30/09/2023 16:52Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Tây Sơn
Đăng bởi Vanachi vào 12/08/2006 10:50
Nguyên tác
緊行欲睡睡殊忙，
日夜奔馳不敢康。
十乘馬嘶千里月，
千家雞叫五更霜。
曲肱未獲安疏水，
慧眼還應看熟梁。
名利畏途多熱鬧，
清明覺醒似無妨。
Phiên âm
Khẩn hành dục thuỵ thuỵ thù nan,
Nhật dạ bôn trì mĩ cảm hoàng.
Thập thặng mã tê thiên lí nguyệt,
Bách gia kê khiếu ngũ canh sương.
Khúc quăng vị hợp an sơ thuỷ[1],
Tuệ nhãn hoàn ưng khán thục lương[2].
Danh lợi uý đồ đa nhiệt náo,
Thanh minh tỉnh giấc tự vô phương.Dịch nghĩa
Đi gấp muốn ngủ, mà ngủ cũng rất vội,
Đêm ngày rong ruổi, chẳng dám nghỉ ngơi.
Ngựa nghẽo mười xe, hí trăng ngàn dặm,
Gà qué trăm nhà, kêu sương năm canh.
Chưa được gối đầu tay, cơm rau nước lã,
Còn phải đưa tầm mắt, xem nồi kê chín chưa.
Đường danh lợi đáng sợ, luôn huyên náo,
Tinh mơ tỉnh dậy, dường như chẳng ngại gì.Bản dịch của Nguyễn Văn Bách
Ngủ chẳng an tâm: mải bước đường,
Đêm ngày rong ruổi dám dừng cương.
Mười xe ngựa hí bon đường nguyệt,
Khắp xóm gà kêu đuổi bóng sương.
Chưa lúc gối tay tu nước lã,
Hãy nên tỉnh mắt thấy kê vàng.
Con đường danh lợi đầy huyên náo,
Tỉnh táo lòng ta vẫn nhẹ nhàng.
Nguồn: Ngô Thì Nhậm toàn tập (tập III), NXB Khoa học xã hội, 2005
[1] Luận ngữ: Khổng Tử khen Nhan Hồi là “Ở ngõ hẻm, ăn cơm rau, uống nước lã, gối cánh tay, người khác không chịu nổi, mà không đổi lòng vui. Ý câu thơ nói không được thánh thơi như Nhan Hồi, yên tâm gối cánh tay mà ngủ.
[2] Tích mộng hoàng lương, chỉ mộng phú quý hão huyền.