29/03/2024 13:45Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Tí Dạ thu ca
子夜秋歌

Tác giả: Lý Bạch - 李白

Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi Vanachi vào 31/05/2004 21:31

 

Nguyên tác

長安一片月,
萬戶擣衣聲。
秋風吹不盡,
總是玉關情。
何日平胡虜,
良人罷遠征?

Phiên âm

Trường An nhất phiến nguyệt,
Vạn hộ đảo y[1] thanh.
Thu phong xuy bất tận,
Tổng thị Ngọc quan[2] tình.
Hà nhật bình Hồ lỗ,
Lương nhân bãi viễn chinh?

Dịch nghĩa

Một mảnh trăng treo trên thành Trường An,
Nhà nhà đều có tiếng đập áo.
Gió mùa thu thổi không ngừng,
Tất cả đều cái tình gửi tới Ngọc Môn quan.
Không biết ngày nào mới dẹp xong rợ Hồ,
Cho chồng tôi hết phải chinh chiến xa xôi?

Bản dịch của Hoàng Giáp Tôn

Trường An một mảnh trăng vàng,
Tiếng chày đập áo đã vang muôn nhà.
Gió thu chẳng ngớt thổi qua,
Ngọc Môn, dồn lại tình ra ải ngoài.
Hồ dẹp xong, biết không ai?
Để dân lành dứt chuỗi dài chiến chinh!
Đây là bài nổi tiếng nhất trong bốn bài Tí Dạ tứ thời ca. Hai câu đầu nói lên cảnh thanh bình ở Trường An, nhưng bao trùm một nỗi buồn do nhà nhà đều có người đi lính xa nhà. Vầng trăng tuy sáng nhưng gợi nỗi niềm lẻ loi và nhớ tới người ở phương xa. Hai câu tiếp theo chuyển sang cảnh chiến tranh. Hai câu cuối nói lên tình cảnh của người đương thời, mong mỏi chiến tranh sẽ sớm chấm dứt. Bài thơ ngắn, bút pháp đơn giản nhưng khéo diễn đạt tâm tình cũng như nếp sống của thời đó.

Tí Dạ là tên một người con gái đời Tấn, làm những bài ca rất bi ai về cảnh chồng tòng quân xa nhà.

[1] Người xưa giặt áo dày thường dùng chày để đập cho sạch. Ở đây chỉ việc phụ nữ ở nhà giặt áo ấm để gửi cho người nởi xa, chuẩn bị cho mùa rét sắp tới.
[2] Là Ngọc Môn quan, giờ là Sa Châu, một nơi biên ải xa xôi và hiểm trở cách Trường An 3600 dặm.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Lý Bạch » Tí Dạ thu ca