19/04/2024 23:26Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Song thất lục bát; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hiện đại
Đăng bởi hảo liễu vào 17/03/2015 22:13
Năm Kỷ Sửu (1709) theo vâng lệnh chúa
Lấy Trịnh Cương, chắt của Khang Vương
Lên ngôi nối dõi tông đường
Nắm quyền phủ chúa đảm đương việc triều
Phép thuế theo Tô Dung điện học
Luật thuế này Trung Quốc đem sang
Ngõ hầu hạn chế thuế quan
Hiện không thích hợp mà đang được dùng
Ở Đàng Trong chúa sai đo đạc (1711)
Diện tích vùng bãi cát Trường Sa
Đồng Hồ Bố Chính đặt ra
Dùng đo viễn độ khoảng xa lộ trình
Xuống lệnh truyền quan viên nội phủ (1711)
Phải du hành đến đó mà xem
Đắp đường tu sửa lẫm kinh
Ngăn ngừa lụt lội dân sinh thế nào
Ba năm sau, tháng hai Giáp Ngọ (1714)
Vua Nặc Yên xứ nọ Đàng Trong
Xin quân cứu viện vì không
Đủ phương chống trả rất mong cứu nàn
Thợ khắc làng Liễu Chàng dâng sách
Dâng cho chúa kiệt tác bấy giờ
Một của Tuệ Tĩnh thiền sư
Viết về y lý dùng cho các thầy
Ông là người Nghĩa Lưu Dạ Cẩm
Được nhà sư ở Cẩm Sơn nuôi
Thi đình, hoàng giáp đỗ ngay
Về sau đi sứ bị người giữ luôn
Chúa Trịnh Cương thu hồi ván sách (1718)
Sợ kẻ thù gieo rắc nội dung
Chống người phủ chúa và cùng
Tham quan ô lại bên trong chính quyền
Chúa lại truyền chuyển ba phiên cố
Rút hết quyền sáu bộ bên cung
Để vua hư vị ngồi không
Quyền thì phủ chúa gom chung hết rồi
Đổi niên hiệu là đời Thái Bảo (1720)
Đánh thuế đồng, thuế muối, bán buôn
Công ty Đông Ấn tạm ngưng
Triệu hồi toàn bộ khỏi vùng Nghệ An
Chúa Trịnh Cương đề ra nguyên tắc
Thì chi thu đảo ngược kịp thời
Định ra lễ phục hẳn hoi
Huỷ ngay điều luật chặt tay bấy giờ (1721)
Chiếu truyền cho kiểm tra dân số (1723)
Những di dân các hộ ven sông
Ba năm kiểm lại cho xong
Quỹ riêng trường học ruộng công để dành
Truyền nộp nhanh bản đồ thuỷ lợi (1725)
Của mỗi vùng để đợi chỉnh tu
Khơi thông, dẫn thuỷ, đào hồ
Vét sông tắc nghẽn, đắp bờ lên cao
Để chặn đứng cường hào ác bá
Vạch trần ra bè lũ tham ô
Vua cho yết bảng bây giờ
Ở nơi công cộng để cho dân bàn