23/04/2024 22:25Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Nguyên
Đăng bởi Vanachi vào 27/10/2018 22:23
Nguyên tác
單車奉使柴尚書，
龍潭虎穴坦如途。
丹青明著使外國，
不減漢朝張與蘇。
共山李生有志謀，
樂執鞭弭同馳驅。
但願皇恩彌宇宙，
不須珍異輸天都。
Phiên âm
Đan xa phụng sứ Sài thượng thư,
Long đàm hổ huyệt thản như đồ.
Đan thanh minh trước sứ ngoại quốc,
Bất giảm Hán triều Trương dữ Tô[1].
Cộng sơn Lý sinh hữu chí mưu,
Nhạc chấp tiên nhị đồng trì khu.
Đãn nguyện hoàng ân my vũ trụ,
Bất tu trân dị thâu thiên đô.Bản dịch của nhóm Trần Kính Hoà
Xe Sài thượng thơ lướt viễn phương,
Đầm rồng hang hổ tợ đường trường.
Đơn thanh rạng vẽ sứ ngoại quốc,
Chẳng kém Hán triều Tô với Trương.
Cung sơn Lý sinh có mưu trí,
Cầm roi giong ruổi một con đường.
Sao cho ơn chúa khắp vũ-trụ,
Của quý không cần nạp đế hương.
Bài thơ này được làm khi tiễn thượng thư Sài Trang Khanh tức Sài Thung 柴椿, sứ thần nhà Nguyên trong lần được phái sang nhà Trần nước ta năm 1281, được chép trong An Nam chí lược nhưng không đề tựa. Tiêu đề ở đây lấy theo Nguyên thi tuyển.
Nguyên năm 1278, Trần Thánh Tông mất, Trần Nhân Tông kế vị nhưng không hỏi ý kiến nhà Nguyên, Nguyên Thế Tổ (Hốt Tất Liệt) nhiều lần sai Sài Thung làm sứ giả mang chiếu thư sang đòi vua ta sang triều kiến nhưng đều bị từ chối. Năm 1281, Nhân Tông cáo bệnh cử Trần Di Ái là chú sang thay mình. Hốt Tất Liệt nhân đó phong Di Ái làm An Nam quốc vương, cử Sài Thung đem quân hộ tống, nhưng khi đến biên giới thì bị quân nhà Trần đánh. Trần Di Ái bị bắt về, được tha cho tội chết nhưng bị bắt làm lính hầu ở phủ Thiên Trường.
[1] Trương Khiên sứ Tây Vực và Tô Vũ sứ Hung Nô đời Hán.