25/04/2024 12:28Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 24/01/2020 22:25
Nguyên tác
以實言行非獲吉，
養魚墾土佔江涯。
蠶桑織布防冬冷，
草木前丸療病灾。
隱惡古言真大惡，
為官今者固常開。
福神香火猶存廟，
遙望西祠十里差。
Phiên âm
Dĩ thực ngôn hành phi hoạch cát,
Dưỡng ngư khẩn thổ chiếm giang nhai.
Tàm tang chức bố phòng đông lãnh,
Thảo mộc tiền hoàn liệu bệnh tai.
Ẩn ác cổ ngôn chân đại ác,
Vi quan kim giả cố thường khai.
Phúc thần hương hoả do tồn miếu,
Dao vọng tây từ thập lý sai.Dịch nghĩa
Lời nói việc làm nêu thực ra thì cũng không phải điều lành,
Người dạy nuôi cá, vỡ đất chiếm bãi sông cày cấy.
Khuyên việc trồng dâu nuôi tằm dệt vải để phòng lúc rét,
Nhắc việc trồng cây dược liệu chế thuốc, sắc thuốc hoàn để tự chữa lấy bệnh mình.
Kẻ giấu điều ác, lời xưa phê là rất ác,
Làm quan đời nay có người như thế.
Ông là vị phúc thần, nhân dân dựng miếu,
Hương khói phụng thờ gần đền cổ phía tây.Bản dịch của Dương Văn Vượng
Nói làm thực cũng không lành
Nuôi cá vỡ hoang việc rất thành
Dệt vải chăn tằm phòng rét đến
Trồng cây chế thuốc chữa cho mình
Giấu điều bất thiện thành đại ác
Quan lại bây giờ đâu có vinh
Xa ngóng đền tây mươi dặm lẻ
Dân thờ nhớ đức tấm lòng thành
Đây chỉ thôn Nha Xá, xã Mộc Nam, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam, nơi có đền thờ Nhân Huệ vương Trần Khánh Dư. Câu đối thờ Trần Khánh Dư của Khiếu Năng Tĩnh, Đốc học Hà Nội: “Khai hoang địa khuyến canh nông thiên niên sinh nghiệp; Dưỡng tế ngư giáo chức bố vạn thế điền gia” (Mở đất hoang khuyên cày cấy, ngàn năm lấy đó mà sinh kế; Nuôi cá nhỏ dạy dệt vải, muôn đời giữ mãi cảnh làng quê).
Bài thơ được chép trong sách Nam Châu ký của Trần Thiện Chánh, quê Bình Long, Gia Định, có vợ người ở Châu Cầu, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam.