for it was she who had first sought and believed in him when he had been but a day in their city.
And she hailed him, saying:
Prophet of God, in quest for the uttermost, long have you searched the distances for your ship.
And now your ship has come, and you must needs go.
Deep is your longing for the land of your memories and the dwelling place of your greater desires; and our love would not bind you nor our needs hold you.
Yet this we ask ere you leave us, that you speak to us and give us of your truth.
And we will give it unto our children, and they unto their children, and it shall not perish.
In your aloneness you have watched with our days, and in your wakefulness you have listened to the weeping and the laughter of our sleep.
Now therefore disclose us to ourselves, and tell us all that has been shown you of that which is between birth and death.
And he answered,
People of Orphalese, of what can I speak save of that which is even now moving your souls?Bản dịch của Phạm Bích Thuỷ
Almustapha, đấng được chọn, được yêu, và là bình minh ngay đương thời, mười hai năm ở trong thành Ô-Phan đợi con tàu trở lại đón về hòn đảo nơi người chào đời
Vào năm thứ mười hai, ngày mồng bảy tháng gặt hái, người leo lên ngọn đồi mé ngoài tường thành ngóng ra biển; và thấy tàu mình tiến vào giữa màn sương
Bấy giờ các cánh cửa lòng người rộng mở, niềm vui bay xa tít ngoài khơi. Người nhắm mắt và nguyện cầu trong hồn im lặng
Nhưng khi xuống đồi, một mối sầu chợt đến, người thầm nghĩ:
Làm sao ra đi thanh thản chẳng sầu não? Không đâu, ta sẽ rời thành phố này với một vết thương trong hồn
Dài sao những ngày đớn đau ta đã sống giữa những bức tường thành, và dài sao là những đêm cô đơn; ai đành tâm rời niềm đau và nỗi cô đơn của mình mà chẳng luyến thương?
Bao mảnh hồn ta đã vãi trên những đường phố này, bao đứa con khát vọng ta đã trần truồng đi giữa những đồi này, ta không thể lìa chúng mà không nặng lòng và đau nhức
Không phải một bộ y trang hôm nay ta vứt bỏ mà là một lớp da ta tự lột bằng tay
Không phải một ý nghĩ ta để lại đằng sau mà là một trái tim đói khát đã làm cho dịu ngọt
Nhưng ta không thể chần chờ nữa
Đại dương thường gọi mọi vật trở về đang vời ta, và ta phải lên tàu
Vì ở lại, cho dù thời gian nồng cháy trong đêm, sẽ là đông giá, kết tinh và chịu ràng buộc vào khuôn thước
Ta hẳn sẵn lòng đem theo mọi thứ ở đây
Nhưng biết làm sao?
Giọng nói không chở nổi lưỡi và môi đã chắp cánh cho nó. Một mình nó phải kiếm vòm trời
Và một mình không tổ ấm, chim ó bay ngang thái dương
Bấy giờ khi tới chân đồi, người lại hướng về biển, và thấy con tàu đang tiến vào cảng, trên mũi tàu là những thuỷ thủ, những kẻ đồng hương của người
Hồn người cất tiếng gọi họ, người nói:
Hỡi các con trai của mẹ ta xưa, những người cưỡi hải triều
Đã bao lần các ngươi giong buồm trong những giấc ta mơ. Và bây giờ các ngươi đến lúc ta tỉnh thức, đấy là giấc mơ sâu thẳm hơn
Ta đã sẵn sàng lên đường, nỗi hăng say của ta trương hết buồm đón gió
Ta chỉ thở một hơi nữa trong bầu không khí lắng đọng này, chỉ gởi lại mé sau một thoáng nhìn thân ái nữa thôi
Rồi ta sẽ đứng giữa các ngươi, một thuỷ thủ giữa những thuỷ thủ
Và ngươi nữa, hỡi đại dương bao la, người mẹ chẳng hề yên ngủ
Chỉ mình người là an bình, tự do cho sông suối
Dòng suối này chỉ uốn một khúc nữa thôi, chỉ thì thào một lần cuối trong khoảng vắng này
Và rồi ta sẽ đến với ngươi, một giọt nước vô biên hoà trong một đại dương vô biên
Vừa cất bước, người thấy từ xa đàn ông đàn bà rời những cánh đồng và vườn nho, hối hả tuôn về cổng thành
Người nghe tiếng họ gọi tên mình, réo khắp các cánh đồng, bảo nhau rằng tàu đã đến
Và người tự nhủ:
Có lẽ nào ngày chia tay lại là ngày họp mặt?
