16/05/2024 03:46Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 13/03/2024 21:49
Nguyên tác
三尺神峰起自藍，
望湖一指寶龜含。
劍光已共金光逝，
時見金魚戲碧潭。
Phiên âm
Tam xích thần phong khởi tự Lam,
Vọng hồ nhất chỉ bảo quy hàm.
Kiếm quang dĩ cộng kim quang thệ,
Thời kiến kim ngư hý bích đàm.Dịch nghĩa
Ba thước kiếm thần nổi lên từ đất Lam Kinh,
Nhìn hồ trỏ tay rùa quý ngậm giữ.
Ánh sáng thanh kiếm với ánh vàng nay đã mất,
Thỉnh thoảng thấy lũ cá vàng đùa giỡn trên mặt hồ trong xanh.Bản dịch của Mai Hải
Kiếm thần ba thước tự Lam Kinh,
Tay trỏ rùa thiêng lặn mất tăm.
Ánh vàng ánh kiếm nay đâu nhỉ?
Chỉ thấy kim ngư rỡn sóng xanh.
Tiểu dẫn: Hồ ở trong La Thành. Phía nam hồ có một ngọn núi nằm nghiêng gọi là hồ Hữu Vọng. Phía bắc hồ nổi lên một ngọn núi hình tròn là hồ Tả Vọng, cây cối tiêu sơ, nước hồ xanh biếc. Thời cổ là lưu vực sông Nhĩ Hà, có một khe nối thông với sông Nhĩ Hà. Thời Lý, vua Lý Thánh Tông dựng hành cung phía nam hồ, làm nơi hóng mát, nhà vua lại lệnh đào một con ngòi rộng hơn 5 trượng để thuyền ngự đi. Thời Trần, giặc Nguyên vào xâm lấn, nhà vua cho chế tạo thuyền rồng để luyện tập thuỷ quân ở đây, đặt tên là đầm Thuỷ Quân. Mỗi lần nước sông dâng cao, đường phố đều bị ngập lụt nhà vua bèn ra lệnh cho lấp bịt lại. Đến Hoàng triều Thái Tổ hoàng đế đã trả kiếm thần ở đây, nhân đó mới đặt tên là hồ Hoàn Kiếm. Vua Lê Thánh Tông cho đắp đài Điếu Ngư ở phía bắc hồ, và thường mua cá chép (hoá long ngư) chừng mấy chục con đem thả xuống hồ, đuôi mỗi con cá đều xuyên thủng một lỗ, dùng vàng đeo vào, gọi là cá vàng (kim ngư). Ngày rằm hằng tháng, hội họp bách quan ở Điếu Đài yến ẩm ăn uống xong, vua và các quan thả mồi câu cá. Viên quan nào câu được cá vàng đều được ban thưởng. Người trên bờ hồ xúm xít đứng xem. Đây là một thắng cảnh trong thành.
Hồ Tả Vọng là tên gọi khác của hồ Hoàn Kiếm, hay còn gọi là hồ Gươm ở Hà Nội.