19/04/2024 18:05Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Nước: Angola
Đăng bởi hongha83 vào 03/12/2013 09:31
Nguyên tác
O verde das palmeiras da minha mocidade
As canoas serpenteavam lestas
sobre as águas sujas
afastando escória e podridão
flores trocos vísceras
impelidas pelo medo
e pela força dos braços.
Para mais alto! Para mais alto!
Nos olhos brincava a aventura
nas mãos crispado o temor
no peito dançava a insegurança.
O Cuanza transbordante
de ameaça e despotismo
avançava sobre a terra
num parto alastrante de chuvas torrenciais
e os crocodilos
vencido o elemento
iam banquetear-se nos currais abandonados.
Eu fugia do verde
do verde negro das palmeiras
da minha mocidade.
Todos os deuses da mística dos séculos
e os seus sacrifícios
cruentos ou incruentos
o sopro metafísico das florestas sagradas
a inspiração divinizada dos xinguilamentos
e dos feiticeiros
ficavam, ficavam encharcados nas águas
da insegurança que me dançava no peito.
E ficavam também
as orgias religiosas dos óbitos
as adivinhações maravilhosas dos malefícios
a histeria
das crepusculares cerimónias para a vida
e para o amor
o cheiro acre do sangue
a fecundidade da terra
o objecto transformado em deus
tintas e poeiras
gotas e fragmentos de ossos
lágrimas e canções
segredos invioláveis de seitas de mistério
humanidade e desumanidade
a poesia
e o rasto espiritual do sangue
Eu
afagava inocente o dedo da insegurança
Orava:
Tata ietu uala ku diulu
Fukamenu!
Lengenu!
O ituxi! O ituxi
ó paradoxo dos pecados!
Nova linguagem!
Não mais as histórias contadas à sombra
da mafumeira
ou à doce luz duma enfumarada fogueira
nem o macaco ou o leão
o coelho ou a tartaruga
Fugir!
Deixar os reptéis banquetear-se no currais abandonados
com tudo quanto criaram os anos
a recordação
da agilidade dos membros e dos troncos
das ancas e das vozes
na noite escura recortados
sobre o clarão do fogo
a vibração o ritmo
o rendilhado dos coqueiros
o cheiro da terra húmida e capinada
as vozes dos homens
o espírito
a graça da autenticidade e da certeza
sincopadas na marimba e no quissange
e sublinhados pelo tambor
o sabor doce e a alegria da tradição.
Eu fugia
e o espírito era espezinhado
nos currais abandonados.
Cresçam sinfonias de Beethoven
e poemas que o amigo Mussunda não entende.
Eu fugia
do verde negro das palmeiras
da minha mocidade
afagando o dedo da insegurança
Os dorsos!
E os dorsos simétricos encurvados sobre a terra
mugindo – a rudemente com as enxadas
de macio brilho
e os cantos ritmando o esforço
a dor
e a poligamia dos afectos
as lágrimas viscosas dos decepados troncos com raiz
a ânsia solidária nas canoas deslizando
sobre as águas
e os sorrisos orquestrados sob os leques dos coqueiros
ou a impossibilidade de cingir o embondeiro
num abraço.
Tudo ficava
lá longe em África
na África da África.
E as águas despóticas e devastadoras
entregavam fartos os currais abandonados
à fome indecente dos animais.
Eu fugia
sorridente e triste
sorridente e vazio
sem terra, nem língua, nem pátria
brincando com a aventura
tremendo ao oscilar das canoas frágeis
esperançosas
para uma metafísica mestiça de conjuntura
com o estômago vazio
e o espírito
esmagado entre os malcheirosos dentes.
Para mais alto!
Para mais alto!
Trazia no sangue a alegria dos espaços
o aroma dos corpos sacrificados à humanidade
a virgindade das flores
a angústia dos cárceres
e da ignorância
o medo
do céu e da terra
dos deuses e dos homens
dos cadáveres e dos vivos
o medo da profundidade e da altura.
