23/04/2024 22:28Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Tam nguyệt sơ nhất nhật hiểu khởi
三月初一日曉起

Tác giả: Nguyễn Phi Khanh - 阮飛卿

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Trần
Đăng bởi Vanachi vào 21/04/2006 16:47

 

Nguyên tác

已無畫燭醉裙紅,
更倚青燈照鬢蓬。
破屋吟殘紅杏雨,
清都夢醒紫薇風。
一身九竅七情內,
萬事千憂百慮中。
慌底不知寒食過,
啟窗花又折梧桐。

Phiên âm

Dĩ vô hoạ chúc tuý quần hồng,
Cánh ỷ thanh đăng chiếu mấn bồng.
Phá ốc ngâm tàn hồng hạnh[1] vũ,
Thanh Đô mộng tỉnh tử vi[2] phong.
Nhất thân cửu khiếu[3] thất tình nội,
Vạn sự thiên ưu bách lự trung.
Hoảng để bất tri hàn thực quá,
Khải song hoa hựu chiết ngô đồng[4].

Dịch nghĩa

Không còn đuốc hoa để say khách quần hồng,
Phải nhờ ngọn đèn xanh để soi mái tóc bơ phờ.
Nhà rách nát, hạt mưa hồng hạnh chấm dứt giọng thơ tàn,
Chốn kinh đô, làn gió tử vi thức tỉnh giấc chiêm bao.
Một thân trong bảy tình chín khiếu,
Muôn việc trong trăm nghĩ ngàn lo.
Bời bời nghìn nỗi, chẳng hay tiết hàn thực đã qua,
Mở cửa sổ ngắm hoa lại đến bẻ một cành ngô đồng.

Bản dịch của Hoàng Khôi

Không hay chúc họa với quần hồng
Nương ánh đèn xanh với tóc bồng
Mây hé đứng ngâm Hồng Hạnh khúc
Điện cao tỉnh mộng Tử Vi phong
Một thân năm tạng bảy tình trí
Muôn việc nghìn lo trăm bận lòng
Hoảng hốt đến quên hàn thực tiết
Song mai lại mở bẻ ngô đồng
[1] Do câu thơ nổi tiếng “Hồng hạnh chi đầu xuân ý náo” trong bài Ngọc lâu xuân của Tống Kỳ để tả cảnh xuân.
[2] Cây hoa tử vi, tục gọi là hoa bách nhật hồng 百日紅. Xưa nhà Đường hay trồng tử vi ở trung thư tỉnh 中書省 (sảnh trung thư), nên cũng gọi trung thư tỉnh là tử vi tỉnh 紫薇省. Tử vi cũng chỉ cung vua.
[3] Chín lỗ, gồm hai lỗ mũi, hai lỗ tai, hai lỗ mắt, miệng, và hai lỗ đại tiểu tiện, chỉ sắc thân con người.
[4] Ngô đồng là nơi phượng hoàng tìm đậu. Hành động bẻ cành ngô đồng biểu trưng nỗi bất bình của tác giả với quan niệm dùng người và tổ chức của Hoàng gia.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Nguyễn Phi Khanh » Tam nguyệt sơ nhất nhật hiểu khởi