21/04/2024 02:00Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 14/05/2016 15:12
Nguyên tác
不見憶鱸魚，
盤桓為倚閭。
暫展南陔戀，
再覲承明盧。
聖朝隆吏職，
斑馬登石渠。
甲科司載筆，
文芒沖斗墟。
輕輕萬里翮，
從此凌太虛。
梅花正夾道，
行矣莫躊躇。
京中有相問，
多病世途初。
Phiên âm
Bất kiến ức lô ngư[1],
Bàn hoàn vi ỷ lư.
Tạm triển Nam cai[2] luyến,
Tái cận thừa minh lư[3].
Thánh triều long lại chức,
Ban Mã[4] đăng thạch cừ.
Giáp khoa ty tải bút,
Văn mang xung Đẩu khư.
Khinh khinh vạn lý cách,
Tòng thử lăng thái hư.
Mai hoa chính giáp đạo,
Hành hĩ mạc trù trừ.
Kinh trung hữu tương vấn,
Đa bệnh thế đồ sơ.Dịch nghĩa
Bạn chẳng thấy ý ta nhớ rau thuần cá vược
Nên tần ngần nấn ná đứng tựa cổng làng
Mới ngày nào còn lưu luyến mở bài thơ Nam Cai
Nay lại được triều cận ở lầu thừa minh
Triều thánh minh hậu đãi quan chức
Các bậc như Ban Cố, Tư Mã Thiên được vào bí thư các
Bậc khoa giáp trông coi việc sách bút
Kiếm văn sáng lên tận sao Đẩu
Lâng lâng cánh chim vạn dặm
Từ đây vút lên tận bầu thái hư
Hai bên đường đúng là lúc hoa mai nở
Ông hãy đi đi đừng có ngập ngừng
Trong kinh nếu có ai hỏi tôi
Hãy nói ta vì nhiều bệnh nên xa cách con đường công danhBản dịch của Trần Lê Văn
Thấy chăng vì nhớ quê hương
Nên tôi vương vấn cổng làng hôm mai
Ngày nào đọc Nam cai thơ đẹp
Mà ngày nay triều yết minh lư
Trọng quan: thịnh điển triều vua
Mã, Ban vào gác bí thư, xứng tài
Bậc khoa giáp trông coi văn bút
Khí văn hùng bay vút Đẩu tinh
Cánh bằng vạn dặm thênh thênh
Từ đây lên tận cao xanh tuyệt vời
Bên đường đi hoa mai nở rộ
Ông ra đi chớ có ngập ngừng
Trong kinh ai hỏi tôi chăng
Vì lắm bệnh, nẻo đường trần cách xa
[1] Rau thuần cá vược. Trương Hãn, người quận Ngô thời Tấn làm quan ở đất Lạc. Ông là người có tài, tính rất phóng khoáng, nhân thấy gió thu thổi, nhớ vị rau thuần cá vược ở quê, bèn xin từ chức. Sau rau thuần cá vược cũng để chỉ tình quê hương.
[2] Tên một bài thơ trong Kinh Thi do Khổng Tử soạn. Nội dung nói về những người con có hiếu răn nhau cách nuôi dưỡng cha mẹ.
[4] Ban là Ban Cố, Mã là Tư Mã Thiên, hai nhà sử học lỗi lạc đời Hán. Ban Cố soạn sách Hán Thư, Tư Mã Thiên soạn sách Sử ký, đó đều là những tác phẩm sử học ưu tú của Trung Quốc.
[3] Lầu thừa minh, là nơi ở của các quan thị tòng.