26/04/2024 22:23Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Cửu nhật ký Sầm Tham
九日寄岑參

Tác giả: Đỗ Phủ - 杜甫

Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi Vanachi vào 12/01/2014 18:28

 

Nguyên tác

出門復入門,
雨腳但仍舊。
所向泥活活,
思君令人瘦。
沉吟坐西軒,
飯食錯昏晝。
寸步曲江頭,
難為一相就。
吁嗟乎蒼生,
稼穡不可救!
安得誅雲師?
疇能補天漏?
大明韜日月,
曠野號禽獸。
君子強逶迤,
小人困馳驟。
維南有崇山,
恐與川浸溜。
是節東籬菊,
紛披為誰秀?
岑生多新語,
性亦嗜醇酎。
採採黃金花,
何由滿衣袖?

Phiên âm

Xuất môn phục nhập môn,
Vũ cước đãn nhưng cựu.
Sở hướng nê hoạt hoạt,
Tư quân linh nhân sấu.
Trầm ngâm toạ tây hiên,
Phạn thực thác hôn trú.
Thốn bộ khúc giang đầu,
Nan vi nhất tương tựu.
Hu ta hồ thương sinh,
Giá sắc bất khả cứu!
An đắc tru vân sư?
Trù năng bổ thiên lậu?
Đại minh thao nhật nguyệt,
Khoáng dã hào cầm thú.
Quân tử cường uy dĩ,
Tiểu nhân khốn trì sậu.
Duy nam hữu sùng sơn,
Khủng dữ xuyên tẩm lưu.
Thị tiết đông ly cúc,
Phân phi vi thuỳ tú?
Sầm sinh đa tân ngữ,
Tính diệc thị thuần trữu.
Thái thái hoàng kim hoa,
Hà do mãn y tụ?

Dịch nghĩa

Bước ra lại bước vào cửa,
Hai gót vẫn như cũ.
Hướng về bùn bê bết,
Nhớ anh khiến người bần thần.
Lặng ngồi nơi hàng hiên phía tây,
Ăn uống lộn cả giờ trưa hay tối.
Cách đầu Khúc Giang đi vài tấc,
Thế mà cũng khó gặp nhau.
Thương cho lũ dân đen,
Gặt hái phải bỏ dở.
Làm sao mà giết được thần mây,
Để cứu vớt lại sự sơ sót của trời.
Trên không vắng trăng sao,
Dưới đất đầy thú dữ.
Bậc trên lòng vòng khéo,
Kẻ dưới đi mau khó.
Ở vùng nam có núi Tung,
Sợ cùng với sông chảy mạnh.
Mùa này cúc dậu đông,
Vì ai mà đẹp tốt tươi.
Bác Sầm lắm thơ mới,
Tính lại hay ham chất men.
Hái hái hoa vàng rượm,
Làm sao cho đầy tay áo.

Bản dịch của Nhượng Tống

Trở ra lại trở vào
Mưa vẫn sa như cũ
Đâu đó thẩy lầm bùn
Nhớ anh, người đã võ
Cơm ăn sai bữa thường
Quanh hiên ngồi đứng vọ
Mấy bước khỏi đầu sông
Sang thăm đường chẳng có
Thương thay lũ đen đầu
Cày cấy thôi đành bỏ
Ai giết được thần mưa?
Trời dột, hàn vá hộ?
Đồng rít lũ chim muông
Sáng chìm đôi Ác, Thỏ
Ông lớn thẩn thơ buồn
Thằng dân đi lại khổ
Về nam rẫy núi cao
Sợ còn tuôn nước lũ
Hôm nay cúc dậu đông
Vì ai đưa nở rộ?
Anh hẳn lắm thơ hay
Rượu xơi chừng mấy hũ
Hoa vàng hái, hái mau
Đầy vạt xem chừng khó
Bài thơ này được sáng tác mùa thu năm 754, cùng thời gian với ba bài "Thu vũ thán".

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Đỗ Phủ » Cửu nhật ký Sầm Tham