19/04/2024 09:43Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Song thất lục bát; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hiện đại
Đăng bởi Nguyễn Lãm Thắng vào 14/11/2008 07:26
Có một hôm chủ nhà đi vắng
Chó chạy quầng oăng oẳng sủa vang
Heo trong chuồng lớn giọng cười vang
Lấy làm lạ, chó hằn học hỏi:
- Gì vui đâu mầy cười inh ỏi
Học làm chi những thói trêu ngươi
Xót thương mày thốt chẳng nên lời
Thân khổ nhục còn cười với cợt
Heo bình tỉnh đáp lời thơn thớt:
- Bởi vì tôi non nớt dại khờ
Nghĩ đời anh chín trẽn mười trơ
Suốt một kiếp hầu thờ nịnh chủ
- Câm miệng lại đồ mê ăn ngủ
Ngủ với ăn cho ú mặt mày
Kết liễu đời bằng lưỡi dao phay
Không biết thẹn còn bày mai mỉa
Heo đứng dậy lưng còng đít ỉa
Miệng khề khà vừa chỉa vừa châm
Chó căm hờn mắt đỏ hằm hằm
Nhảy lồng lộn miệng gầm dữ dội:
- Nào có giỏi ra đây chóng đối
Thịt xương mày là gỏi nhà tao...
- Anh chó này, anh bỡn đó sao
Tôi mà chết, anh nào có sống
Tôi là gạo, là tiền, là mộng
Chạm vào tôi anh hỏng còn đâu
Chó càng nghe càng những điên đầu
Bèn lớn giọng ra màu kẽ cả
- Tao với mày vốn không xa lạ
Nỡ đem điều nhục mạ nhau chi
Song thực lòng rất đổi khinh khi
Đời mê lú biết gì khôn dại
Cầu an thân quên câu hồ hải
Bán danh mày chưa lại ba xu
Giữa cõi trần mày "đệ nhất ngu"
Lời thế tục thiên thu ray rứt
Heo bình tỉnh không điên không tức
Lời dịu lời hết sức điềm nhiên:
- Gió không ngừng cây lặng sao yên
Tôi cũng đã nhiều kiêng lắm nể
Chứ thực lòng xót thương vô kể
Với loài người hồ dễ lắm sao
Miệng thánh hiền, lòng lại gươm đao
Chuyên mua chuộc những ai nhẹ dạ
Lại thôn tính bằng cơm bằng cá
Hám mồi ngon quên cả nhục vinh
Ngàn muôn năm đầy tớ trung thành
Ôi! hổ thẹn tánh danh loài chó
Hết chịu nỗi chó liền nhọn mỏ
Nhe hàm răng chò chỏ như gươm
Mạnh chân cào miệng gấu gườm gườm
Heo phè phởn cười ươm tua tủa
Chó the thé cao lời nguyền rủa:
- Mày quả phường vô chúa vô tôi
Hết ăn không rồi lại ngồi rồi
Không đền đáp, không bồi ơn chủ
Còn như tao đêm ngày không ngủ
Dốc một lòng canh giũ tà gian
Nào hay chi cảnh sống an nhàn
Đời vùng vẫy dọc ngang tuyệt mức
Những ngày vui núi rừng náo nức
Đuổi hươu nai ra sức góp công
Đem mồ hôi đổi chữ no lòng
Đời bay nhảy thoát vòng kiềm chế
Chó khinh khỉnh tiếp lời ngạo nghễ
- Đâu như mày ở nể ăn không
Đời vui trong cá chậu chim lồng
Mắt nhắm híp hết trông trời đất
Mồm eng éc "tam xang nhất nhật"
No bụng rồi đánh giấc say mê
Mặc loài người làm gió làm mưa
Dao kề cổ còn chưa hay biết
Ôi cuộc sống dẫy đầy gớm ghiết
Heo mày ơi! nuối tiếc mà chi
Heo ngả người như dại như si
Lời nhỏ nhẹ cực kỳ khiêm tốn:
- Dạ thưa anh, tôi nào đâu muốn
Bởi loài người khó chuộng khó ưa
Dụng trí khôn mưu chước lọc lừa
Khéo chải chuốc đãi đưa lỗ miệng
Phường xu nịnh mê lời đắm tiếng
Trước mặt người - đối diện thần uy
Run sợ rồi thiếu nghĩ thiếu suy
Đời lú lẫn biết gì phải trái
Còn heo tôi cam đành chịu dại
Bởi cứng đầu, hét thói nịnh suy
Nên loài người tặng "đệ nhất ngu"
(Vì bất khuất bị tù bị hãm)
Quý gì đâu nồi rau mẻ cám
Mua dòng đời sống tạm này chi
Từng vẫy vùng chạy nhảy đua thi
Nào đâu biết lụy quỳ nịnh bợ
Không khuất phục lọ cầu bợ đỡ
Nên cam đành lãnh nợ cùm gông
Lòng những mong tháo cũi sổ lồng
Chốn rừng núi vốn dòng ngào nghễ
Nghĩa tự do không còn khống chế
Nhột lời khen đáo để điêu ngoa
Giữa núi rừng ta chỉ với ta
Không lệ thuộc đầu nhà xó bếp
Làm chết xác dạ dày lép kẹp
Thiếu tự do chèn ép khắc khe
Anh săn mồi mắt lóa lưỡi thè
Công thì lớn, ăn thì chẳng hưởng
Đời anh thật một đời vô tưởng
Thứ chó nhà...giam lỏng nào hay
Tôi thương thầm, lòng những xót vay
Anh đói ngáp mặt mày ủ rũ
Mắt trố trân nhìn say miệng chủ
Những đợi chờ từng hạt cơm rơi
Lắm thương thay cho một kiếp đời
Rốt cục cũng một nồi củ sả
Danh "mộc tồn" lắm ngon nhiều lạ
Món "cờ tây" cũng quá mê ly
Bạn đời ơi! thôi nói làm chi
Chữ khôn dại xét thì cũng khó
Lời thô thiển khua môi múa mỏ
Nói cho cùng...đời chó dáng thương
Sống mòn hơi, chết lại mòn xương
Chó thẹn mặt trăm đường bỉ ổi
Hận thù heo trời chung không đội
Tung mình lên phóng vội vào chuồng
Quyết một phen rửa sạch ngọn nguồn
Bổng chủ thét: -chó cuồng, chó dại!
Chủ vừa đánh, vừa la hớt hải
Chó cùng đường định cậy vuốt nanh
Song bốn bề người đã vây quanh
Lời lợn ỉn đã thành sự thật.
....Chủ đã thỏa gan nở mật
Thẳng tay dao chặt vất chiếc đầu
Chiều hôm rượu cúc đầy bầu
Mùi hương củ sả đượm màu gợi trêu.
Nhà tù Cẩm Phô, Hội An 1957