26/04/2024 07:49Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 13/11/2017 20:33
Nguyên tác
羅浮山下小村孤，
的皪梢頭萬斛珠。
百和香飄風外遠，
五銖衣薄雪中癯。
春回東閣情多少，
月滿西湖夢有無。
天意欲資調鼎用，
花魁先放兩三株。
Phiên âm
La Phù[1] sơn hạ tiểu thôn cô,
Đích lịch tiêu đầu vạn hộc châu.
Bách hoạ hương phiêu phong ngoại viễn,
Ngũ thù[2] y bạc tuyết trung cù.
Xuân hồi Đông các tình đa thiểu,
Nguyệt mãn Tây hồ mộng hữu vô.
Thiên ý dục tư điều đỉnh[3] dụng,
Hoa khôi tiên phóng lưỡng tam chu.Dịch nghĩa
Thôn nhỏ đơn côi dưới chân núi La Phù
Hạt châu muôn hộc óng ánh trên ngọn cây
Hoà với trăm mùi hương lan xa trong làn gió nhẹ
Hình dáng gầy guộc trong tuyết sương với tấm áo mỏng có hình đồng tiền ngũ thù
Tình cảm ít nhiều khi xuân về Đông các
Mộng có chăng khi ánh trăng rọi khắp Tây hồ
Ý trời muốn nhờ vào tài năng điều hành chính sự
Hai ba gốc hoa khôi xin nở trướcBản dịch của Lâm Giang
Dưới ngọn La Phù xóm lẻ loi
Đầu cành vạn đoá nở đầy trời
Hương đưa theo gió ngoài trời cuốn
Áo mỏng gầy gò dưới tuyết phơi
Xuân đến gác Đông tình vấn vít
Trăng đầy hồ nước mộng chơi vơi
Ý trời những muốn điều hoà vạc
Nở trước muôn hoa mấy nhánh trồi
Bài thơ này hoạ bài Ngự chế mai hoa thi của Lê Thánh Tông, nằm trong chùm “Quỳnh uyển cửu ca”.
[1] Tên một ngọn núi đẹp ở huyện Tăng Thành, tỉnh Quảng Đông. Tương truyền đạo sĩ Cát Hồng thời Đông Tấn tìm được tiên thuật ở đây. Sau La Phù dùng để chỉ cõi tiên.
[2] Tên một loại tiền cổ. Theo trong Sử ký có viết: Quan Hữu ty nói, đồng tam thù nhẹ, dễ làm giả, đề nghị các quận quốc nên đúc tiền ngũ thù”. Tiền này được đúc thời Hán Vũ Đế. Một thù bằng 1/24 lạng. Năm cánh hoa mai tròn như năm đồng tiền ngũ thù.
[3] Điều canh trong vạc. Cao Tông nhà Thương nói với Phó Duyệt: “Nếu nấu canh ta dùng nhà ngươi làm muối làm mơ để điều hoà”. Ý nói dùng Phó Duyệt giữ chức Tể tướng để giúp nước. Ở đây tác giả khen hoa mai ngoài đức tính trong trắng, thanh cao, còn có tác dụng nước nữa.