Có lẽ nào xế chiều ta lại là bình minh ta?
Ta có gì đem cho người buông tay cày giữa luống, cho người dừng bánh xe ép nho?
Chớ chi tim ta thành một cây trĩu trái để ta hái tặng họ?
Và khát vọng ta chảy như suối để ta rót đầy chén họ?
Ta há là đàn phụ cầm để bàn tay đấng cao cả chạm đến, hay một ống sáo để hơi thở của ngài luồn qua?
Là một kẻ kiếm tìm im lặng, ta đã thấy kho báu nào trong im lặng để có thể vững lòng đem phân phát?
Nếu đây là ngày mùa của ta, thì ta đã gieo mạ trong ruộng nào, vào mùa nào chẳng nhớ vậy?
Nếu đây quả là giờ cho ta dâng đèn lên thì ngọn lửa ta chẳng cháy trong ấy
Ta sẽ nâng lên ngọn đèn tối tăm trống rỗng
Và người canh đêm sẽ rót dầu, châm lửa cho đèn
Người nói những điều trên thành lời. Nhưng phần lớn lòng người vô ngôn. Vì chính người cũng chẳng thể nói lên nỗi bí ẩn sâu kín của mình
Khi người vào thành, mọi người tìm đến và đồng thanh kêu người
Những bậc cao niên trong thành đứng dậy nói:
Xin chớ vội rời xa chúng tôi
Người từng là ánh ngọ của chúng tôi giữa buổi tranh tối tranh sáng, và tuổi trẻ người đã cho chúng tôi những giấc mộng để nằm mơ
Người không là kẻ xa lạ giữa chúng tôi, cũng chẳng phải khách, mà là con trai, kẻ rất đỗi yêu dấu của chúng tôi
Xin chớ để mắt chúng tôi phải đói khát khuôn mặt người
Những thầy tế lễ và các nữ tăng đều thưa cùng người:
Xin chớ để sóng biển chia cách ta lúc này, và những năm tháng người đã sống giữa chúng tôi trở thành kỷ niệm
Người đã đi giữa chúng tôi như một thần linh, bóng người là ánh sáng soi mặt chúng tôi
Chúng tôi rất đỗi yêu người. Nhưng tình yêu chúng tôi câm lặng và bị mạng che
Nay tình yêu ấy lớn tiếng gọi và muốn bộc lộ trước người
Đã từ bao giờ tình yêu chẳng dò nổi bề sâu của chính mình cho đến lúc chia tay
Và những người khác đứng lên cầu khẩn, nài người
Nhưng người không đáp lời họ. Người chỉ cúi đầu, và những kẻ đứng gần thấy nước mắt rơi xuống ngực người. Người và dân cùng đi tới vuông đất lớn trước đền thờ
Từ trong đền bước ra một thiếu phụ tên Almitra. Nàng là một nữ tiên tri
Người nhìn nàng rất đỗi dịu dàng vì chính nàng là kẻ đầu tiên tìm đến tin cậy nơi người khi người mới đến thành phố họ được một ngày
Nàng cất tiếng chào mừng người:
Hỡi tiên tri của Thượng Đế, mãi tìm kiếm sự vô cùng, tự lâu người tìm tàu mình nơi chốn xa
Nay tàu đã tới, người cần phải lên đường
Sâu thẳm sao lòng người hoài vọng về miền đất ký ức, nơi cư trú những khát khao vĩ đại hơn của người, tình yêu chúng tôi chẳng nên ràng buộc người cũng như sự cần thiết của chúng tôi chẳng nên cầm giữ người
Tuy nhiên trước khi rời bỏ chúng tôi, xin hãy nói và ban cho chúng tôi chân lý người
Chúng tôi sẽ giao lại cho con cái, và chúng sẽ truyền lại cho con cháu chúng, sẽ chẳng thể hư mất
Trong cô đơn người đã ngắm nhìn với những ngày ở cùng chúng tôi, trong tỉnh táo người đã lắng nghe giọng chúng tôi cười khóc trong mơ
Bởi thế, giờ đây xin tiết lộ chúng tôi cho chính chúng tôi, và xin nói hết những gì đã vạch cho người giữa sự sinh và tử
Người đáp lời:
Hỡi dân thành Ô-Phan, ta biết nói về gì ngoài những điều ngay lúc này đang di động trong hồn các ngươi?