27/04/2024 02:36Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Hoạ hiệp tá trí sự Thương Xuyên Tôn Thất Tế tiên sinh lục thập tự thọ tịnh xuân nhật thí bút nguyên vận
和協佐致事商川尊室濟先生六十自壽並春日試筆原韻

Tác giả: Nguyễn Phúc Ưng Bình - 阮福膺苹

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi hảo liễu vào 07/01/2015 11:27

 

Nguyên tác

懸車之後幾春秋,
海屋年年進鶴籌。
九十韶光聊共賞,
六旬花甲喜初週。
園林已熟桑麻計,
鐘鼎無煩肉食謀。
顧盼庭柯芝玉近,
壽杯吟嘯倚樓頭。

Phiên âm

Huyền xa[1] chi hậu kỷ xuân thu,
Hải ốc niên niên tiến hạc trù[2].
Cửu thập thiều quang[3] liêu cộng thưởng,
Lục tuần hoa giáp[4] hỷ sơ chu.
Viên lâm dĩ thục tang ma[5] kế,
Chung đỉnh[6] vô phiền nhục thực[7] mưu.
Cố phán đình kha[8] chi ngọc[9] cận,
Thọ bôi ngâm khiếu ỷ lâu đầu.

Dịch nghĩa

Về hưu đã được mấy năm rồi
Tuổi thọ hàng năm cứ tăng lên thêm mãi
Cứ được thưởng thức phong sắc mùa xuân rực rỡ
Mừng tuổi sáu chục cũng mới vừa qua
Vườn tược đang lo chăm xới trồng dâu
Cơm ăn áo mặc đã có ân vua khỏi phải lo lắng
Mong mỏi cây cỏ trong sân nhà được mọc gần với hoa lan
Tựa vào thành lầu uống rượu mừng thọ, hát và ngâm vang lừng

Bản dịch của Nguyễn Hữu Vinh

Về hưu nay đã mấy mùa sương
Tuổi tác ngày thêm khoẻ mạnh thường
Ba tháng xuân lành cùng thú hưởng
Sáu mươi tuổi thọ mới vui sang
Vườn nhà rau quả đang chăm sóc
Lộc nước thịt cơm khỏi võ vàng
Mong đợi bạn thơ thường đến viếng
Trên lầu rượu thọ hát ngâm vang
Lời tự: "Sử quán toản tu" 史館纂修 (Thơ làm trong thời kỳ làm toản tu ở Quốc Sử quán).

[1] Về hưu.
[2] Từ câu "Hải ốc thiêm trù" 海屋添籌, hay "Hải hạc thiêm trù" 海鶴添籌 chỉ tuổi thọ.
[3] Phong cảnh mùa xuân.
[4] Sáu mươi tuổi.
[5] Cây dâu, đay, gai. Ở đây chỉ rau quả trong vườn. Lấy ý từ bài "Quy điền viên cư" 歸田園居 kỳ 2 của Đào Tiềm 陶潛:
Tương kiến vô tạp ngôn,
Đản đạo tang ma trưởng.
Tang ma nhật dĩ trưởng,
Ngã thổ nhật dĩ quảng.
相見無雜言,
但道桑麻長。
桑麻日已長,
我土日已廣。
(Gặp nhau chẳng chuyện lai nhai,
Chỉ lo hỏi bạn dâu gai thế nào.
Dâu gai nay đã mọc cao,
Vườn nhà cũng đã lao xao rậm rồi.)

[6] Do câu "Chung minh đỉnh thực" 鍾鳴鼎食 (Người nhà giàu xưa bày đỉnh đựng thức ăn, khi ăn thì đánh chuông báo giờ). Ý chỉ nhà giàu có, nhà quan.
[7] Chỉ người làm quan được bổng lộc.
[8] Cây trong sân nhà.
[9] Do câu "Chi lan ngọc thụ" 芝蘭玉樹 (Bạn bè, con cháu tốt lành). Câu này ý chỉ bạn bè thường thăm viếng lẫn nhau.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Nguyễn Phúc Ưng Bình » Hoạ hiệp tá trí sự Thương Xuyên Tôn Thất Tế tiên sinh lục thập tự thọ tịnh xuân nhật thí bút nguyên vận