25/04/2024 13:18Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Hán
Đăng bởi Vanachi vào 11/07/2005 18:44
Nguyên tác
皚如山上雪，
皎若雲間月。
聞君有兩意，
故來相決絕。
今日斗酒會，
明旦溝水頭。
躞蹀御溝上，
溝水東西流。
淒淒復淒淒，
嫁娶不須啼。
願得一心人，
白頭不相離。
竹竿何嫋嫋，
魚尾何簁簁。
男兒重意氣，
何用錢刀為。
Phiên âm
Ngai như sơn thượng tuyết,
Kiểu nhược vân gian nguyệt.
Văn quân hữu lưỡng ý,
Cố lai tương quyết tuyệt.
Kim nhật đấu tửu hội,
Minh đán câu thuỷ đầu.
Tiệp điệp ngự câu thượng,
Câu thuỷ đông tây lưu.
Thê thê phục thê thê,
Giá thú bất tu đề[1].
Nguyện đắc nhất tâm nhân[2],
Bạch đầu bất tương ly.
Trúc can[3] hà niệu niệu,
Ngư vĩ hà si si.
Nam nhi trọng ý khí,
Hà dụng tiền đao[4] vi.Dịch nghĩa
Trắng như tuyết trên núi,
Sáng như trăng ở trong mây.
Nghe lòng chàng có hai ý,
Nên thiếp quyết cắt đứt.
Ngày hôm nay nâng chén sum vầy,
Sớm mai đã đưa tiễn nhau ở bên sông.
Đi lững thững trên dòng nước,
Nước cứ chảy xuôi mãi từ đông về tây (mà không quay về).
Buồn rầu lại cứ buồn rầu,
Lấy nhau rồi những tưởng không nên than vãn.
Mong có được người một lòng không thay đổi,
Đến khi đầu bạc chẳng xa nhau.
Cần câu trúc dáng thon thon khẽ động,
Đuôi cá vẻ cong cong.
Nam nhi coi trọng ý chí,
Sao lại vì tiền bạc (mà thay lòng)!Bản dịch của Điệp luyến hoa
Trắng như tuyết trên núi,
Sáng tựa trăng giữa mây.
Nghe lòng chàng hai ý,
Thiếp đành đoạn tình này.
Hôm nay chén sum họp,
Đầu sông tiễn sớm mai.
Lững thững theo dòng nước,
Nước mãi chảy đông tây.
Buồn đau lại buồn đau,
Vợ chồng chẳng nên than.
Mong người lòng chỉ một,
Bạc đầu chẳng xa nhau.
Chiếc cần sao lay động,
Đuôi cá sao cong cong.
Nam nhi trọng ý khí,
Sao tiền bạc thay lòng.
Tây kinh tạp ký viết bài này do Trác Văn Quân làm, một số sách khác như Tống thư, Nhạc phủ thi tập, Ngọc đài tân vịnh đều chép là khuyết danh. Hiện chưa rõ bài này do Trác Văn Quân làm hay là một bài dân ca do Trác Văn Quân sưu tập.
[1] Ý nói khi mới lấy nhau tự nhủ chẳng phải âu sầu, mà sao nay lại phải than vãn.
[2] Ý nói Văn Quân chỉ một lòng với Tương Như, liên hệ với ý câu 3 nghe nói chàng hai lòng.
[3] Hình ảnh nam nữ vợ chồng thường được ví với cần câu và con cá.
[4] Thời xưa tiền thường đúc hình con dao, nên gọi là đao tiền hay tiền đao.