26/04/2024 13:56Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 02/07/2016 20:43
Nguyên tác
開春初二日，
寧家已三月。
籬下見南山，
夜夢朝金闕。
故知舘職閑，
無柰臣心熱。
白首重到京，
清秋萬壽節。
忠孝一片丹，
座右吾銘揭。
詩書處世長，
勉哉子與侄。
Phiên âm
Khai xuân sơ nhị nhật,
Ninh gia dĩ tam nguyệt[1].
Ly hạ kiến nam sơn,
Dạ mộng triêu kim khuyết.
Cố tri quán chức nhàn,
Vô nại thần tâm nhiệt.
Bạch thủ trùng đáo kinh,
Thanh thu vạn thọ tiết[2].
Trung hiếu nhất phiến đan,
Toà hữu ngô minh yết[3].
Thi Thư xử thế trường,
Miễn tai tử dữ điệt.Dịch nghĩa
Khai bút mừng xuân vào ngày mồng hai
Đã về thăm nhà từ ba tháng trước
Bên bờ giậu nhìn thấy rặng núi phía nam
Ban đêm mộng về chầu cửa cung vàng
Vẫn biết làm quan ở Sử quán thì thư nhàn
Làm thế nào được, dù lòng kẻ bầy tôi đầy nhiệt huyết
Tóc đã bạc lại trở vào Kinh
Mùa thu trong trẻo là tiết vạn thọ
Một tấm lòng trung hiếu thắm đậm như son
Ngồi toà bên phải ta ghi khắc công ơn dâng lên
Thi Thư còn được dùng trên đời dài lâu
Khuyên các con cháu hãy nên cố gắngBản dịch của Nguyễn Văn Huyền
Xuân này khai bút mùng hai,
Đã ba tháng trước về chơi thăm nhà.
Giậu thưa thấp thoáng non xa,
Chầu hầu cửa khuyết, đêm qua mơ màng.
Biết rằng quan sử là nhàn,
Mà lòng ta vẫn xốn xang nhiệt tình.
Bạc đầu trở lại đế kinh,
Thu này thọ đức thánh minh bốn tuần.
Lòng son trung hiếu góp phần,
Toà bên ngồi chuốt những vần ngợi ca.
Thi Thư đâu bỏ được mà,
Trước sau khuyên cháu con ta dùi mài.
[1] Đã về thăm nhà từ ba tháng trước. Đây nhắc đến khoảng mùa thu năm 1867, tác giả được cử ra Hà Nội làm Phó chủ khảo trường thi Hương, có rẽ về thăm nhà.
[2] Tiết vạn thọ, chỉ lễ sinh nhật vua Tự Đức lần thứ 40 (1829-1868).
[3] Ta ghi khắc công ơn dâng lên. Đây là nói trong dịp sinh nhật vua Tự Đức, tác giả được đặc cử thảo các chiếu sắc của nhà vua, các biểu chương của các địa phương và các quan lại dâng lên mừng thọ.