26/04/2024 20:33Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 13/02/2015 03:54
Nguyên tác
拾遺平昔居，
大屋尚修椽。
悠揚荒山日，
慘澹故園煙。
位下曷足傷，
所貴者聖賢。
有才繼騷雅，
哲匠不比肩。
公生揚馬後，
名與日月懸。
同游英俊人，
多秉輔佐權。
彥昭超玉價，
郭振起通泉。
到今素壁滑，
灑翰銀鉤連。
盛事會一時，
此堂豈千年。
終古立忠義，
感遇有遺編。
Phiên âm
Thập di bình tích cư,
Đại ốc thượng tu chuyên.
Du dương hoang sơn nhật,
Thảm đạm cố viên yên.
Vị hạ hạt túc thương,
Sở quí giả thánh hiền.
Hữu tài kế tao nhã,
Triết tượng bất tỉ kiên.
Công sinh Dương, Mã[1] hậu,
Danh dữ nhật, nguyệt huyền.
Đồng du anh tuấn nhân,
Đa bỉnh phụ tá quyền.
Ngạn Chiêu siêu ngọc giá,
Quách Chấn khởi Thông tuyền.
Đáo kim tố bích hoạt,
Sái hàn ngân câu liên.
Thịnh sự hội nhất thì,
Thử đường khởi thiên niên.
Chung cổ lập trung nghĩa,
Cảm ngộ hữu di biên.Dịch nghĩa
Quan thập di ngày trước thường ở đây,
Căn nhà lớn còn cần sửa đòn dông.
Ngày trong núi sao lồng lộng,
Khói trong vườn cũ mới buồn làm sao.
Địa vị thấp nào có đủ làm thương tổn,
Điều quí là cái đức như bậc thánh.
Có tài kế thừa được cái hay của Ly Tao và phần nhã trong Kinh Thi,
Một nhà văn không người sánh vai được.
Ông sinh ra sau so với Dương Hùng và Tư Mã Tương Như,
Tên tuổi ông như treo cùng với mặt trời mặt trăng.
Cùng đánh bạn với những bậc tài ba,
Từng giúp nắm nhiều quyền hành.
Triệu Ngạn Chiêu còn có giá hơn ngọc,
Quách Nguyên Chấn khởi đầu ở Thông Tuyền.
Tới giờ tường trắng còn bóng,
Nét bút còn quấn quít với nhau.
Dịp tốt chỉ một lúc,
Căn nhà này há chẳng tới ngàn năm sao.
Trung nghĩa sẽ còn đứng mãi,
May mắn là sách hãy còn để lại đây.Bản dịch của Phạm Doanh
Thập di xưa ở đây,
Nhà lớn còn sửa mái.
Núi hoang lãng đãng ngày,
Vườn cũ mờ mờ khói.
Bậc thấp chẳng hề chi,
Thánh thiện, điều đáng nói.
Lịch sự thêm tài ba,
Văn chương ai sánh nổi
Ông sinh sau Mã, Dương.
Danh cùng trời, trăng chói.
Phụ tá giúp nhiều quyền,
Kết thân lắm người giỏi.
Hơn ngọc, Ngạn Siêu coi,
Đặt nền, Quách Chấn hỏi.
Tường còn trắng tới giờ,
Nét chữ móc bạc nối.
Dịp tốt chỉ một thời,
Nhà này ngàn năm mãi.
Trung nghĩa còn hoài hoài,
Mừng thấy sách để lại.
Yết Văn công thượng phương.
(Năm 762)
Lời tự: "Trạch tại Xạ Hồng huyện đông thất lý Đông Vũ sơn hạ" 宅在射洪縣東七裏東武山下 (Nhà ở cách huyện Xạ Hồng 7 dặm về phía đông, dưới núi Đông Vũ).
Trần Tử Ngang (661-702) người vùng Tử Châu, Xạ Hồng, là một nhà thơ có tài, bạn cùng với Triệu Ngạn Chiêu 趙彥昭, Quách Nguyên Chấn 郭元振, Trương Cửu Linh 張九齡, Trương Duyệt 張說. Ông từng giữ chức thập di và sống trong giai đoạn Vũ Hậu chuyên quyền, vì tính thẳng thắn hay can gián, nên đường quan chức không hanh thông, sau bị Vũ Tam Tư ra lệnh cho quan huyện nơi ông ở, lúc đó ông đang cư tang cha, làm nhục, bắt bỏ tù và chết trong nhà giam.
[1] Dương Hùng và Tư Mã Tương Như, hai người này cũng sinh trưởng nơi đất Thục.