19/04/2024 17:13Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Tam Quốc
Đăng bởi Vanachi vào 29/08/2005 01:57
Nguyên tác
天覆何彌廣，
苞育此群生。
棄之必憔悴，
惠之則滋榮。
慶雲從北來，
郁述西南征。
時雨中夜降，
長雷周我庭。
嘉種盈膏壤，
登秋畢有成。
Phiên âm
Thiên phúc hà my quảng,
Bao dục thử quần sinh.
Khí chi tất tiều tuỵ,
Huệ chi tắc tư vinh.
Khánh vân[1] tòng bắc lai,
Uất thuật[2] tây nam chinh.
Thời vũ trung dạ giáng,
Trường lôi chu ngã đình.
Gia chủng doanh cao nhưỡng,
Đăng thu tất hữu thành.Dịch nghĩa
Trời xanh bao trùm thực rộng lớn,
Bao quát nuôi dưỡng mọi loài.
Nếu ruồng bỏ loài gì ắt sẽ bị tiều tuỵ,
Nếu ban ơn lộc cho loài gì ắt sẽ được tốt tươi.
Mây lành từ phía bắc tới,
Ùn ùn trôi về tây nam.
Mưa kịp thời trong đêm xuống,
Sấm dài xung quanh sân.
Giống tốt gieo trong đất phì nhiêu,
Tới mùa thu ắt sẽ bội thu.Bản dịch của Điệp luyến hoa
Trời bao trùm rộng khắp,
Nuôi dưỡng hết mọi loài.
Ruồng bỏ ắt tiều tuỵ,
Ân lộc hẳn tốt tươi.
Mây lành từ bắc lại,
Cuộn về tây nam bay.
Mưa kịp thời đêm trút,
Quanh sân sấm vọng dài.
Giống tốt, đất màu mỡ,
Bội thu sẽ có ngày.
Năm Thái Hoà thứ 2 (228) đại hạn, dân tình đói khổ, Tào Thực viết bài này tại Ung Châu, qua đó ký thác việc mong mỏi được Nguỵ Minh Đế Tào Duệ 曹叡 vô tư như trời mưa mà lại dùng tới mình.
[1] Mây lành, còn gọi là "khanh vân" 卿雲 hay "cảnh vân" 景雲. "Sử ký" giải thích: "Nhược yên phi yên, nhược vân phi vân, uất uất phân phân, tiêu tác luân khuân, thị vị khanh vân" 若煙非煙，若雲非雲，鬱鬱芬芬，蕭索輪囷，是謂卿雲 (Như khói mà không phải khói, như mây mà không phải mây, ùn ùn xông lên, cuồn cuộn tới lui, gọi là khanh vân).
[2] Tức "uất luật" 鬱律, mây khí lẫn lộn.