24/04/2024 13:32Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi tôn tiền tử vào 20/02/2019 23:30
Nguyên tác
峰橫一字海門浮，
河岳鐘奇地脈收。
石上乘涼多感興，
津邊玩景可消愁。
觀魚漫說濠梁客，
泛浪爭傳郭李舟。
智水仁山兼賞識，
斜暉蕕孌釣磯頭。
Phiên âm
Phong hoành nhất tự hải môn phù,
Hà nhạc Chung Kỳ địa mạch thu.
Thạch thượng thừa lương đa cảm hứng,
Tân biên ngoạn cảnh khả tiêu sầu.
Quan ngư mạn thuyết hào lương khách[1],
Phiếm lãng tranh truyền Quách Lý châu[2].
Trí thuỷ nhân sơn[3] kiêm thưởng thức,
Tà huy do luyến điếu ky đầu.Dịch nghĩa
Trên cửa biển nổi lên hòn núi kéo ngang như chữ nhất
Sông lớn núi cao đúc nên cảnh lạ do bởi linh khí quy kết dưới mặt đất
Hóng mát trên đá thì có nhiều cảm hứng
Ngoạn cảnh trên bến thì nỗi buồn có thể tiêu
Xem cá mà bàn phiếm như khách đứng trên cầu bắc qua hào
Thả thuyền trên bến thì tranh cho được tiếng để rồi như họ Quách họ Lý thả thuyền
Người trí ưa chơi nước, người nhân thích chơi núi, ta gồm cả hai thú ấy
Ánh mặt trời sắp tắt mà ta chưa muốn về vì còn thích ngồi câu ở đầu ghềnh đáBản dịch của Đặng Quý Địch
Chữ Nhất nằm ngang biển gối đầu
Khí linh hà nhạc núi đà thâu
Trên non bóng mát thơ thêm tứ
Dưới bãi xem chơi cảnh giải sầu
Giữa biển thả thuyền noi Quách Lý
Bên nào ngắm cá thuyết Trang Châu
Nhân sơn trí thuỷ gồm hai nhé
Nắng tắt chưa về tiếc buổi câu!
Nguyên chú: Ngày 21 tháng 5 năm Nhâm Ngọ (1942) ta cùng Niết tá Lê, nhân rảnh việc cùng thả thuyền chơi cạnh núi Chữ Nhất, ngồi trên đá hóng mát và ngoạn cảnh tới chiều tối mới về. Lê quân có thơ tức cảnh, ta y theo vần hoạ lại.
[1] Khách đứng trên cầu bắc qua cái hào. Trang Tử: Trang Chu cùng Huệ Thi đứng trên cầu bắc qua cái hào mà xem cá lội. Trang Tử nói: “Cá vui vẻ thay! Bơi lội nhởn nhơ!” Huệ tử hỏi: “Anh không là cá sao biết cá vui?” Trang vặn lại: “Anh không là tôi, sao anh biết rằng tôi không biết cá vui?”
[2] Thuyền của họ Quách, của họ Lý. Quách Tử Nghi và Lý Bí đều là danh tướng lương thần đời Đường, giữ trọn công danh tới ngày về hưu thì dạo biển chơi non mà di dưỡng tính tình.
[3] Luận ngữ: “Tử viết: Trí giả nhạo thuỷ, nhân giả nhạo sơn. Trí giả động, nhân giả tĩnh. Trí giả lạc, nhân giả thọ.” (Khổng Tử nói: Người trí thích nước, người nhân thích núi. Người trí thì hoạt động, người nhân thì trầm tĩnh. Người trí vui sống, người nhân sống lâu.)