25/04/2024 14:21Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Trung Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 24/03/2014 10:58
Nguyên tác
手種黃柑二百株，
春來新葉遍城隅。
方同楚客怜皇樹，
不學荊州利木奴。
幾歲開花聞噴雪，
何人摘實見垂珠？
若教坐待成林日，
滋味還堪養老夫。
Phiên âm
Thủ chủng hoàng cam nhị bách châu,
Xuân lai tân diệp biến thành ngung.
Phương đồng Sở khách[1] liên hoàng thụ,
Bất học Kinh Châu[2] lợi mộc nô.
Kỷ tuế khai hoa văn phún tuyết,
Hà nhân trích thực kiến thuỳ châu?
Nhược giao toạ đãi thành lâm nhật,
Tư vị hoàn kham dưỡng lão phu.Dịch nghĩa
Tự tay trồng được hai trăm cây cam vàng,
Xuân tới, lá non đâm um tùm nơi góc thành.
Ta trồng cam vì thương cam, như người nước Sở thương quít,
Chứ chẳng như ai đó ở Kinh Châu lợi dụng cây đặng làm giàu.
Vài năm nữa cây ra hoa trắng như tuyết phun,
Người hái trái ăn, có thấy trái rủ xuống như châu báu chăng?
Ví như ta cứ bị ở đây cho tới khi cam mọc thành rừng,
Thì những múi cam ngon ngọt này có thể dưỡng lão cho ta rồi.Bản dịch của Nguyễn Minh
Hai trăm cây tự tay trồng được
Xuân lá non xanh một góc thành
Như người nước Sở thương cam
Há đâu vụ lợi như chàng Kinh Châu
Vài năm nữa hoa màu tuyết trắng
Người hái ăn có ngắm ngọc châu
Ví như ta bị đày lâu
Cam thành rừng, cũng giúp nhau dưỡng già
[1] Tức Khuất Nguyên (343 tr.CN - 287 tr.CN), người nước Sở, giữ chức tam lư đại phu, bị bọn quyền thần ganh ghét, đày ông đi Giang Nam, nhảy xuống sông tự vẫn trên đường đi. Sinh thời ông có nhiều bài thơ ca ngợi cây quít (trong bài viết là hoàng thụ).
[2] Tên đất thời Tam Quốc. Thái thú Đan Dương (thuộc Kinh Châu) là Lý Hành trồng quít kiếm lời trở nên giàu có.