Trazia no sangue
o calor humano da amizade
o calor febril dos ritmos violentos da noite
e o brilho verde das folhagens
e dos olhares selvagens das avezinhas
o ruído das torrentes
a subitaneidade dos relâmpagos
a terra
e o homem.
Trazia no sangue
o amor.
Eu fugia
do verde negro das palmeiras
da minha mocidade
afagando inocente o dedo da insegurança
sorridente e triste
deixando o espírito espezinhado nos currais abandonados
E nos gritos embrionários dos velhos mundos
tudo revive
esta dramática mocidade de reencontro
tudo revive em peitos largos de ansiedade
ofegantes à força da verdade
alicerçados no imperecível.
O verde negro das palmeiras
tem beleza!Bản dịch của Mạnh Tứ
Những con thuyền như rắn lượn loanh quanh
Tách thải bã, ủng nát và thối rữa
Xác cây, hoa, lòng ruột hôi tanh
Trên dòng nước sông đục bẩn nổi lềnh bềnh
Bởi sức cánh tay thuyền vụt trôi nhanh
Bởi sự thúc đẩy của niềm kinh hãi
Trông trên cao, trên thật rất cao
Trong con mắt những chuyện phiêu lưu nhảy nhót
Nỗi kinh hoàng nhăn nheo nếp bàn tay
Trong lồng ngực những băn khoăn rạo rực
Dòng Quăngda doạ nạt và chuyên chế
Thừa dịp sinh của mưa tràn, thác lũ
Lấn vào trong đất cũ
Cả những loài cá sấu
Khi đã thắng những thứ cần khống chế
Mở yến linh đình nơi nuôi cá bỏ hoang
Tôi đã trốn tránh màu xanh đen ấy
Màu những rừng pan-ma
của độ tuổi thanh xuân
Bao thần thánh của những thế kỷ dài huyền thoại
Và những hy sinh dù đẫm máu hay không
Tiếng thở siêu hình của những rừng thiêng
Sự gây thần thánh của những cuộc gọi hồn phù thuỷ
ĐỌng lại trong tôi như từng vũng nước
Nỗi băn khoăn trong ngực tôi rạo rực
Còn đọng lại trong tôi nhiều nữa
Những nghi lễ tôn giáo cầu hồn cho người chết
Những bói toán tiên tri, những trò ma thuật
Những cuồng say của những buổi lễ ban chiều
Cầu cho cuộc đời, cho cả tình yêu
Mùi máu hăng hăng, vị phì nhiêu của đất
Mọi sự vật đều hoá ra thần thánh tất
Từ mực và cát bụi giọt nước mẩu xương
Từ nước mắt và những lời ca hát
Những huyền ảo không thể quên của những vùng bí mật
Thật nhân đạo và rất là vô đạo
Chất thơ với chất tinh thần của máu
Tôi vuốt ve một cách ngây thơ vô tội
Nỗi băn khoăn ve vuốt ngón tay
Và cầu nguyện như ai:
Tata ietu uala ku diulu
Fukamenu!
Lengenu!
O ituxi! O ituxi
Ôi thật trái ngược với những điều tội lỗi
Thật là ngôn ngữ mới
Không còn chuyện kể ở trong bóng tối
bóng cây mafumeira
Hoặc kể bên bếp lửa bốc khói dịu dàng
Chuyện thỏ rùa, chuyện khỉ và sư tử
Hãy chạy đi!
