28/04/2024 04:00Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Nước: Hungary
Đăng bởi hongha83 vào 09/06/2012 08:43
Nguyên tác
"Hogy is kezdjem csak hát?... Mindennek előtte
Hogyan tettem szert a Kukoricza névre?
Kukorica között találtak engemet,
Ugy ruházták rám a Kukoricza nevet.
Egy gazdaember jólelkü felesége
- Amint ő nekem ezt sokszor elmesélte -
Egyszer kinézett a kukoricaföldre,
S ott egy barázdában lelt engem heverve.
Szörnyen sikítottam, sorsomat megszánta,
Nem hagyott a földön, felvett a karjára,
És hazafelé ezt gondolta mentiben:
"Fölnevelem szegényt, hisz ugy sincs gyermekem."
Hanem volt ám neki haragos vad férje,
Akinek én sehogy sem voltam ínyére.
Hej, amikor engem az ottan meglátott,
Ugyancsak járták a cifra káromlások.
Engesztelte a jó asszony ily szavakkal:
"Hagyjon kend föl, apjok, azzal a haraggal.
Hiszen ott kinn csak nem hagyhattam vesztére,
Tarthatnék-e számot isten kegyelmére?
Aztán nem lesz ez a háznál haszontalan,
Kednek gazdasága, ökre és juha van,
Ha felcsuporodik a kis istenadta,
Nem kell kednek bérest, juhászt fogadnia."
Valahogy, valahogy csakugyan engedett;
De azért rám soha jó szemet nem vetett.
Hogyha nem ment a dolgom maga rendiben,
Meg-meghusángolt ő amugy istenesen.
Munka s ütleg között ekkép nevelkedtem,
Részesűltem nagyon kevés örömekben;
Az egész örömem csak annyiból állott,
Hogy a faluban egy szép kis szőke lyány volt.
Ennek édesanyja jókor a síré lett,
Édesapja pedig vett más feleséget;
Hanem az apja is elhalt nemsokára,
Így jutott egyedűl mostohaanyjára.
Ez a kis leányzó volt az én örömem,
Az egyetlen rózsa tüskés életemen.
Be tudtam is őt szeretni, csodálni!
Ugy hítak minket, hogy: a falu árvái.
Már gyerekkoromban hogyha őt láthattam,
Egy turós lepényért látását nem adtam;
Örültem is, mikor a vasárnap eljött,
És vele játszhattam a gyerekek között.
Hát mikor még aztán sihederré lettem,
S izegni-mozogni elkezdett a szívem!
Csak úgyis voltam ám, mikor megcsókoltam,
Hogy a világ összedőlhetett miattam.
Sokszor megbántotta gonosz mostohája...
Isten neki azt soha meg ne bocsássa!
És ki tudja, még mit el nem követ rajta,
Ha fenyegetésem zabolán nem tartja.
Magamnak is ugyan kutyául lett dolga,
Belefektettük a jó asszonyt a sírba,
Aki engem talált, és aki, mondhatom,
Mint tulajdon anyám, úgy viselte gondom.
Kemény az én szívem, teljes életemben
Nem sokszor esett meg, hogy könnyet ejtettem,
De nevelőanyám sírjának halmára
Hullottak könnyeim zápornak módjára.
Iluska is, az a szép kis szőke leány,
Nem tettetett bútól fakadt sírva halmán;
Hogyne? az istenben boldogult jó lélek'
Kedvezett, amiben lehetett, szegénynek.
Nem egyszer mondta, hogy: "várakozzatok csak!
Én még benneteket összeházasítlak;
Olyan pár válik is ám tibelőletek,
Hogy még!... várjatok csak, várjatok, gyerekek!"
Hát hiszen vártunk is egyre keservesen;
Meg is tette volna, hiszem az egy istent,
(Mert szavának állott ő minden időbe')
Ha le nem szállt volna a föld mélységébe.
Azután hát aztán, hogy meghalálozott,
A mi reménységünk végképp megszakadott:
Mindazonáltal a reménytelenségbe'
Ugy szerettük egymást, mint annakelőtte.
De az úristennek más volt akaratja,
Szívünknek ezt a bús örömet sem hagyta.
Egyszer én valahogy nyájam elszalasztám,
Annak következtén elcsapott a gazdám.
Búcsut mondtam az én édes Iluskámnak,
Keserű érzéssel mentem a világnak.
Bujdosva jártam a világot széltére,
Mígnem katonának csaptam föl végtére.
Nem mondtam én neki, az én Iluskámnak,
Hogy ne adja szivét soha senki másnak,
Ő sem mondta nekem, hogy hűséges legyek -
Tudtuk, hogy hűségünk ugysem szegjük mi meg.
Azért szép királylyány ne tarts reám számot;
Mert ha nem bírhatom kedves Iluskámat:
Nem is fogok bírni senkit e világon,
Ha elfelejtkezik is rólam halálom."Bản dịch của Nguyễn Xuân Sanh
"Tôi không biết từ đâu tôi phải bắt đầu?
