26/04/2024 01:32Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Trào chiết tý Phật kỳ 1
嘲折臂佛其一

Tác giả: Thái Thuận - 蔡順

Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 23/04/2016 20:53

 

Nguyên tác

獻果燒香滿你頻，
我觀亦是折肱人。
渠爺手足猶如此，
誰謂金僵不壞身。

Phiên âm

Hiến quả thiêu hương mãn nhĩ tần,
Ngã quan diệc thị chiết quăng nhân.
Cừ gia thủ túc do như thử,
Thuỳ vị Kim Cương[1] bất hoại thân.

Dịch nghĩa

Dâng quả thắp hương lên ngài luôn luôn
Nhưng ta xem cũng là con người bị gãy tay
Chân tay của họ còn như thế
Ai bảo phật Kim Cương thân chẳng huỷ hoại

Bản dịch của Bùi Duy Tân, Đào Phương Bình

Thắp hương dâng quả cúng đêm ngày
Ta ngắm thì ra kẻ gãy tay
Kìa họ chân tay còn thế đấy
Kim Cương ai bảo vững bền thay!
Phật bị gãy tay do nguyên nhân thế nào đó mà xảy ra chưa rõ, nhưng đó là hiện tượng gợi cho nhà thơ một đề tài trào phúng.

Một số sách chép một bài thơ gần giống bài này, cho là của Cao Bá Quát. Bản in trong sách Thơ chữ Hán Cao Bá Quát:
嘲折臂佛
誰謂金僵不壞身？
我觀還視折肱人。
此身不渡何身渡？
獻果僧終遇你頻。

Trào chiết tý Phật
Thuỳ vị kim cương bất hoại thân?
Ngã quan hoàn thị chiết quăng nhân.
Thử thân bất độ, hà thân độ?
Hiến quả tăng chung ngộ nhĩ tần.

Dịch nghĩa:
Ai bảo thân Phật là kim cương không bao giờ nát?
Trước mắt ta vẫn có Phật gãy tay.
Thân mình chẳng độ được, còn hòng độ ai?
Lũ sư dâng quả sẽ hớt tay trên của ông luôn!

Hoàng Tạo dịch thơ:
Ai bảo kim cương thân chẳng nát,
Mà cũng có ông tay què quặt,
Thân mình chẳng độ còn độ ai!
Chắc oản của ông sư hớt tất!
Tuy nhiên, Bùi Duy Tân trong bài viết “Bài thơ Trào chiết tí Phật không phải của Cao Bá Quát” trên Tạp chí Văn học (số 1, 1979, tr. 142-143) đã chỉ ra đây chỉ là một dị bản của bài thơ ở trên của Thái Thuận.

[1] Tên một vị Phật. Phật Kim Cương mà tay còn bị gãy thì thân Kim Cương cũng vẫn là cái thân có thể bị huỷ hoại.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Thái Thuận » Trào chiết tý Phật kỳ 1