Mặc lũ cá sấu mở yến tiệc trên những vùng nuôi cá bỏ hoang
Với tất cả những thứ đã nảy sinh bao năm tháng
Những nhớ mong, ký ức
Về những nhịp khéo léo của tứ chi thuần thục
Những thân hình, những tiếng nói, những chuyển động ngang lưng
Những tiểng rên ngắt quãng trong bóng đêm
Trong ánh lửa bị rung rung vì nhịp điệu
Những hàng dừa có những đường viền đẹp
Theo mùi hương của đất mới xới lên
Có cả những tiếng người vang rộn ngay bên
Cả tinh thần và vẻ gì duyên dáng
Của nhất trí đồng tâm và lòng tin chắc chắn
Nhấn luyến trong những tiếng đàn tre thanh
Những tiếng trống vị ngọt ngào bật nổi
Vị vui tươi của truyền thống bao đời
Tôi chạy trốn
Tinh thần ảm đạm
Bị giày xéo dưới những khoang nuôi cá bỏ hoang
Bổi lên những bản giao hưởng của Bêtôven
Và những bài thơ mà bạn Musunđa giờ đây không hiểu
Tôi chạy trốn màu xanh đen ấy
Màu những rừng phan-ma của độ tuổi thanh xuân
Vuốt ve nỗi băn khoăn trong ngực tôi rạo rực
Những tấm lưng
Những tấm lưng cân đối cúi gằm trên mặt đất
Vẵt xới thô sơ bằng lưỡi cuốc thô sơ
Lưỡi sắt hoa lên chút sáng mờ
Và những tiếng hát nịp với đau thương, cố gắng
Và những sự yêu thương như lắm vợ lắm chồng
Những giọt lệ quánh của những thân cây không ngọn cũng không cả rễ
Nỗi khát khao đoàn kết của những con thuyền đuơng trôi trên mặt nước
Những nụ cười phối nhạc dưới những tán lá dừa
Những thân cây bao-báp không thể ôm gọn một vòng tay
Những thứ đó tất cả đều còn lại
Ngoài xa kia nơi đất nước châu Phi
Trong châu Phi, mảnh đất thực châu Phi
Những dòng nước độc đoán và phá hoại
Dồn dập đầy trong khoang nuôi cá bỏ hoang
Trong cơn đói tham lam của những con vật lạc loài
Tôi chạy trốn
Miệng cười buồn, cái cười trống rỗng
Không còn đất, chẳng có lời, không Tổ quốc
Nhảy trong tôi bao câu chuyện phiêu lưu
Chòng chành theo những con thuyền hy vọng mong manh
Hướng theo bước chân của sự lai tạp siêu hình
Sự liên kết của dạ dày lép kẹp
Với tinh thần ngậm giữa những răng hôi
Cao nữa lên, hãy cao lên nữa!
Tôi mang trong máu niềm vui của những khoảng không gian
Hương thơm của những thân thể đã hy sinh vì nhân loại
Sự trinh khiết của những bông hoa
Sự đau thương của những ngục tù
Vì dốt nát đã sợ hãi trời cao, đất rộng
Sợ thần linh và sợ con người
Sợ xác chết và cả những thân thể sống
Sợ chiều sâu và sợ cả chiều cao
Tôi mang trong máu
Cái nóng nhân đạo của tình bầu bạn
Hơi nóng nồng say của những nhịp điệu phũ phàng trong đêm tối
Và màu xanh óng ánh của tàn cây
Và những loài chim nhỏ cặp mắt nhìn hoang dại
Với tiếng ầm ầm của những dòng thác dội
Và sự bất thần đến những tia chớp giật
Và đất kia và cả con người
Tôi mang trong máu
tình yêu
Tôi chạy trốn
Màu xanh đen của những rừng phan-ma của tuổi thanh xuân
Tôi vuốt ve một cách ngây thơ vô tội
Nỗi băn khoăn ve vuốt ngón tay
Miệng cười buồn, cái cười trống rỗng
Tinh thần giày đạp đau thương trong những khoang nuôi cá bỏ hoang
Ôi những tiếng kêu
Mang mầm mống từ bao đời cũ
Tất cả sống lại rồi
Tấn thảm kịch thanh xuân gặp lại
Sống lại rồi trong những lồng ngực ước mơ
Hừng hực thở hơi sức đầy sự thật
Gắn chặt với chất gì rất tuyệt
Ôi đẹp sao
Màu xanh của những khu rừng cọ pan-ma
Tác giả tự chú:
"Tata ietu uala ku diulu
Fukamenu!
Lengenu!
O ituxi! O ituxi"
(Ôi Đức chúa, người ở trên trời
Hãy quỳ xuống!
Hãy trốn đi!
Ôi tội lỗi! Ôi tội lỗi!)
Nhà lao Caxias
6-2-1955