Tôi phải nói tại sao tên Đẻ-rơi trước nhất
Trên một cánh đồng lúa ngô tôi bị vứt
Do đó tên tôi là Cậu-bé-đẻ-rơi
Vợ một chủ điền đã kể với tôi
Biết bao lần bà ta đã kể
Một hôm ra cánh đồng thăm ngô lúa
Bà thấy tôi đứa con mới đẻ nằm giữa luống cày
Tôi khóc oa oa. Bà bế lên tay
Bà không nỡ lòng để tôi dưới đất
Mang tôi về nhà bà nghĩ: "Khổ thật!
Ta không con, ta sẽ nuôi chú bé này!"
Bà có ông chồng gian ác hay tức đời
Thằng cha thô lỗ chẳng có gì làm vừa ý
Khổ thân tôi! Khi đem tôi về hắn thấy
Hắn lần ra cả một chuỗi tiếng rủa nguyền
Bà vợ can đảm làm dịu lòng ông chồng:
"Nguôi đi, mình ơi, đừng giận dỗi
Nếu tôi bỏ mặc, nó sẽ chết đói
Mà ta còn cầu mong Chúa tha tội mai sau!
Thêm nữa trong nhà nó cũng có ích cho ta
Chúng ta có cừu, cừu con cừu lớn
Nay mai cậu bé sẽ khôn hẳn
Sẽ thành trẻ chăn cừu - tiết kiệm biết bao!"
Cuối cùng ông chủ cũng nhượng chứ sao
Nhưng chẳng hiền lành nhìn tôi bao giờ cả
Cứ chờ tôi có một lỗi nhỏ
Là nện roi vào lưng ngay!
Tôi lớn lên, hết lao động rồi roi
Trong cuộc sống rất ít có gì vui vẻ
Hạnh phúc trong lòng tôi chỉ có
Khi tôi gặp một cô gái đẹp tóc vàng
Từ rất lâu đã mất mẹ nàng
Bố cô lại kết duyên cùng mẹ kế
Nhưng than ôi, bố cô cũng đà quá cố
Nên cô con chỉ sống với bà dì
Cô em gái bé là hạnh phúc đời tôi
Đóa hoa trong bụi cỏ gai cuộc sống
Nếu tôi có thể yêu đương và quý trọng
Người làng sẽ bảo: "Đây hai trẻ mồ côi!"
Ngày còn bé khi tôi nhìn thấy cô
Dù bánh mật cũng không làm tôi lơ cô được
Vui bao nhiêu khi đến ngày chủ nhật
Tôi chơi với cô giữa đám trẻ trong thôn
Thời gian qua, mép trai đã ướm tơ lông
Và trái tim đã bắt đầu đập mạnh
Khi đó nếu tôi ôm hôn nàng đằm thắm
Thì mặt đất có sụt đi tôi cũng chẳng biết gì!
Biết bao lần bà dì ghẻ ác nghiệt đã đánh cô
Cầu xin Chúa Trời đừng quên tôi đó!
Và ai biết nếu không có lời tôi đe dọa
Thì mụ ta còn bao bội tín lỗi lầm!
Tôi cũng thế, số phận cứ xấu dần
Người đàn bà quý nuôi tôi đã mất
Người đàn bà thấy tôi ngoài đồng đã nhặt
Có thể nói đã chăm nom tôi tựa mẹ hiền
Lòng tôi đã chai lại, và suốt tháng năm
Tôi ít khi chảy được một dòng nước mắt
Nhưng khi bà mẹ nuôi tôi chết
Tôi tuôn nhiều thác lệ, chữ nói không sai
I-lu cũng vậy: Cô gái đẹp tóc vàng vai
Khóc lăn trên mộ, nỗi buồn không dứt
Tấm lòng người đàn bà mà Chúa Trời lấy mất
Đã cố gắng làm nhiều việc tốt cho cô em
Nhiều lần bà nói với chúng tôi: "Chờ xem!
Hai con muốn lấy nhau? Mẹ lo tất!
Mẹ nói hai con sẽ thành một cặp
Sẽ thành một cặp - nhưng nên chờ!"
Nhất định chúng tôi chờ, nhưng không phải không lo
Ôi! chúng tôi biết bà sẽ giữ lời hẹn hứa
Tính bà không phải là người nói dối!
Nhưng than ôi! đất sâu đã cướp bà đi
Sau khi, sau khi bà đã qua đời
Niềm mơ ước chúng tôi thật là khó đạt
Trong thất vọng, chúng tôi còn yêu nhau như trước
Chúng tôi còn như trước yêu nhau
Đến vui buồn như thế chúng tôi cũng phải thương đau!
Có thể Trời đã định một điều gì khác
Một ngày kia - sao lại thế, nào ai biết được
Tôi lạc đàn cừu: chủ đuổi tôi đi
Tôi đến vĩnh biệt nàng xinh đẹp I-lu
Tôi đi, lòng tôi đầy cay đắng
Đi lang thang trên quả đất rộng
Đến cuối cùng làm lính - và tôi đây
Tôi không bảo với nàng dịu ngọt I-lu
Đừng gửi trái tim cho cậu trai nào khác
Nàng cũng không bảo tôi phải trung thực
Biết rằng chúng tôi vẫn trung thực với nhau
Mong công chúa đừng mơ ước đến tôi
Nếu tôi không phải chồng của I-lu yêu quý
Thì tôi không là chồng ai trên thế giới
Cho dẫu sự chết có bỏ quên tôi mãi trên trần gian"